دوره 16، شماره 7 - ( مهر 1401 )                   جلد 16 شماره 7 صفحات 601-592 | برگشت به فهرست نسخه ها

Ethics code: IR.MUQ.REC.1400.058


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Golmohammadi K, Aflakseir A, Imani M, Hadianfard H. The Investigation of Psychometric Properties of the Metacognitions Questionnaire in 9-13-Year-Old Children. Qom Univ Med Sci J 2022; 16 (7) :592-601
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3552-fa.html
گلمحمدی کریم، افلاکسیر عبدالعزیز، ایمانی مهدی، هادیان‌فرد حبیب. بررسی ویژگی‌های روان سنجی پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان ۹ تا ۱۳ ساله. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. 1401; 16 (7) :592-601

URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3552-fa.html


1- گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران. ، karimgolpsy68@gmail.com
2- گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
متن کامل [PDF 4045 kb]   (268 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (540 مشاهده)
متن کامل:   (279 مشاهده)
مقدمه
اضطراب به‌معنای ترسی مبهم، ناخوشایند و نافذ با منبعی ناشناخته است که باعث افزایش ابهام، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژیک می‌شود [1]. اختلالات اضطرابی با شیوع حدود 10 درصد، رایج‌ترین اختلالات در کودکان و نوجوانان است [2] که درصورت عدم‌درمان، پیامدهای جدی در تمام طول عمر خواهند داشت [3]. برای مثال، این اختلالات با انواع اختلالات عاطفی و بیرونی‌سازی‌شده ارتباط داشته [2] و می‌توانند منجر به انواع اختلالات افسردگی، سوء‌مصرف مواد، افزایش خطر خودکشی و... شوند [4]. به همین دلیل و باتوجه‌به پیامدهای شدید اضطراب، فهم عوامل مؤثر در پدید آمدن این اختلالات و طراحی درمان‌هایی برای فهم آن، ضروری است [4، 5].
درمان فراشناختی مبتنی‌بر مدل فراتشخیصی از اختلالات هیجانی بر مفهوم «کارکرد اجرایی خودنظم‌بخش» تأکید دارد. براساس این مدل، سبک خاصی از تفکر که سندرومِ شناختی توجهی نامیده می‌شود، نقش مهمی در پدیدایی و استمرار اختلالات روان‌‌شناختی دارد [6] و شامل فرآیندهایی مانند نگرانی، نشخوار ذهنی، پایش تهدید و راهبردهای مقابله‌ای مانند کنترل افکار و اطمینان‌جویی می‌باشد [7]. از دید این مدل، سندرومِ شناختی توجهی با باورهای فراشناختی همراه شده و باعث تداوم اختلال می‌شود [6]. باورهای فراشناختی به دو نوع باورهای فراشناختی مثبت، یعنی باورهایی درباره سودمند بودن نگرانی (مانند نگرانی به من کمک می‌کند، قبل از اینکه دیر شود، مشکلات را پیش‌بینی کنم) و باورهای فراشناختی منفی یعنی باورهای مبتنی بر کنترل‌ناپذیری و خطرناک‌بودن نگرانی (مانند نگرانی باعث می‌شود که سرطانم دوباره عود کند یا نگرانی من غیرقابل‌کنترل است)، تقسیم می‌شود [8].
مفهوم فراشناخت به‌عنوان مؤلفه شناختی سطح بالا بین سنین 3 تا 5 سالگی شروع می‌شود [9] و به‌معنای آگاهی شخصی از فرآیندهای شناختی خود؛ یعنی تفکر درباره تفکر [10]، نظارت و کنترل بر افکار و پاسخ به آن‌ها ازطریق این نظارت و کنترل است [11] که به‌عنوان شکلی از کنترل اجرایی، نقش تنظیم فرآیندهای شناختی را برعهده دارد [12] و هم‌سو با مدل فراشناختی، مطالعات متعدد نشان می‌دهد که از عوامل مؤثر بر اختلالات اضطرابی در کودکان می‌باشد [2]. برای مثال، باورهای فراشناختی نقش مهمی در افکار و راهبردهای غیرانطباقی و پدید آمدن و رشد آسیب‌های روانی دارند [13] و باورهای مثبت و منفی درباره نگرانی، پیش بین مهمی در آسیب‌پذیری در برابر اضطراب است [14]. به‌ویژه تأثیر باورهای فراشناختی منفی در مقایسه با باورهای فراشناختی مثبت در اختلالات افسردگی، اضطراب فراگیر و وسواس بیشتر است [8].
در راستای این تأثیر، مطالعات همچنین نشان می‌دهد که تغییر در فراشناخت‌ها، پیش‌بین مهمی در درمان اختلالات روان‌شناختی است. برای مثال، تغییرات در فراشناخت‌ها نقش مهمی در بهبود علائم بیماران مبتلابه هراس اجتماعی و دیگر اختلالات اضطرابی [2، 15] دارد. این تغییرات در فراشناخت‌ها در درمان فراشناختی یا حتی سایر درمان‌هایی که به‌صورت مستقیم این فراشناخت‌ها را هدف قرار نمی‌دهند، با کاهش علائم اختلالات اضطرابی همراه است [11].
یکی از ابزارهایی که به‌منظور بررسی باورهای فراشناختی در کودکان پدید آمده است، پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان می‌باشد. این پرسش‌نامه از انطباق پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در نوجوانان برای کودکان با سنین پایین‌تر پدید آمده است. پرسش‌نامه دارای 24 سؤال و 4 خرده‌مقیاس فرانگرانی مثبت، فرانگرانی منفی، نظارت شناختی و بدگمانی، تنبیه و مسئولیت‌پذیریمی‌باشد. همچنین یک نمره کل نیز وجود دارد که نمره بالاتر به‌معنای داشتن فراشناخت‌های بیشتر می‌باشد [15]. مطالعات حاکی از روایی و پایایی این پرسش‌نامه است [15].
بدین‌ترتیب و باتوجه‌به نقش باورهای فراشناختی در آسیب روانی کودکان به‌ویژه اختلالات اضطرابی و نبود ابزار مناسب برای سنجش این باورها در کودکان و درنتیجه عدم‌طرح‌ریزی درمان فراشناختی کودکان، هدف این پژوهش، بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان به‌منظور کاربرد در روان‌درمانی کودکان می‌باشد.
روش بررسی
پژوهش حاضر، مطالعه‌ای توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی می‌باشد. جامعه آماری آن شامل کلیه کودکان 9 تا 13 ساله مدارس ابتدایی شهر قم در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. به‌منظور تعیین حجم نمونه باتوجه‌به اینکه در مطالعات تحلیل عاملی به ازای هر گویه، 10 نفر درنظر گرفته می‌شود [16]؛ یا به‌صورت کلی، حجم نمونه 300 نفر، کافی و مناسب دانسته می‌شود [17]. پرسش‌نامه فراشناخت کودکان نیز دارای 24 سؤال می‌باشد. با احتساب نرخ ریزش احتمالی حجم نمونه، 350 نفر درنظر گرفته شد. درنهایت و بعد افت آزمودنی‌ها، تعداد 338 پرسش‌نامه وارد تحلیل شدند. ملاک ورود به پژوهش نیز، بازه سنی 9 تا 13 سال به‌منظور توانایی پاسخ به پرسش‌نامه‌های پژوهش بود.
پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان
این پرسش‌نامه از انطباق پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در نوجوانان برای کودکان با سنین پایین‌تر پدید آمده است. پرسش‌نامه دارای 24 سؤال و 4 خرده‌مقیاس باورهای مثبت درباره نگرانی، باورهای منفی درباره نگرانی، نظارت شناختی، بدگمانی، تنبیه و مسئولیت‌پذیری می‌باشد. پاسخ‌ها در یک مقیاس 4 درجه‌ای از 1 (موافق نیستم) تا 4 (کاملاً موافقم) محاسبه می‌شود. همچنین یک نمره کل نیز وجود دارد که نمره بالاتر به‌معنای داشتن فراشناخت‌های بیشتر می‌باشد. مطالعات باکو و همکاران [15]، حاکی از روایی و پایایی این پرسش‌نامه می‌باشد. آن‌ها نشان دادند که این پرسش‌نامه تحلیل عاملی تأییدی مناسبی دارد (شاخص برازش تطبیقی بالاتر از 95/0). در پژوهش آن‌ها، آلفای کرونباخ برای نمره کل 87/0، فرانگرانی مثبت (86/0)، فرانگرانی منفی (75/0)، بدگمانی، تنبیه و مسئولیت‌پذیری 64/0 و برای نظارت شناختی 75/0 به‌دست آمد. برای انجام روایی همزمان، مؤلفه‌های این پرسش‌نامه با پرسش‌نامه نگرانی پنسیلوانیا برای کودکان و پرسش‌نامه افسردگی کودکان مقایسه و نتایج نشان داد که در میان مؤلفه‌های پرسش‌نامه، مؤلفه فرانگرانی منفی بیشترین همبستگی را با پرسش‌نامه نگرانی پنسیلوانیا (58/0=r، 01/0>P) دارد. در گروه غیربالینی، باورهای فرانگرانی منفی و بدگمانی، تنبیه و مسئولیت‌پذیری هر دو به‌صورت معنادار و مثبت با پرسش‌نامه نگرانی کودک و نوجوان ایالت پنسیلوانیا و پرسش‌نامه افسردگی کودکان همبستگی داشتند
(48/0=r ،05/0>P؛ 05/0>P، 50/0=r) [15].
مقیاس اضطراب کودکان اسپنس
این پرسش‌نامه در سال 1998 توسط اسپنس به‌منظور ارزیابی اضطراب کودکان 15-8 ساله، طراحی شد. این پرسش‌نامه دارای دو نسخه کودک (45 آیتم) و والد (38 آیتم) می‌باشد. هر دو نسخه شامل 6 خرده‌مقیاس اضطراب جدایی، اضطراب اجتماعی، وسواس فکری-عملی، وحشت‌زدگی-گذرهراسی، اضطراب فراگیر و ترس از صدمات جسمانی بوده و نمره‌گذاری آن براساس مقیاسی 4 گزینه‌ای و به‌صورت هرگز (0)، گاهی اوقات (1)، اغلب (2) و همیشه (3) صورت می‌پذیرد. پایایی این مقیاس برای اضطراب عمومی برابر با 92 درصد و برای خرده‌مقیاس‌ها 60/0 تا 82/0 گزارش شده است [18]. در ایران نیز پایایی این پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ بین 62/0 تا 89/0 گزارش شده و 6 مؤلفه پرسش‌نامه با تحلیل عامل تأییدی نیز مورد تأیید قرار گرفته است [18].
پرسش‌نامه نگرانی کودک و نوجوان ایالت پنسیلوانیا
این پرسش‌نامه ساخته شده توسط کورپیتا و همکاران در سال 1997 دارای 14 گزاره می‌باشد. میزان شدت، گستردگی و غیرقابل‌کنترل بودن نگرانی را می‌سنجد. نمره‌گذاری سؤالات به‌صورت 4 گزینه‌ای (هرگز صحیح نیست (0)، گاهی اوقات صحیح است (1)، اغلب اوقات صحیح است (2) و همیشه صحیح است (3))، می‌باشد. نمره کلی این پرسش‌نامه از جمع تمامی آیتم‌ها به‌دست می‌آید. هنجاریابی این پرسش‌نامه در ایران نیز بر روی کودکان و نوجوانان 18-8 ساله، حاکی از روایی سازه مناسب این پرسش‌نامه و آلفای کرونباخ 85/. برای کودکان و 86/0 برای نوجوانان می‌باشد [19].
پرسش‌نامه افسردگی کودکان
پرسش‌نامه‌های خودگزارش‌دهی است به‌وسیله کواکس و بک و به‌منظور اندازه‌گیری افسردگی در کودکان و نوجوانان 17-7 سال ساخته شده است. این پرسش‌نامه شامل 5 خرده‌مقیاس خلق منفی، مشکلات بین‌فردی، ناکارآمدی، بی‌لذتی و عزت‌نفس منفی می‌باشد. پرسش‌نامه دارای 27 سؤال بوده که هر سؤال دارای سه جمله می‌باشد و به‌صورت صفر تا دو نمره‌گذاری می‌شود. دامنه نمرات از صفر تا 54 بوده و نمرات بالاتر نشان‌دهنده افسردگی بیشتر می‌باشد. هنجاریابی این پرسش‌نامه در ایران، نشان‌دهنده پایایی بازآزمایی 82/0 و هم‌سانی درونی83/0 بالای آن می‌باشد. همچنین همبستگی بین این پرسش‌نامه و مقیاس افسردگی کودکان و پرسش‌نامه افسردگی بک به‌ترتیب 79/0 و 87/0 بوده است [20].
روش اجرا: برای انجام پژوهش ابتدا پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان با استفاده از روش ترجمه-بازترجمه توسط متخصص زبان انگلیسی و پژوهشگر این مطالعه، به زبان فارسی ترجمه شد. سپس توسط یک متخصص زبان انگلیسی دیگر به زبان اصلی برگردانده شد. در پایان مشکلات و تفاوت‌های ناشی از دو ترجمه برطرف شد. سپس و بعد از اخذ مجوزهای لازم از اداره کل آموزش و پرورش قم، پرسش‌نامه‌ها در مدارس ابتدایی مناطق چهارگانه آموزش و پرورش شهر قم به‌صورت تصادفی اجرا شد.
به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش تحلیل عامل تأییدی (با هدف بررسی روایی سازه)، هم‌سانی درونی، روایی هم‌گرا و ضریب بازآزمایی با استفاده از نسخه 24 نرم‌افزار آموس و نسخه 21 نرم‌افزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها
در زمینه اطلاعات جمعیت‌شناختی، بیشتر شرکت‌کنندگان در بازه سنی12 سال (160 نفر، 47 درصد) و 11 سال (120 نفر، 35 درصد) بودند. همچنین، تعداد 149 نفر (44 درصد) از شرکت‌کنندگان، مذکر و 185 نفر (7/54 درصد)، مؤنث بوده و شش نفر نیز جنسیت خود را ذکر نکرده بودند.
میانگین و انحراف‌معیار نمرات پرسش‌نامه فراشناخت‌ها و خرده‌مقیاس‌های آن در جدول شماره 1، بیان شده است. میانگین و انحراف‌معیار نمره کل پرسش‌نامه، 67/56±26/10 می‌باشد.الگوی ضریب همبستگی در جدول شماره 2 نیز نشان‌دهنده همبستگی معنادار نمره کل با خرده‌مقیاس‌ها (59/0 تا 77/0) و همچنین خرده‌مقیاس‌ها با یکدیگر می‌باشد.
همبستگی معنادار نمره کل پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان با پرسش‌نامه اضطراب (01/0>P، 36/0=r)، نگرانی (01/0>P، 41/0=r) و افسردگی کودکان (01/0>P، 19/0=r) در جدول شماره 3 نیز حاکی از روایی هم‌گرای این ابزار می‌باشد. اگرچه میزان این همبستگی با مؤلفه‌های نگرانی و اضطراب بیشتر می‌باشد.
به‌منظور بررسی برازش مدل، اینکه از کدام شاخص برازش استفاده شود، توافق کلی وجود ندارد و کلاین [21]، گزارش ترکیبی از سه یا چهار شاخص را پیشنهاد می‌کند. به همین دلیل از شاخص نیکویی برازش و شاخص برازش هنجار شده که مقادیر بیشتر از 9 درصد نشان‌گر برازش مناسب مدل هستند، شاخص برازش تطبیقی که مقادیر بالای 85 درصد و به‌ویژه بالای درصد قابل‌قبول است، شاخص نیکویی برازش تعدیل‌یافته که مقادیر بالای 80 درصد قابل‌قبول است؛ شاخص برازش ایجاز که مقادیر بالای 60 درصد مناسب است و مجذور میانگین مربعات خطای تقریب که مقادیر کم‌تر از 8 درصد نشان‌گر برازش مناسب مدل هستند، استفاده شد [17، 21]. باتوجه‌به معیارهای مطرح‌شده، یافته‌های جدول شماره 4 نشان می‌دهند که مدل آزمون‌شده دارای برازش نسبی و نه کامل می‌باشد.
در پایان نیز به‌منظور بررسی پایایی پرسش‌نامه از روش آلفای کرونباخ (برای محاسبه هم‌سانی درونی پرسش‌نامه) و روش بازآزمایی استفاده شده است. یافته‌های آن در جدول شماره 5 نشان می‌دهد که ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان (77 درصد) می‌باشد که نشان از هم‌سانی درونی بالای پرسش‌نامه دارد. همچنین ضریب بازآزمایی پرسش‌نامه نیز با فاصله سه هفته برای کل مقیاس، 70 درصد و برای همه خرده‌مقیاس‌ها بالاتر از 60 درصد بود که نشان‌دهنده پایایی بازآزمایی مناسب پرسش‌نامه می‌باشد.
بحث
هدف از پژوهش حاضر، بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان بود. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که مدل از برازش نسبی برخوردار است. ضریب آلفای کرونباخ (77 درصد) نیز نشان از هم‌سانی درونی بالای پرسش‌نامه دارد که این یافته‌ها با نتایج پژوهش قبلی در این زمینه، هم‌سو می‌باشد [15، 22]. برای مثال، باکوو و همکاران [15]، در بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی این پرسش‌نامه در 98 کودک و نوجوان 7 تا 17 ساله، هم‌سانی درونی 87 درصد برای نمره کل، 86 درصد برای خرده‌مقیاس فرانگرانی مثبت، 75 درصد برای فرانگرانی منفی، 64 درصد برای مسئولیت و... و 75 درصد برای نظارت شناختی گزارش کرده‌اند. همچنین ایراک [22] نیز در پژوهش خود بر روی 470 کودک و نوجوان در ترکیه، ضریب آلفای کرونباخ نمره کل مقیاس را 73 درصد به‌دست آورده است.
ضریب بازآزمایی پرسش‌نامه (70 درصد) نیز نشان‌دهنده پایایی بالای این پرسش‌نامه در طول زمان می‌باشد. امری که در پژوهش ایراک [22] (ضریب بازآزمایی 76 تا 82 درصد برای نمره کل و خرده‌مقیاس‌ها) نیز تأیید شده است.
 در زمینه روایی هم‌گرا نیز هم‌سو با پژوهش‌های پیشین [15، 22] یافته‌ها نشان دادند که بین پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان و پرسش‌نامه‌های نگرانی، افسردگی و اضطراب کودکان رابطه معناداری وجود دارد. این امر، حاکی از روایی همگرای بالای این پرسش‌نامه می‌باشد. برای مثال، باکوو و همکاران [15] نشان دادند که نمرات بالا در این پرسش‌نامه به‌صورت معناداری با علائم هیجانی (نگرانی، افسردگی و اضطراب) در کودکان مرتبط است. ایراک (2011)، نیز رابطه معناداری بین نمرات کودکان در این پرسش‌نامه و نمرات آن‌ها در پرسش‌نامه‌های نگرانی، افسردگی و وسواس فکری-عملی به‌دست آمد که همگی خبر از روایی هم‌گرای بالای این پرسش‌نامه دارد [22].
نتیجه‌گیری
در مجموع، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که پرسش‌نامه فراشناخت‌ها در کودکان، پرسش‌نامه‌ای با ویژگی‌های روان‌سنجی مناسب می‌باشد که قابلیت استفاده در پژوهش‌ها و روان درمانی‌های مرتبط با اختلالات روان‌شناختی کودکان به‌ویژه اختلالات اضطرابی در ایران دارد. با این حال، این پژوهش با محدودیت‌های خاصی مواجه بود. نتایج این پژوهش، قابلیت کاربرد اولیه این پرسش‌نامه را تأیید می‌کند، ولی بررسی روایی یک ابزار، امری مستمر است و پژوهش‌های بیشتری به‌منظور تأیید این روایی، لازم می‌باشد. برای مثال، این پژوهش بر روی کودکان مدارس ابتدایی انجام شد. می‌توان، ویژگی‌های روان‌سنجی این پرسش‌نامه را در نمونه بالینی نیز مورد واکاوی قرار داد. همچنین باتوجه‌به یافته‌های این پژوهش، بررسی باورهای فراشناختی کودکان و کار بر روی آن‌ها به‌منظور کاهش علائم روان‌شناختی کودکان مراجعه‌کننده به کلینیک‌های روان‌شناختی می‌تواند امری مفید باشد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مطالعه دارای مصوبه کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی و خدماتی درمانی قم با کد IR.MUQ.REC.1400.058 می‌باشد. در این پژوهش، تمامی اصول اخلاقی مرتبط، ازجمله محرمانگی، رضایت آگاهانه شرکت‌کنندگان و اختیار خروج از پژوهش، لحاظ گردید.
حامی مالی
این مقاله برگرفته از رساله دکتری کریم گلمحمدی در گروه روانشناسی بالینی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز، می‌باشد.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش‌های پژوهش حاضر مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، هیچ‌گونه تعارض منافعی در این مقاله وجود ندارد.

 
نوع مطالعه: مقاله پژوهشي | موضوع مقاله: روانشناسی
دریافت: 1401/6/4 | پذیرش: 1401/6/22 | انتشار: 1401/7/10

فهرست منابع
1. Hamedali B, Malihialzuckerini S, Khalatbari J, Seirafi M. Comparison of the effectiveness of cognitive rehabilitation treatment and metacognitive therapy on perceived anxiety, depression and cognitive skills. Int J Hosp Res. 2021; 10(1):1-13. [Link]
2. Köcher LM, Pflug V, Schneider S, Christiansen H. Do metacognitions of children and adolescents with anxiety disorders change after intensified exposure therapy? Children (Basel). 2022; 9(2):168. [DOI:10.3390/children9020168] [PMID] [PMCID] [DOI:10.3390/children9020168]
3. Walczak M, Ollendick T, Ryan S, Esbjørn BH. Does comorbidity predict poorer treatment outcome in pediatric anxiety disorders? An updated 10-year review. Clin Psychol Rev. 2018; 60:45-61. [DOI:10.1016/j.cpr.2017.12.005] [PMID] [DOI:10.1016/j.cpr.2017.12.005]
4. Walczak M, Reinholdt Dunne ML, Normann N, Christiansen BM, Esbjørn BH. Mothers' and children's metacognitions and the development of childhood anxiety: A longitudinal investigation of transmission. Eur Child Adolesc Psychiatry. 2021; 30(3):451-9. [DOI:10.1007/s00787-020-01531-6] [PMID] [DOI:10.1007/s00787-020-01531-6]
5. Normann N, Lønfeldt NN, Reinholdt-Dunne ML, Esbjørn BH. Negative thoughts and metacognitions in anxious children following CBT. Cogn Ther Res. 2016; 40:188-97. [DOI:10.1007/s10608-015-9740-2] [DOI:10.1007/s10608-015-9740-2]
6. Sharma V, Sagar R, Kaloiya G, Mehta M. The scope of metacognitive therapy in the treatment of psychiatric disorders. Cureus. 2022; 14(3):e23424. [DOI:10.7759/cureus.23424] [PMID] [PMCID] [DOI:10.7759/cureus.23424]
7. Normann N, Reinholdt-Dunne ML, Stolpe Andersen M, Esbjørn BH. Assessment of the cognitive attentional syndrome in children: An adaptation of the CAS-1. Behav Cogn Psychother. 2021; 49(3):340-51. [DOI:10.1017/S135246582000082X] [PMID] [DOI:10.1017/S135246582000082X]
8. Capobianco L, Faija C, Husain Z, Wells A. Metacognitive beliefs and their relationship with anxiety and depression in physical illnesses: A systematic review. Plos One. 2020; 15(9):e0238457. [DOI:10.1371/journal.pone.0238457] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1371/journal.pone.0238457]
9. Ünver H, Rodopman Arman A, Nur Akpunar Ş. Metacognitive awareness and emotional resilience in children with attention deficit hyperactivity disorder. Scand J Child Adolesc Psychiatr Psychol. 2022; 10(1):33-9. [DOI:10.2478/sjcapp-2022-0003] [PMID] [PMCID] [DOI:10.2478/sjcapp-2022-0003]
10. Resendes T, Benchimol-Elkaim B, Delisle C, René JL, Poulin-Dubois D. I know what you know: The role of metacognitive strategies in preschoolers' selective social learning. Cogn Dev. 2021; 60:101117. [DOI:10.1016/j.cogdev.2021.101117] [DOI:10.1016/j.cogdev.2021.101117]
11. Abramowitz JS, Blakey SM. Clinical handbook of fear and anxiety: Maintenance processes and treatment mechanisms.American Psychological Association. Washington, DC: American Psychological Association; 2019. [DOI:10.1037/0000150-000] [DOI:10.1037/0000150-000]
12. Xie Y, Lei F, Xie R. From self-regulated learning to metacognitive therapy: A mapping knowledge doamains analysis. Int J Arts Soc Sci. 2022; 5(5):66-78. [Link]
13. Yazar R, Tolan Ö. İnvestigation of the relationships between metacognitive functions and subjective well-being and depression, anxiety and stress levels in adult individuals. Res Edu Psychol (REP). 2020; 4(2):172-193. [Link]
14. Wells A, Capobianco L, Matthews G, Nordahl HM. Metacognitive therapy: Science and practice of a paradigm. Front Psychol. 2020; 11:576210. [PMID] [PMCID] [DOI:10.3389/fpsyg.2020.576210]
15. Bacow TR, Pincus DB, Ehrenreich JT, Brody LR. The metacognitions questionnaire for children: Development and validation in a clinical sample of children and adolescents with anxiety disorders. J Anxiety Disord. 2009; 23(6):727-36. [DOI:10.1016/j.janxdis.2009.02.013] [PMID] [DOI:10.1016/j.janxdis.2009.02.013]
16. soleimani S, Ali Doost F, Rezaei AM, Barani M. [Psychometric properties of the Human Flourishing Questionnaire in Iranina students (Persian)]. Q Educ Meas. 2017; 7(27):83-102. [DOI:10.22054/jem.2017.18370.1461]
17. Hajloo N, Pourabdol S, Sobhi Gharamaleki N, Beyki M. [Psychometric properties of the comprehensive assessment of acceptance and commitment therapy processes (compACT) (Persian)]. Qom Uni Med Sci J. 2022; 15(11):766-77. [DOI:10.32598/qums.15.11.2542] [DOI:10.32598/qums.15.11.2542]
18. Tardast K, Amanelahi A, Rajabi G, Aslani K, Shiralinia K. [The effectiveness of acceptance and commitment-based parenting education on children's anxiety and the parenting stress of mothers (Persian)]. Payesh. 2021; 20(1):91-107. [DOI:10.29252/payesh.20.1.91] [DOI:10.29252/payesh.20.1.91]
19. Moghadasin M, Arjmand F, Mohammadkhani S. [Psychometric properties and the standardization of the Penn State Worry Questionnaire in 8-18-year-old children and adolescent (Persian)]. Applied Psychol Res Q. 2019; 10(3):1-26. [DOI:10.22059/japr.2019.276899.643193]
20. Dehshiri Gh, Najafi M, Shikhi M, Habibi Askarabad M. [Investigating primary psychometric properties of Children's Depression Inventory (CDI) (Persian)]. J Fam Res. 2009; 5(2):159-77. [Link]
21. Kline RB. Principles and practice of structural equation modelling. New York: The Guildford Press; 2005. [Link]
22. IRAK PM. Standardization of Turkish form of metacognition questionnaire for children and adolescents: The relationships with anxiety and obsessive-compulsive symptoms. Turkish J Psych. 2011; 23(1):46-52. [DOI:10.5080/u6604] [DOI:10.5080/u6604]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله دانشگاه علوم پزشکی قم می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2025 CC BY-NC 4.0 | Qom University of Medical Sciences Journal

Designed & Developed by : Yektaweb