مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: کروم یکی از مهم‌ترین فلزات سنگین است که مقادیر بالای آن در آب آشامیدنی باعث اثرات سوءبهداشتی متعدد می‌شود. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر غلظت اولیه کروم شش ظرفیتی، دوز جاذب، زمان تماس و pH در جذب آلاینده انجام شد. روش بررسی: خاکستر استخوان با استفاده از کوره الکتریکی در دمای ° C 450 و زمان 2 ساعت تهیه شد. دانه‌بندی جاذب با الک‌های استاندارد ASTM در محدوده mm1-5/0انجام گرفت. مشخصات ساختاری خاکستر استخوان و سطح وی‍ژه آن با روش‌های متداول تعیین شد. غلظت کروم نمونه‌ها با روش نورسنجی در طول موج nm‌540 اندازه‌گیری شد. ایزوترم جذب کروم در خاکستر استخوان با استفاده از معادلات مدل‌های جذب Freundlich، Langmuir و Tamkin مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: خاکستر استخوان اغلب از هیدروکسی آپاتیت کلسیم تشکیل ‌شده که میزان سطح ویژه آن m 2 /g100 است. در این بررسی جذب در مدت زمان 120 دقیقه به تعادل رسید، و افزایش دوز جاذب تا حدود g7/0 منجر به افزایش میزان جذب کروم شد، اما مقادیر بالاتر تأثیری در راندمان جذب نداشت. نتایج نشان داد جذب کروم در محدوده اسیدی (3pH=) بهتر انجام می‌گیرد. ایزوترم جذب کروم در خاکستر استخوان از مدل‌های Langmuir و Tamkin تبعیت می‌کند، و در این بررسی حداکثر جذب و ضریب بدون بعد (R L ) براساس مدل Langmuir به ترتیب معادل ‌mg/g025/2 و 15/0 تعیین شد که نشان‌دهنده جذب مناسب کروم توسط خاکستر استخوان بود. نتیجه‌گیری: خاکستر استخوان یک جاذب ارزان است که با توجه به خصوصیات سطحی می‌تواند در جذب کروم مورد استفاده قرار گیرد.