مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: فنیل‌هیدرازین به‌عنوان یک ترکیب همولیتیک شناخته‌شده، موجب سمّیت در سطوح مختلف در بافت‌های متعدد می‌‌‌گردد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات محافظتی احتمالی ژل رویال در برابر آسیب‌های بافتی ناشی از فنیل‌هیدرازین در روده کوچک موش انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، موش‌های نر بالغ به‌صورت تصادفی به چهار گروه هشت سری تقسیم شدند. دو گروه از موش‌ها فنیل‌هیدرازین را (به میزان 60 میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن) به‌صورت داخل صفاقی هر 48 ساعت به مدت 35 روز دریافت کردند. به یک گروه، ژل رویال (به میزان 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم) به‌صورت خوراکی 4 ساعت قبل از فنیل‌هیدرازین داده شد. گروه سوم تنها ژل رویال را دریافت کردند و گروه چهارم نیز به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شد. 24 ساعت پس از آخرین تیمار، قسمت‌های مختلف روده کوچک جدا گردید، سپس مقاطع بافتی تهیه و بررسی‌های کمّی‌ مورفومتریک انجام گرفت. جهت مقایسه بین گروه‌ها از آنالیز واریانس یک‌طرفه و تست‌های مقایسه‌ای چندگانه توکی استفاده شد. سطح معنی‌داری، 05/0>p در نظر گرفته شد. یافته‌ها: در این مطالعه فنیل‌هیدرازین باعث کاهش معنی‌داری در عمق کریپت‌های دوازدهه، میزان پراکندگی سلول‌های جامی‌‌شکل پرز‌های ایلئوم، عرض پرز‌های دوازدهه و ژژنوم و طول پرز‌های هر سه قسمت روده کوچک شد. تجویز همزمان ژل رویال تا حدودی تغییرات مشاهده‌شده در فراسنجه‌های فوق را بهبود بخشید. نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج این مطالعه، به‌نظر می‌رسد ژل رویال به‌عنوان یک مهار‌کننده رادیکال آزاد می‌تواند سمّیت روده‌ای ناشی از فنیل هیدرازین را در موش کاهش دهد.