مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

مقدمه
سلامت روان یکی از جنبه‌های سلامت است [1]. طبق تعریف WHO، سلامت روان وضعیتی است که در آن فرد به توانایی‌های خود پی می‌برد و به طور مثمرثمر فعالیت کرده و به دیگران نیز کمک کند. علاوه بر آن می‌توان گفت سلامت روان شامل احساس درونی خوب بودن و اطمینان از کارآمدی خود، اتکا به نفس، برخورداری از ظرفیت رقابت، شکوفا ساختن توانایی‌های بالقوه فکری و هیجانی است [2]؛ درواقع سلامت روان مفهومی گسترده و چندوجهی دارد [3].
بهزیستی عاطفی یکی از مباحث مهم در حوزه سلامت و بهداشت روان است. افراد همواره عواطف خوشایند و ناخوشایندی را در زندگی روزمره خود تجربه می‌کنند و با تفسیر این عواطف، معنای ذهنی خود را از بهزیستی عاطفی می‌سازند [4].
بهزیستی اجتماعی نیز از حالات مثبت جسمانی، اجتماعی و روانی است و صرفاً به معنای نداشتن درد، ناراحتی و ناتوانی نیست، بهزیستی مستلزم آن است که نیازها ارضا شوند و افراد حس هدفمندی داشته باشند و آن را احساس کنند [5]. همچنین مطرح شدن حمایت اجتماعی به‌منزله یک متغیر اصلی در تحقیقات گوناگون مرتبط با سلامت نشان‌دهنده برداشتن گام جدی برای بررسی نقش عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت است [1].
حمایت اجتماعی را شبکه‌هایی از ارتباطات توصیف کرده‌اند که رفاقت، همکاری و تقویت احساسی را فراهم کرده و رفتارهای ارتقای سلامتی را تسهیل می‌کند و سبب تعدیل فشارهای روانی واردشده بر فرد می‌شود و سلامت روان را بهبود می‌بخشد [6]. همچنین مطالعات نشان می‌دهد که حمایت اجتماعی نقش بسیار مهمی در سلامت افراد جامعه ایفا می‌کند و نبود آن به بروز انزوای اجتماعی و بیماری در افراد منجر می‌شود [7].
در پایان دسامبر 2019 گسترش یک بیماری عفونی جدید در شهر ووهان چین گزارش شد که یک کرونا ویروس جدید آن را ایجاد کرده و سازمان بهداشت جهانی آن را رسماً COVID19 نام‌گذاری کرد. گسترش کووید ـ 19 به دلیل سرعت انتقال آن منحصربه‌فرد بوده و باعث ایجاد یک وضعیت اضطراری در  بهداشت جهانی طی کمتر از چند ماه در سراسر کشورهای جهان شد [8]. دولت‌ها، رسانه‌ها، پزشکان، متخصصان، مشاهیر، پلیس و سایر ذی‌نفعان جامعه از مردم خواستند تا در اجتماعات عمومی از جمله ورزش، مراسم مذهبی، رفت‌وآمدهای خانوادگی، جلسات و همچنین کلاس و مدارس شرکت نکنند تا از شیوع جهانی ویروس کرونا جلوگیری شود [9].
تعداد زیادی از دانشگاه‌ها در سراسر جهان همه رویدادهای دانشگاه مانند کارگاه‌های آموزشی، کنفرانس‌ها، مسابقات و تمرین‌های ورزشی (داخل و بیرون از دانشگاه) و سایر فعالیت‌ها را به تعویق انداخته و یا لغو کردند و سایر فعالیت‌های دانشگاه‌ها به سرعت به سمت دوره‌ها و برنامه‌های مختلف از حالت حضوری به حالت آنلاین تغییر یافت [10].
این حالت قرنطینه طی شیوع بیماری ویروس کرونا به یک استراتژی بسیار کاربردی برای کنترل این بیماری تبدیل شد [11]، اما از طرفی خود قرنطینه در زمان ویروس کرونا نیز احتمال بروز مشکلات روانی را افزایش می‌دهد و باعث افزایش اضطراب و افسردگی، مشکلات خواب، احساس تنهایی و استرس پس از آسیب می‌شود [8].
تعطیلی مدارس و قرنطینه کردن خانگی به دلیل شیوع بیماری عفونی و مسری مانند کووید ـ 19 بر سلامت جسمی و روانی کودکان و نوجوانان تأثیرگذار است [12]. دانشجویان نیز از این قاعده مستثنی نیستند و فاصله‌گذاری برای مبارزه با گسترش ویروس کرونا، چالش‌هایی را برای سلامت روانی و سلامت دانشجویان نیز ایجادکرده است. در این بین دانشجویان ورزشکار نیز با پایان یافتن فعالیت‌های دانشگاهی، به صورت ناگهانی از هم تیمی‌هایشان جدا شدند و دیگر قادر به شرکت در فعالیت‌های ورزشی، که اغلب به‌منزله یک ورزشکار در کانون هویت آن‌ها قرار داشت، نبودند. فصل‌های رقابتی لغو شده و شرایط ورزشی آن‌ها را تهدید می‌کند. آن‌ها چیزهای زیادی برای از دست دادن دارند و اقدامات فاصله‌گذاری دسترسی به هم‌تیمی‌های آن‌ها که منبع کلیدی حمایت اجتماعی هستند را کاهش داده است. اگرچه این این ویروس به طور مداوم در حال تکامل است اما در حال حاضر نکته برجسته در زندگی انسان‌ها این موضوع است که انزوای اجتماعی می‌تواند بر سلامت روانی تأثیرگذار باشد [13]. عسگری و همکاران در پژوهشی، به بررسی ابعاد روان‌شناختی بیماری کووید ـ 19 و آسیب‌های روانی ناشی از آن، پرداختند و نشان دادند شیوع بیماری کووید ـ 19 همراه با مشکلاتی از قبیل افسردگی، اضطراب، مشکلات خواب و اختلال‌های استرس پس از آسیب و وسواس فکری ـ عملی بود [14]. علیزاده‌فر و صفاری‌نیا در پژوهشی نشان دادند اضطراب ناشی از بیماری کرونا (به صورت منفی) و همبستگی اجتماعی ناشی از بیماری کرونا (به صورت مثبت) با سلامت روان همبستگی دارد [15]. گراپن‌اسپرگر و همکاران در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که حمایت اجتماعی بر سلامت روان دانشجویان تأثیر مثبتی می‌گذارد [13]. بایور و همکاران در پژوهشی نشان دادند اقدامات فاصله‌سنجی و قرنطینه‌ای طی بیماری همه‌گیرکووید ـ 19 ممکن است منجر به مشکلات بهداشت روان شود [16]. با توجه به اینکه شواهد مربوط به اثرات کووید ـ 19 بر سلامت روانی در یک وضعیت نوپایی است [17] و مرور پژوهش‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که بیشتر این پژوهش‌ها، بر روی ضررهای مالی و جسمی کووید ـ 19 [18] و جامعه سالمندان، زنان باردار و کودکان انجام‌شده است [21-19] و توجه کمتری به جوانان و دانشجویان ورزشکار و سلامت روانی آن‌ها شده است و تحقیقی در این زمینه نیز در ایران انجام نشده و خلاء پژوهشی در این زمینه کاملاً احساس می‌شود. بنابراین سعی شده است در این تحقیق به بررسی تأثیر نگرانی‌های بیماری کووید ـ 19 دانشجویان پسر و دختر ورزشکار بر سلامت روانی آن‌ها با نقش تعدیلگر حمایت اجتماعی پرداخته شود (تصویر شماره 1) و به این سؤال پاسخ داده شود که حمایت اجتماعی چگونه می‌تواند بر رابطه نگرانی‌های بیماری کووید ـ 19 و سلامت روانی دانشجویان ورزشکار تأثیر بگذارد؟
روش بررسی
تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی و از نوع همبستگی است. همچنین از لحاظ نتیجه جزء تحقیقات کاربردی است. ابزار استفاده‌شده در این تحقیق شامل 3 پرسش‌نامه سلامت روانی کیس [22] برای افراد بیشتر 18 سال، که شامل 14 سؤال و سه بعد بهزیستی روان‌شناختی، بهزیستی هیجانی و بهزیستی اجتماعی می‌شود؛ پرسش‌نامه حمایت اجتماعی (4سوال) و نگرانی‌های بیماری کووید ـ 19 (4سوال) گراپن‌اسپرگر و همکاران [13] که در یک طیف پنج درجه‌ای لیکرت (1= هرگز تا 5= همیشه) تنظیم شده بود. برای بررسی روایی صوری و محتوایی پرسش‌نامه از متخصصین و صاحب‌نظران مدیریت ورزشی استفاده شد. همچنین میزان پایایی پرسش‌نامه در یک مطالعه مقدماتی (30 نفر) و با استفاده از ضریب همبستگی آلفای کرونباخ به دست آمد و با توجه به اینکه ضریب آلفای همه متغیرها بالاتر از 7/0 بود، پایایی پرسش‌نامه‌ها نیز تأیید شد. جامعه آماری این تحقیق را دانشجویان ورزشکار منطقه 9 کشور تشکیل دادند. برای تعیین حجم نمونه از نرم‌افزار جی پاور استفاده شد. با در نظر گرفتن حداکثر متغیر مستقل اثرگذار و درصد خطای 05/0، توان آزمون 90/0 و اندازه اثر 1/0 مقدار 146 نمونه توسط نرم‌افزار به‌منزله حداقل حجم نمونه برای انجام پژوهش در نظر گرفته شد. پس از مشخص شدن حداقل تعداد حجم نمونه و پس از هماهنگی با دبیرخانه ورزش منطقه 9 کشور، لینک پرسش‌نامه‌ها برای مدیران تربیت‌بدنی دانشگاه‌های منطقه 9 قرار گرفت تا در کانال‌های ارتباطی با دانشجویان انتشار یابد. دانشجویان 170 پرسش‌نامه را تکمیل کردند، پس از حذف پرسش‌نامه‌هایی که به‌درستی تکمیل نشده بودند و همچنین دارای داده‌های نامشخص بودند، تجزیه و تحلیل بر روی 146 پرسش‌نامه انجام شد. لازم به ذکر است که برای انتخاب نمونه‌های تحقیق از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شد. اطلاعات خام حاصل از سؤال‌های پرسش‌نامه، با استفاده از روش‌های آمار توصیفی مانند فراوانی و درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد با نرم‌افزار SPSS سنجیده شد و برای بررسی و آزمون فرضیات پژوهش از رویکرد مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزار PLS استفاده شد.
یافته‌ها
بررسی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی آزمودنی‌ها نشان داد، کمترین سن نمونه‌های پژوهش 18 سال، بیشترین سن 30 سال و میانگین سنی نمونه‌ها (51/22) است؛ بیشترین حجم نمونه را دختران (81 نفر و 5/55) تشکیل داده‌اند؛ وضعیت تأهل اکثر نمونه‌ها مجرد (110 نفر و 3/75) و سطح تحصیلات اکثر آن‌ها کارشناسی (74 نفر و 7/50) است. 88 نفر (3/60) دانشجوی غیر تربیت‌بدنی هستند و بیشترین حجم نمونه به ترتیب در رشته ورزشی والیبال (60 نفر و 1/41)، فوتبال و فوتسال (42 نفر و 8/28)، بسکتبال (24 نفر و 4/16)، هندبال (20 نفر و 7/13) فعالیت می‌کنند. پس از اجرا شدن مدل در نرم‌افزار برای بررسی مدل پژوهش و آزمون فرضیات از رویکرد برازش مدل اندازه‌گیری و ساختاری استفاده شد.
در بررسی برازش مدل اندازه‌گیری از شاخص‌های پایایی و روایی استفاده شد. برای سنجش پایایی مدل به بررسی سه معیار ضرائب بارهای عاملی، α و CR پرداخته شد. از سوی دیگر برای روایی مدل به بررسی دو معیار روایی هم‌گرا و روایی واگرا پرداخته شد.
همان طور که در جدول شماره 1 مشخص است تمامی سؤالات دارای بار عاملی بیشتر از حد نرمال (7/0) هستند، بنابراین می‌توان به بررسی سایر آزمون‌ها پرداخت. ﺟﺪول شماره 1 نشان داد ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ و ﺿﺮﻳﺐ آﻟﻔﺎی ﻛﺮوﻧﺒﺎخ درباره ﻫﻤﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ بیشتر از 7/0 اﺳﺖ [23]. در نتیجه می‌توان گفت که مدل اندازه‌گیری از پایایی قابل‌قبولی برخوردار است. برای بررسی روایی هم‌گرا مدل باید میانگین واریانس استخراجی شده از 5/0 بزرگ‌تر باشد [23]. نتایج جدول شماره 1 نشان داد تمامی شرایط روایی هم‌گرا برقرار است، در نتیجه روایی هم‌گرا برای مدل اندازه‌گیری وجود دارد.
برای بررسی روایی واگرا از شاخص هتروتریت ـ مانوتریت (HTMT) استفاده شد. HTMT شاخص جدید روایی واگراست که تنها  در نسخه سوم اسمارت پی‌اِل‌اِس قرار دارد، بدین‌منظور در نرم‌افزار PLS برای محاسبه شاخص HTMT کافیست رویه بوت‌استراپینگ کامل را اجرا کنید. حد مجاز معیار HTMT میزان ۰/۸۵ تا ۰/۹ است. اگر مقادیر این معیار کمتر از ۰/۹ باشد روایی واگرا قابل‌قبول است [23]. در مجموع با تأیید روایی هم‌گرا و واگرا، روایی کلی مدل اندازه‌گیری نیز قبول شد.
همان طور که در جدول شماره 2 مشخص است، مقادیر به دست آمده در جدول کمتر از 9/0 است، بنابراین روایی واگرا مدل نیز تأیید می‌شود؛ بنابراین با تأیید روایی هم‌گرا و واگرا، روایی کلی مدل اندازه‌گیری نیز قبول می‌‌شود.
در بررسی مدل ساختاری از معیارهای معناداری مقادیر t، معیار R2 و برای پیش‌بینی قدرت مدل از شاخص Q2 استفاده شد.R2 سلامت روانی 44/0 شده است که نشان می‌دهد متغیر نگرانی‌های کووید ـ 19، 44/0 از مقدار متغیر سلامت روانی را پیش‌بینی می‌کنند که این پیش‌بینی در حد قوی است. برای بررسی کیفیت مدل ساختاری از شاخص Q2 (شاخص استون و گیسر) استفاده شد. در این تحقیق مقدار آن 11/0 محاسبه شده است که نشان می‌دهد پیش‌بینی رفتار متغیر وابسته توسط متغیر مستقل دارای کیفیت متوسط است.
همان طور که در جدول شماره 3 و تصویر شماره 2 مشخص است، می‌توان گفت فرضیه اول با سطح اطمینان 99 درصد تأیید شد که نشان می‌دهد نگرانی‌های کووید ـ 19 بر سلامت روانی دانشجویان ورزشکار تأثیر منفی و معناداری دارد.
در بررسی اثر تعدیل‌کنندگی حمایت اجتماعی که در تصویر شماره 3 و جدول شماره 3 مشخص است متغیر حمایت اجتماعی  نقش تعدیلگر در رابطه بین نگرانی‌های کووید ـ 19 و سلامت روانی دارد و با توجه به مقدار ضریب مسیر (11/0-) که منفی نیز است، رابطه بین این دو متغیر را تضعیف می‌کند و باعث کاهش تأثیر نگرانی‌های کوید 19 بر سلامت روان دانشجویان می‌شود و فرضیه دوم نیز با سطح اطمینان 95 درصد تأیید شد.
همچنین برای بررسی مقایسه دو گروه مردان و زنان از روش تحلیل چند‌گروهی استفاده شد، در ابتدا برای اجرای تحلیل چند گروهی از آزمون جایگشت استفاده شد [24]. در آزمون جایگشت، همسانی اندازه‌گیری با رویکرد اندازه‌گیری واریانس ترکیبی  بررسی می‌شود [25]. رویکرد MICOM یک فرایند سه مرحله‌ای دارد که شامل: 1. همسانی درونی 2. همسانی ترکیبی 3. برابری میانگین ها و واریانس هاست.
در مرحله اول از شاخص‌های یکسان (مانند استفاده از میانه برای داده‌های گمشده) برای هر دو گروه استفاده شد که نشان می‌دهد همسانی درونی ایجاد شده است، در مرحله دوم همسانی ترکیبی با ایجاد امتیازات ترکیبی بر ابر در دو گروه باید بررسی شود. به همین منظور از تحلیل جایگشت با 5000 نمونه‌گیری در نرم‌افزار استفاده شد [25].
با توجه به اینکه همبستگی اصلی بین نمرات مرکب به دست آمده در گروه 1 و گروه 2 بیشتر یا برابر با مقدار 5 درصد توزیع تجربی همبستگی بین نمرات مرکب گروه 1 و گروه 2 است، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که همسانی ترکیبی در دو گروه وجود دارد (جدول شماره 4). در مرحله سوم، برابری مقادیر میانگین و واریانس‌های ترکیبی بررسی شد. در این مرحله چنانچه تفاوت میانگین‌ها و واریانس‌های هر متغیر در بین فواصل اطمینان قرار گیرد، مرحله سوم نیز تأیید می‌شود. بنابراین با توجه به نتایج جدول شماره 4 این رویکرد سه مرحله‌ای تأیید شده و می‌توانیم به بررسی تفاوت بین دو گروه بپردازیم. همان طور که در جدول شماره 5 مشخص است بین دو گروه مرد و زن اختلاف معناداری در فرضیات دیده نشد.
بحث
قرنطینه به تدریج افراد را از هم دور می‌کند و در صورت نبود ارتباط بین‌فردی، افسردگی و اضطراب به احتمال زیاد بروز می‌کند و با گذر زمان بدتر می‌شود [8]. تیم‌های ورزشی و ورزشکاران که برای آموزش و رقابت به افراد دیگر وابسته هستند در انزوا و قرنطینه بوده، به طوری که هم‌تیمی‌ها، مربیان و کارمندان به دور از هم و اغلب به صورت آنلاین با یکدیگر ارتباط دارند [26]. بنابراین اقدامات فاصله‌گذاری برای مبارزه با گسترش ویروس کرونا، چالش‌هایی را برای سلامت دانشجویان ایجاد کرده است [13].
به همین علت هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر نگرانی از بیماری کووید ـ 19 بر سلامت روان دانشجویان ورزشکار با نقش تعدیلگر حمایت اجتماعی یک تحلیل چند گروهی بر اساس جنسیت بود. همان طور که مشخص شد در فرضیه اول نگرانی از بیماری کووید ـ 19 بر سلامت روانی دانشجویان ورزشکار تأثیر منفی و معناداری (64/0- =β، 58/7 =t) دارد. نتایج این پژوهش همچنین با نتایج تحقیقات شهیاد و همکاران [8]، ونگ و همکاران [12]، گراپن‌اسپرگر و همکاران [13]، عسکری و همکاران [14]، علیزاده‌فرد و صفاری‌نیا [15] و بایور و همکاران [16] همسو است.
چوبداری و همکاران مقالات مربوط به تأثیرات روان‌شناختی، سلامت روان، انزوای اجتماعی، مشکلات رفتاری ـ هیجانی و قرنطینه را بررسی کردند، ارزیابی حاصل از مقالات نشان داد افزایش مشکلات رفتاری، مشکلات مربوط به خود تنظیمی، اضطراب و ترس، مشکلات مربوط به سازگاری و راهبردهای مقابله‌ای، تجربه بدرفتاری و آزار هیجانی، افزایش شدت اختلال‌های روانی و افسردگی و استرس پس از آسیب از پیامدهای روان‌شناختی شیوع کووید ـ 19به شمار می‌رود [19]. همچنین با توجه به نتایج مشخص شد، بیشترین بار عاملی متغییر سلامت روان را سؤال یازدهم در قسمت بعد اجتماعی (به گروه یا جامعه‌ای تعلق دارید) با (86/0) به خود اختصاص داد، با توجه به اینکه نگرانی از بیماری کووید ـ 19 باعث جلوگیری از تعامل افراد با یکدیگر شده، می‌تواند تأثیر منفی بر تعلق افراد به گروه و جامعه داشته باشد و این احساس را در افراد ایجاد کند که به گروه یا جامعه تعلق ندارند و شاید این روند به این امر منجر شود که فرد در ادامه، تمایلی برای حضور در گروه‌ها و جامعه خود نداشته باشد و در این شرایط بهزیستی اجتماعی فرد دچار تأثیرات منفی خواهد شد. همچنین نتایج نشان داد افراد به علت نگرانی از بیماری کووید ـ 19 احساس خوشحالی کمتری را ابراز کرده بودند که این موضوع نیز نشان می‌دهد نگرانی از بیماری کووید ـ 19 تأثیر منفی بر بهزیستی هیجانی افراد دارد. اعمال کردن قرنطینه و فاصله اجتماعی نیز باعث شده افراد روابط دوستانه و توام با اعتماد را که قبلاً تجربه می‌کردند، کمتر گزارش کنند، نبود ارتباط بین افراد و روابط دوستانه می‌تواند تأثیر منفی بر سلامت روان‌شناختی افراد ایجاد کند و به تدریج فرد دچار انزوا شده و نتواند روابط دوستانه برقرار کند. خلاء ارتباط با دوستان یکی از عوامل مهمی است که می‌تواند بهزیستی روانی افراد را تهدید کند، علاوه بر این نگرانی از بیماری کووید ـ 19 باعث شد افراد علاقه‌مندی و احساس رضایت از زندگی را کمتر گزارش کنند، همچنین نتوانند مسئولیت زندگی روزمره خود را به خوبی بپذیرند و اندیشه‌ها و نقطه‌نظرات خود را با اعتماد به نفس بیان کنند. نگرانی از بیماری کووید ـ 19 همچنین باعث شد افراد کمتر به موضوعاتی که در جامعه رخ می‌دهد توجه نشان دهند و زندگی برای افراد جهت و معنای خاصی نداشت. با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان گفت که نگرانی از بیماری کووید ـ 19 بر بهزیستی اجتماعی، روان‌شناختی و هیجانی دانشجویان تأثیرگذار بوده و سلامت روان دانشجویان را نشانه گرفته است. با توجه به اینکه فاصله اجتماعی یک گام حیاتی برای مبارزه با بیماری کووید ـ 19 است، متخصصان حوزه علوم اجتماعی باید به دنبال شناسایی استراتژی‌های مناسب برای بهبود سلامت روان افراد باشند.
در پژوهش حاضر مشخص شد بیشترین بار عاملی گویه‌های متغیر نگرانی از بیماری کووید ـ 19 را سؤال اول (وقتی به شرایط ایجاد شده فکر می‌کردم، عصبی می‌شدم) با (93/0) به خود اختصاص داد، از آنجایی که عصبانیت یک عامل مهم و تأثیرگذار بر تضعیف سلامت روان است، یافتن راه‌حل‌هایی برای کنترل عصبانیت می‌تواند باعث جلوگیری از تأثیر منفی آن بر سلامت روان باشد.
نتایج نشان داد متغیر نگرانی‌های کووید ـ 19 (44‌ درصد) از مقدار متغیر سلامت روانی را پیش‌بینی می‌کند، این پیش‌بینی نشان می‌دهد نگرانی از این بیماری تأثیر قوی بر سلامت روان افراد دارد.
همچنین نتایج نشان داد تأثیر نگرانی از بیماری کووید ـ 19 بر سلامت روان دانشجویان ورزشکار در بین دو گروه دختر و پسر تفاوت معناداری (11/0 =β، 51/0 =t) وجود ندارد، این نتایج با نتایج پژوهش هاشمیان‌نژاد و همکاران [27] هم‌خوان است؛ هر چند در مطالعه ریاحی و همکاران [28]، نمره سلامت دانشجویان پسر با اختلاف معناداری بیشتر از دانشجویان دختر بود اما در مطالعه حاضر تفاوت معناداری بین دو گروه دختر و پسر مشاهده نشد که می‌توان به تفاوت جامعه آماری این دو تحقیق اشاره کرد، جامعه آماری این پژوهش دانشجویان ورزشکار بوده است.
نتایج تحقیق نشان داد حمایت اجتماعی نقش تعدیلگر در رابطه بین نگرانی‌های کووید ـ 19 و سلامت روانی تأثیر منفی و معناداری (11/0- =β،003/2 =t) دارد که نشان می‌دهد حمایت اجتماعی تأثیر نگرانی بیماری کووید ـ 19 را بر سلامت روان دانشجویان ورزشکار کاهش می‌دهد. بر اساس نتایج، بین حمایت اجتماعی و سلامت روان همبستگی معناداری مشاهده شد، می‌توان گفت هر چقدر فرد از حمایت اجتماعی بیشتری برخوردار باشد، میزان نگرانی از بیماری کووید ـ 19 کاهش یافته و از سطح بهتری از سلامت روانی برخوردار است. نبود ارتباط در زمان همه‌گیری کرونا منجر به آسیب‌های فراوانی می‌شود اما در دسترس بودن دوستان در زمان احتیاج افراد می‌تواند از نگرانی بیماری کووید ـ 19 کاسته و در نهایت سلامت روان افراد را تسهیل کند، صحبت درباره مشکلات با هم‌تیمی‌ها نیز از فشار ناشی از نگرانی بیماری کووید ـ 19 کاسته و فرد احساس سلامت روانی بیشتری دارد، همچنین وقتی افراد پیگیر سلامتی یکدیگر هستند، احساس بهتری خواهند داشت و در نتیجه سلامت روان آن‌ها نیز در وضعیت بهتری قرار خواهد گرفت. ابراز احساس نزدیکی توسط دوستان نیز از عوامل مهمی است که نگرانی افراد از بیماری کووید ـ 19 را کاهش داده و منجر به سلامت روان افراد می‌شود. نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش هاشمیان‌نژاد و همکاران [27]، اسماعیل‌پور و همکاران [29] و کنگ و همکاران [30] هم‌خوانی دارد. گراپن‌اسپرگر و همکاران [13] دریافتند دانشجویان ورزشکار که حمایت اجتماعی بیشتری دریافت کرده و ارتباط بیشتر با هم‌تیمی‌هایشان داشتند، انحلال هویت ورزشی کمتری را گزارش دادند و سلامت روانی و بهزیستی بیشتری را تجربه کردند.
حمایت اجتماعی به‌منزله یک متغییر تعدیل‌کننده در رابطه بین نگرانی کووید ـ 19 و سلامت روان عمل می‌کند، با توجه به این نتایج می‌توان گفت که حمایت اجتماعی از سوی دوستان تأثیر مثبتی بر کیفیت سلامت روان دانشجویان ورزشکار دارد. بر اساس نتایج، هر چقدر افراد حمایت بالاتری را از دوستان خود دریافت کنند از سطح سلامت روان بیشتری برخوردار خواهند بود.
نتایج همچنین نشان داد تأثیر نگرانی از بیماری کووید ـ 19 بر سلامت روان دانشجویان ورزشکار با نقش تعدیلگر حمایت اجتماعی در بین دو گروه دختر و پسر تفاوت معناداری (351/ t= 0 ، 20/0 =β) وجود ندارد. این نتایج با نتایج تحقیقات هاشمیان‌نژاد و همکاران [27] هم‌خوان بود که نشان می‌دهد بین نظرات دختران و پسران در این مدل تفاوت معناداری وجود ندارد و هر دو گروه نظرات یکسانی را در این مدل داشته‌اند.
نتیجه‌گیری
به طور کلی نگرانی از بیماری کووید ـ 19 بر کاهش سلامت روان افراد تأثیر به‌سزایی دارد، در این بین دانشجویان به علت شرایط ویژه از اقشار خاص جامعه محسوب می‌شوند و احتمال بروز بیماری‌های روانی در آن‌ها بیشتر است و باید توجه ویژه‌ای به آن‌ها شود. از نقاط قوت این مطالعه می‌توان به ارائه راه‌حل‌هایی برای کاهش نگرانی از بیماری کووید ـ 19 اشاره کرد و حمایت اجتماعی یکی از عوامل تأثیرگذار بر کاهش تضعیف سلامت روان در این دوره است. با برخورداری افراد از حمایت اجتماعی میزان نگرانی بیماری کووید ـ 19 کاهش می‌یابد و در نتیجه نگرانی از بیماری کووید ـ 19 کمتر بر سلامت روان افراد تأثیر خواهد داشت.  با وجود نقطه قوت این مطالعه، محدودیت‌هایی نیز در مطالعه حاضر دیده می‌شود؛ می‌توان به این موضوع اشاره کرد که بررسی حمایت اجتماعی فقط بر حمایت اجتماعی دوستان اشاره دارد و حمایت اجتماعی خانواده و دیگران (مهم) را مدنظر قرار نداده است.
همچنین با در نظر گرفتن جامعه دانشجویان ورزشکار امکان تعمیم نتایج به دانشجویانی که ورزشکار نبوده‌اند وجود ندارد. بنابراین پیشنهاد می‌شود محققان در تحقیقات بعدی تمامی دانشجویان را مد نظر قرار دهند و به بررسی تأثیر سایر زیر متغیرهای حمایت اجتماعی به عنوان تعدیلگر در رابطه بین نگرانی از کووید ـ 19 و سلامت روان بپردازند.
در نهایت اینکه ویروس کرونا اولین ویروسی نیست که بشر را تهدید می‌کند و مسلماً آخرین ویروس هم نخواهد بود، محققان باید به دنبال راهبردها و استراتژی‌های مؤثر برای کنترل این ویروس مخصوصاً پیامدهای روانی آن باشند. طبیعی است که با شیوع کووید ـ 19 ارتباطات بین گروه‌های ورزشی تقریباً از میان رفته و دچار محدودیت شده است. نتایج نشان می‌دهد که تعاملات اجتماعی بین دانشجویان ورزشکار می‌تواند تا حد زیادی از نگرانی بیماری کووید ـ 19 کم کند و در نتیجه سلامت روان دانشجویان ورزشکار کمتر دچار تهدید شود. این مطالعه نیاز مبرم به شناسایی استراتژی‌هایی دارد که سلامت روان را در طول این بیماری تسهیل کند. پیشنهاد می‌شود دانشگاه‌ها برای کمک به سلامت روان دانشجویان به دنبال استراتژی‌های مناسب باشند، بنابراین برای تقویت حمایت اجتماعی و جلوگیری از افزایش تأثیر منفی نگرانی‌های کووید ـ 19 بر سلامت روان دانشجویان پیشنهاد می‌شود مربیان ورزشی دانشگاه‌ها با پیگیری مستمر در خصوص وضعیت دانشجویان ورزشکار و مدیران ورزشی دانشگاه‌ها با برگزاری مجازی بعضی از رویدادهای ورزشی به سلامت روان دانشجویان کمک کنند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
کلیه اصول اخلاق در پژوهش در این مقاله رعایت شده است.
حامی مالی
مقاله برگرفته از پایان‌نامه نویسنده اول در گروه مدیریت ورزش دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه صنعتی شاهرود  است و با  هزینه شخصی نویسنده اول انجام شده است.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌پردازی و طراحی مطالعه، جمع‌آوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده‌ها: تمامی نویسندگان؛ تهیه پیش‌نویس مقاله: فائزه  عبدالله‌نژاد؛ تأیید نهایی: رضا اندام، مجتبی رجبی.
تعارض منافع
هیچ‌گونه تضاد منافعی بین پژوهشگران در این طرح پژوهشی وجود ندارد.