جلد 17 -
جلد 17 - صفحات 280-263 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.UMA.REC.1401.066
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hajloo N, Pourabdol S, Alizadeh H, Gharibzadeh R. Psychometric Properties of the Persian version of the Heidelberg Form for Emotion Regulation Strategies (HFERST). Qom Univ Med Sci J 2023; 17 : 2542.3
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3632-fa.html
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3632-fa.html
حاجلو نادر، پورعبدل سعید، علی‌زاده حسین، غریب‌زاده رامین. بررسی ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ). مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. 1402; 17 () :263-280
نادر حاجلو* 
1، سعید پورعبدل2 ، حسین علی‌زاده3 ، رامین غریب‌زاده4
1، سعید پورعبدل2 ، حسین علی‌زاده3 ، رامین غریب‌زاده4
1- گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران ، hajloo53@uma.ac.ir
2- گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
3- گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
4- گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
2- گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
3- گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
4- گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
متن کامل [PDF 6020 kb]
(353 دریافت)
| چکیده (HTML) (2074 مشاهده)
متن کامل: (396 مشاهده)
مقدمه
تنظیم هیجان به‌عنوان استفاده از راهبردهای شناختی یا رفتاری برای اصلاح شرایطی که در آن یک هیجان رخ می‌دهد، تجربه یک واکنش هیجانی (شامل شدت و مدت آن) یا روشی که در آن یک احساس آشکارا بیان می‌شود، تعریف می‌شود. اختلال در تنظیم هیجان مثبت و منفی علامت مشترک اکثر اختلالات روانی است [1-4]. مطالعات قبلی نشان می‌دهد که برخی از راهبردهای تنظیم هیجان در اصلاح عاطفه مؤثرتر هستند؛ بنابراین، به‌عنوان راهبردهای کارآمد مفهوم‌پردازی شده‌اند [5]. در میان این، راهبردها، ارزیابی مجدد، حل مسئله و پذیرش به‌طور گسترده مطالعه شده است [6، 7]. شواهد پژوهشی حاکی از آن است که سایر راهبردهای تنظیم هیجان در اصلاح عاطفه کم‌تر مؤثر هستند و یافته‌ها به‌طور فزاینده‌ای از اهمیت این راهبردهای ناکارآمد (مانند سرکوب، نشخوار فکری و اجتناب) برای ایجاد و درمان آسیب‌های روانی مختلف [8، 9] حمایت می‌کنند. این یافته‌ها اهمیت ابزارهای اندازه‌گیری تنظیم هیجان را که به‌خوبی طراحی شده‌اند، نشان می‌دهد. این ابزارها به روش‌های پیش‌گیرانه و روان‌درمانی کمک می‌کنند.
فرم هایدلبرگ برای راهبردهای تنظیم هیجان پرسش‌نامه‌ای به زبان آلمانی است که به تازگی تدوین یافته است که شامل 8 راهبرد تنظیم هیجان است: نشخوار فکری، سرکوب تجربه، سرکوب بیانی، اجتناب، فعالیت و حمایت اجتماعی، ارزیابی مجدد، حل مسئله و پذیرش. تدوین مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) براساس ادبیات پژوهشی قبلی تنظیم هیجان و با هدف برطرف کردن محدودیت‌های مقیاس‌های تنظیم هیجان موجود بوده است. ابزارهای متعددی ازجمله پرسش‌نامه تنظیم شناختی هیجان [10]، پرسش‌نامه تنظیم هیجان [11] و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان [12] برای اندازه‌گیری تنظیم هیجان ساخته شده است. با این حال، چندین محدودیت برای پرسش‌نامه‌های قبلی وجود دارد که این پرسش‌نامه آن‌ها را درنظر گرفته است. به‌عنوان مثال، پرسش‌نامه تنظیم شناختی هیجان صرفاً ارزیابی مجدد و سرکوب را ارزیابی می‌کند؛ درحالی‌که راهبردهای دیگر مانند نشخوار فکری، پذیرش و اجتناب نیز برای آسیب روانی مهم بوده است [13، 14]. پرسش‌نامه‌های قبلی تنظیم هیجان تا حد زیادی انتخاب موقعیت را نادیده گرفته‌اند که اولین مرحله از فرآیند تولید هیجان در مدل فرآیند تنظیم هیجان است [11]. این امر ممکن است توضیح دهد که چرا راهبردهای مربوط به انتخاب موقعیت تاکنون مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند [15]. مطالعات قبلی نشان می‌دهد که راهبردهای رفتاری مانند جست‌وجوی حمایت اجتماعی [3] و شرکت در فعالیت‌های دیگر مانند ورزش [16] در تنظیم هیجان‌ها مؤثر بوده و به سلامت روان کمک می‌کنند. به همین دلیل، ایزدپناه و همکاران [4] یک مقیاس رفتاری در مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) اضافه کرده‌اند که میزان پاسخ افراد به تجارب هیجانی خود را با جست‌وجوی حمایت اجتماعی و درگیرشدن در فعالیت‌ها اندازه‌گیری می‌کند.
باتوجه‌به محدودیت‌های پرسش‌نامه‌های قبلی و اینکه در ایران نسخه فارسی این مقیاس هنجاریابی نشده است. لذا در راستای پرکردن خلأ پژوهشی کشور در زمینه معرفی و بررسی ویژگیهای روان‌سنجی پرسش‌نامه‌هایی که برای ارزیابی تنظیم هیجان تدوین شده‌اند، هدف اصلی این پژوهش، بررسی ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) در جمعیت ایرانی بود.
روش بررسی
این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش‌شناسی در زمره پژوهش‌های توصیفی از نوع همبستگی قرار دارد.
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه افراد 18 تا 60 ساله در بازه زمانی آبان ماه سال 1401 الی آذر ماه سال 1401 بودند. نمونه آماری پژوهش شامل 333 نفر بودند که به روش نمونه‌گیری دردسترس ازطریق فراخوان اینترنتی انتخاب شدند. به این صورت که ازطریق طراحی پرسش‌نامه‌ها در محیط گوگل فرم، لینک مورد نظر به‌صورت مجازی در برنامه‌های واتساپ، تلگرام و اینستاگرام در اختیار کاربران فضای مجازی قرار گرفت و پاسخ‌ها دریافت شد. برای اطمینان از برگشت‌پذیری پرسش‌نامه‌ها 350 پرسش‌نامه بین نمونه آماری پخش شد که از این میان 333 پرسش‌نامه به‌دست آمد؛ بنابراین نمونه نهایی شامل 333 نفر بود. لازم به ذکر است حجم نمونه کافی برای مطالعه‌های تحلیل عاملی بین3 تا 20 برابر تعداد متغیرهاست. همچنین کامری و لی پیشنهاد داده‌اند که حجم نمونه 100، ضعیف؛ 200، نسبتاً خوب، 300، خوب، 500، خیلی خوب و 1000 و بالاتر عالی درنظر گرفته می‌شود [17]. ملاکهای ورود برای شرکت در پژوهش عبارت بودند از: الف) رضایت داوطلبانه برای شرکت در پژوهش؛ ب) عدم سوء‌مصرف مواد و ملاکهای خروج شامل تکمیل نکردن پرسش‌نامه پس از دریافت آن و داده‌های مفقودی بالای 20 سؤال بود. جهت جمع‌آوری داده‌ها از ابزارهای زیر استفاده شد:
مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ)
مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) توسط ایزدپناه و همکاران [4] برای ارزیابی تنظیم هیجان ساخته شده است. این مقیاس 28 سؤالی و دارای 8 مؤلفه است. مؤلفه نشخوار فکری، مؤلفه ارزیابی مجدد، مؤلفه پذیرش، مؤلفه حل مسئله، مؤلفه سرکوب ابراز هیجانی، مؤلفه سرکوب تجارب هیجانی، مؤلفه اجتناب، مؤلفه حمایت اجتماعی. مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ)، از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود تا مشخص کنند که سؤالات در 4 هفته گذشته با پاسخ‌هایی که از 1 تا 5 متغیر است (1=هرگز؛ 2=گاهی اوقات؛ 3=تقریباً نیمی از زمان؛ 4= معمولاً؛ 5=همیشه)، تا چه اندازه در مورد آن‌ها صدق می‌کند. در پژوهش ایزدپناه و همکاران [4] روایی و پایایی این مقیاس تأیید شده است؛ به‌طوری‌که شاخص‌های تأییدی تناسب کافی را نشان داد: χ2=772/35، df=322، χ2/df=2/39،
RMSEA=0/06، CFI=0/91. زیرمقیاس‌های مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) همسانی درونی خوبی را نشان دادند و از 78 تا 86 درصد متغیر بود. این نتایج همچنین از روایی هم‌زمان مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) حمایت می‌کند. طبق نتایج ایزدپناه و همکاران [4] همبستگی مثبت بین سرکوب، اجتناب، نشخوار فکری (که عمدتاً ناکارآمد شناخته می‌شود) و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان وجود داشت؛ درحالی‌که خرده‌مقیاس‌های دشواری در تنظیم هیجان با حل مسئله، حمایت اجتماعی، ارزیابی مجدد و پذیرش (که عمدتاً کارآمد شناخته می‌شوند) همبستگی منفی داشتند. مشکلات درگیر شدن در رفتار هدفمند و مشکلات کنترل تکانه هیچ ارتباط معناداری با سرکوب و حمایت اجتماعی نشان نداد. نگاهی دقیق‌تر به داده‌ها نشان داد که مشکلات کنترل تکانه با نمرات پایین‌تر در مقیاس‌های تجربه و سرکوب بیانی (به‌ترتیب 0/24-، 01/0=P، 19/0=r، 05/0=P) در بین مردان مرتبط است، در زنان این ارتباط وجود نداشت [4]. همچنین، بین راهبردهای ناکارآمد تنظیم هیجان و افسردگی همبستگی مثبت وجود داشت؛ درحالی‌که راهبردهای کارآمد بیشتر (مانند ارزیابی مجدد، حمایت اجتماعی، پذیرش و حل مسئله) با افسردگی همبستگی منفی داشتند. یک استثنا در این مورد، سرکوب تجربه بود که همبستگی معناداری با پرسش‌نامه افسردگی بگ نشان نداد. همچنین، تجزیه‌وتحلیل بیشتر داده‌ها نشان داد که سرکوب تجربه با افسردگی در زنان (03/0= 13/0=P) رابطه مثبت دارد اما در مردان (15/0-=r) رابطه مثبتی نداشت [4].
مقیاس دشواری در تنظیم هیجان:
این ابزار شامل 16 گزاره است که توسط بیوربرگ و همکاران [18] براساس پرسش‌نامه 36 سؤالی و اصلی دشواری در تنظیم هیجان [12] تدوین شد. درواقع، این ابزار نسخه کوتاه‌شده مقیاس دشواری در تنظیم هیجان 36 سؤالی است. برای امتیازبندی هر گویه براساس طیف 5 درجه‌ای لیکرت، بین 1 تا 5 (تقریباً هرگز، گاهی اوقات، تقریباً در نیمی از مواقع، بیشتر اوقات، تقریباً همیشه) به هر گویه تعلق می‌گیرد. این مقیاس از 5 عامل اصلی عدم‌پذیرش پاسخ‌های هیجانی، دشواری در کنترل تکانه‌ها، دسترسی محدود به راهبردهای مؤثر تنظیم هیجان، دشواری در انجام رفتارهای هدفمند، عدم‌وضوح هیجانی تشکیل شده است. گویههای 1 و 2 مربوط به عدم‌وضوح هیجانی، گویههای 3، 7 و 15 مربوط به دشواری در انجام رفتار هدفمند، گویههای 4، 8 و 11 مربوط به دشواری در کنترل تکانه‌ها، گویههای 5، 6، 12، 14 و 16 مربوطه به دسترسی محدود به راهبردهای مؤثر تنظیم هیجان، گویههای 9، 10 و 13 مربوط به عدم‌پذیرش پاسخ‌های هیجانی هستند. همسانی درونی این پرسش‌نامه در پژوهش بیوربرگ و همکاران [19]، به روش آلفای کرونباخ 92 درصد به‌دست آمد. همچنین پایایی این پرسش‌نامه به روش بازآزمایی 85 درصد گزارش شد [18]. علاوه‌بر این، روایی هم‌زمان این مقیاس براساس همبستگی این پرسش‌نامه با پرسش‌نامه افسردگی، اضطراب و استرس 56 درصد، با پرسش‌نامه حساسیت اضطرابی 57 درصد و با پرسش‌نامه پذیرش و عمل 72 درصد به‌دست آمده است. این پرسش‌نامه در ایران توسط اکبری و همکاران [19] هنجاریابی شده است که روایی واگرای این پرسش‌نامه ازطریق بررسی همبستگی آن با انعطاف‌پذیری روان‌شناختی برابر 52/0- به‌دست آمد و روایی همگرای آن با افسردگی، اضطراب و استرس به‌ترتیب برابر 63، 44 و 40 درصد به‌دست آمد. همچنین پایایی این پرسش‌نامه ازطریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر 84 درصد و به روش بازآزمایی برابر 72 درصد گزارش شده است [19].
پرسش‌نامه پذیرش و عمل-نسخه دوم:
این پرسش‌نامه به‌وسیله بوند و همکاران [20] ساخته شده است. یک نسخه ۱۰ ماده‌ای از پرسش‌نامه اصلی است که به‌وسیله هیز ساخته شده بود. این پرسش‌نامه سازهای را می‌سنجد که به تنوع، پذیرش، اجتناب تجربی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی برمی‌گردد. نمرات بالاتر نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری روانی بیشتر است. مشخصات روان‌سنجی نسخه اصلی بدین شرح است: نتایج ۲۸۱۶ شرکت‌کننده در طول ۶ نمونه نشان داد که این ابزار پایایی، روایی و اعتبار سازه رضایت‌بخشی دارد. میانگین ضریب آلفا 84 درصد (78/0-88/0) و پایایی بازآزمایی در فاصله ۳ و ۱۲ ماه به‌ترتیب 81 و 79 درصد به‌دست آمد. نتایج نشان داد که پرسش‌نامه پذیرش و عمل نسخه دوم به‌صورت هم‌زمان، طولی و افزایشی دامنه‌ای از نتایج از سلامت ذهنی تا میزان غیبت از کار را پیش‌بینی می‌کند که همسان با نظریه زیربنایی‌اش است. این ابزار همچنین اعتبار تمیزی مناسبی را نشان می‌دهد. به‌نظر می‌رسد نسخه دوم پرسش‌نامه پذیرش و عمل مفهوم مشابه با نسخه اول پرسش‌نامه پذیرش و عمل را اندازه می‌گیرد اما ثبات روان‌سنجی بهتری دارد [20]. در ایران، عباسی و همکاران [21] همسانی درونی این ابزار را بین 71 تا 89 درصد گزارش کردند.
مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس :
این مقیاس یک آزمون 21 سؤالی است که توسط لوویباند و همکاران [22] تدوین شده و علائم افسردگی، اضطراب و استرس را در مقیاس 4 درجه‌ای از نمره صفر تا 3 می‌سنجد. این آزمون از سه خرده‌مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس تشکیل شده است. نمره فرد در هر مقیاس برحسب هفت گویه مختص آن مقیاس سنجیده می‌شود. این مقیاس یکی از ابزارهای معتبر برای سنجش نشانه‌های عواطف منفی قلمداد می‌شود و پایایی و روایی آن در پژوهش‌های متعدد تأیید شده است [22، 23]. بشارت [23] ضریب آلفای کرونباخ مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس را برای نمره نمونه‌هایی از جمعیت عمومی (278=n) از 85/0 تا 93/0 و بالینی (194=n) از 83/0 تا 91/0 گزارش کرده است که نشان‌دهنده همسانی درونی خوب این مقیاس است. همچنین، ضرایب همبستگی بین نمره‌های تعدادی از جمعیت عمومی (77=n) و بالینی (65=n) در دو نوبت با فاصله دو تا چهار هفته برای سنجش پایایی بازآزمایی به‌ترتیب 79/0=r و
75/0=r محاسبه شد [23]. در این پژوهش، از این مقیاس به منظور بررسی روایی هم‌گرا و تشخیصی (افتراقی) پرسش‌نامه دشواری در تنظیم هیجان استفاده شد.
روش بررسی
پس از ترجمه فارسی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ)، نسخه ترجمه‌شده ابتدا با همکاری یکی از متخصصان روانشناسی بررسی و اصلاح شد، سپس برای اطمینان بیشتر در مورد صحت ترجمه و مطابقت دو نسخه انگلیسی و فارسی، در اختیار دو نفر از متخصصان زبان انگلیسی قرار داده شد تا با استفاده از روش ترجمه معکوس آن را به فارسی برگردانند. بدین‌ترتیب، پس از چند مرحله بررسی، بازبینی و اعمال تغییرات و اصلاحات و تأیید نهایی، بررسی پایایی و روایی فارسی مقیاس فوبیای کرونا در پژوهش حاضر آغاز شد. پس اتمام مراحل مربوط به ترجمه پرسش‌نامه و تأیید آن، با طراحی پرسش‌نامه‌ها در فضای گوگل فرم، اقدام به انتشار لینک آن در برنامه‌های واتساپ، تلگرام و اینستاگرام شد و پاسخ‌ها از این طریق جمع‌آوری شد. به‌منظور کنترل اثر ترتیب و خستگی، مقیاس‌ها به تناسب با ترتیب‌های متفاوت طبقه‌بندی شده بودند. به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش تحلیل عاملی تأییدی (برای بررسی روایی سازه مشترک جامعه ایرانی با جامعه اصلی پرسش‌نامه) با استفاده از نرم‌افزار لیزرل 8.8 و ضرایب همبستگی پیرسون (برای به‌دست آوردن روایی هم‌گرا) با استفاده از نسخه 22 نرم‌افزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها
در این پژوهش، بیشترین طبقه سنی مربوط به شرکت‌کنندگان 18 الی 22 ساله با تعداد 79 نفر بود که 23 درصد را دربر می‌گرفت. همچنین بیشترین فراوانی با 185 (55 درصد) نفر مربوط به جنس مؤنث بود. میزان فراوانی برای جنس مذکر نیز برابر بود با 148 نفر (45 درصد). علاوه‌بر این، بیشترین توزیع تحصیلات مربوط به دیپلم با تعداد 102 نفر بود که 30 درصد را دربر می‌گرفت و کم‌ترین توزیع تحصیلات مربوط به دکتری بود که با تعداد 32 نفر (10 درصد) را دربر می‌گرفت. در جدول شماره 1، میانگین و انحراف‌معیار نمرات راهبردهای تنظیم هیجان ارائه شده است. همان‌طورکه مشاهده می‌شود، میانگین و انحراف‌معیار راهبردهای تنظیم هیجان در خرده‌مقیاس نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب و حمایت اجتماعی به‌ترتیب برابر با 12/2±36/24، 9/2±17/22، 44/2±68/25، 50/2±52/23، 57/1±47/25، 99/1±39/22، 03/2±89/26 و 78/2±77/20 به‌دست آمد.
جهت بررسی روایی سازه و میزان انسجام درونی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (هایدلبرگ) با خرده‌مقیاس‌های آن، ضرایب همبستگی بین خرده‌مقیاس‌ها و نمره کل مورد محاسبه قرار گرفت. همان‌گونه که در جدول شماره 2 مشاهده می‌شود تمام خرده‌مقیاس‌ها با نمره راهبردهای تنظیم هیجان (هایدلبرگ) رابطه معناداری دارند. همچنین خرده‌مقیاس‌ها نیز دو به دو رابطه معناداری با یکدیگر دارند. درمجموع، الگوی ضرایب همبستگی بین خرده‌مقیاس‌ها در جدول شماره 2 نشان می‌دهد که روابط درونی خوبی بین خرده‌مقیاس‌ها وجود دارد.
در جدول شماره 3، نتایج همبستگی راهبردهای تنظیم هیجان با پرسش‌نامه پذیرش و عمل-نسخه دوم، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس ارائه شده است.
برای بررسی میزان برازش مدل آزمون‌شده از شاخص‌های معرفی‌شده توسط کلاین (2011) استفاده شد. این شاخص‌ها شامل خی‌دو بر درجه آزادی که مقادیر کم‌تر از 9 درصد قابل پذیرش هستند، شاخص نیکویی برازش، شاخص برازش تطبیقی که مقادیر بیشتر از 9 درصد نشانگر برازش مناسب الگو هستند، شاخص نیکویی برازش تعدیل یافته که مقادیر بیشتر از 8 درصد قابل‌قبول هستند، شاخص برازش ایجاز که مقادیر بیشتر از 6 درصد نشانگر برازش مناسب الگوی هستند و مجذور میانگین مربعات خطای تقریب که مقادیر کم‌تر از 8 درصد نشانگر برازش مناسب الگوی هستند. در جدول شماره 4 شاخص‌های برازش الگوی آزمون‌شده گزارش شده‌اند. باتوجه‌به معیارهای مطرح شده، الگوی آزمون‌شده برازش مناسبی با داده‌های گردآوری شده دارد.
در جدول شماره 5، ضرایب لامبدای y ارائه شده است. همان‌طورکه مشاهده می‌شود، تمام ضرایب لامبدای y مقادیر بالایی دارند. آزمون معناداری تی نشان می‌دهد که تمامی ضرایب مسیر با بارهای عاملی به‌دست آمده معنادار هستند. (تصویر شماره 1 و تصویر شماره 2)
به‌منظور بررسی همسانی درونی پرسش‌نامه، آلفای کرونباخ محاسبه شد. براساس نتایج مندرج در جدول شماره 6، ضرایب آلفای کرونباخ مقیاس تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) برای خرده مقیاس‌های نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب و حمایت اجتماعی به‌ترتیب ضریب آلفای کرونباخ برابر با 88/0، 87/0، 90/0 91/0، 84/0، 89/0، 92/0 و 90/0 به‌دست آمد. همچنین، ضریب بازآزمایی پرسش‌نامه مقیاس تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) با فاصله 4 هفته برای خرده‌مقیاس‌های نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب و حمایت اجتماعی به‌ترتیب 83/0، 80/0، 85/0 89/0، 80/0، 82/0، 86/0 و 91/0 به‌دست آمد. درمجموع نتایج جدول مذکور نشان می‌دهد که ضرایب آلفای کرونباخ و بازآزمایی به‌دست آمده برای این مقیاس از نظر روان‌سنجی مطلوب هستند.
بحث
هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) بود. به‌منظور بررسی روایی سازه، نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که 28 سؤال، دارای بار عاملی بالا با 8 مؤلفه نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب، حمایت اجتماعی است. این یافته با نتایج پژوهش ایزدپناه و همکاران [4] مبنی‌بر 8 عاملی بودن این مقیاس هم‌سو است؛ بهعبارت دیگر، یافته‌های تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که داده‌ها با یک مدل 8 عاملی برازش مناسب دارد که این یافته با نتایج قبلی هم‌سو بود. همسانی درونی گویههای خرده‌مقیاس‌های راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) برحسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و مورد تأیید قرار گرفت. این یافته نیز با نتایج پژوهش ایزدپناه و همکاران [4] هم‌سو است. پایایی بازآزمایی پرسش‌نامه نیز برحسب محاسبه ضرایب همبستگی بین نمره‌های آزمودنی‌ها با فاصله 4 هفته برای خرده‌عوامل نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب، حمایت اجتماعی در سطح 001/>P معنادار محاسبه شد. این ضرایب نشان‌دهنده پایایی بازآزمایی رضایت‌بخش مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) است. این یافته‌ها با نتایج پژوهش‌های قبلی [4] در مورد ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) هم‌سو است. روایی هم‌گرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) ازطریق اجرای هم‌زمان پرسش‌نامه پذیرش و عمل-نسخه دوم، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و پرسش‌نامه دشواری در تنظیم هیجان در مورد آزمودنی‌ها محاسبه شد.
همچنین یافته‌ها نشان داد که از بین راهبردهای تنظیم هیجان، مؤلفه‌های ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله و حمایت اجتماعی با انعطاف‌پذیری روان‌شناختی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ بهعبارت دیگر، به هر میزان که افراد قادر به ارزیابی مجدد واقعه هیجان‌انگیز باشند، آن را پذیرش کنند و برای آن حل مسئله‌ای داشته باشند و در کنار آن از حمایت اجتماعی برخوردارند باشند، به همان میزان با انعطاف‌پذیری روان‌شناختی افزایش می‌یابد. این یافته‌ها هم‌سو با پژوهش‌های دیگر می‌باشد. فاوستینو [24] نشان داد که بین انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و بدتنظیمی هیجان رابطه وجود دارد؛ به‌طوری‌که افرادی که از راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب استفاده می‌کردند از انعطاف‌پذیری پایینی برخوردار بودند یافته‌های حاصل از مطالعه پینا و همکاران [25] نیز نشان داد که افرادی که از انعطاف‌پذیری روان‌شناختی بالایی برخوردارند بیشتر از راهبردهای مؤثر تنظیم هیجان از قبیل ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله استفاده می‌کنند.
همچنین یافته‌ها نشان داد که از بین راهبردهای تنظیم هیجان، راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب با دشواری در تنظیم هیجان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ یعنی هر چقدر افراد در مورد موقعیت هیجان‌زا نشخوار فکری کنند و سعی کنند هیجانات و تجارب هیجانی خود را سرکوب کنند یا از موقعیت‌ها اجتناب کنند به همان میزان این افراد در تنظیم هیجان با دشواری مواجه خواهند شد. این یافته‌ها هم‌سو با پژوهش‌های دیگر می‌باشد. کای و همکاران [26] نشان داد که افرادی که هیجانات خود را سرکوب می‌کنند در تنظیم هیجانات خود با دشواری مواجه هستند و در موقعیت‌های تنشزا قادر به مواجهه با مشکلات نیستند. درایمن و همکاران [27] نیز در پژوهش خود نتایج مشابهی به‌دست آوردند؛ به‌طوری‌که یافته‌های حاصل از مطالعه آن‌ها نشان داد افرادی که هیجانات خود را سرکوب می‌کنند دچار بدتنظیمی هیجان و افرادی که از ارزیابی مجدد استفاده می‌کنند، با مشکلات کمتری در زمینه تنظیم هیجانات روبه‌رو هستند. بودالسکی و همکاران [28] در مطالعه‌ای نشان دادند افرادی که از راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب استفاده می‌کنند دچار مشکلات و پیامدهای روان‌شناختی منفی می‌شوند و افرادی که راهبردهای ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله را به‌کار می‌برند از سلامت روانی خوبی برخوردارند.
همچنین، نتایج نشان داد که از بین راهبردهای تنظیم هیجان، راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب با افسردگی، اضطراب و استرس رابطه مثبت و معنادار و از بین راهبردهای تنظیم هیجان، مؤلفه‌های ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله و حمایت اجتماعی با افسردگی، اضطراب و استرس رابطه منفی و معنادار وجود دارد. این یافته هم‌سو با یافته‌ها دیگر است. پروسک و همکاران [29] در پژوهش خود نشان دادند که افرادی که از راهبردهای نشخوار فکری و اجتناب استفاده می‌کنند دچار علائم افسردگی و اضطراب هستند. پائولوس و همکاران [30] نیز نشان دادند که بین راهبردهای سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی و افسردگی و اضطراب رابطه وجود دارد. افرادی که هیجانات خود را سرکوب می‌کنند و از موقعیت‌ها اجتناب می‌کنند معمولاً پس از اجتناب از موقعیت به آن موقعیت فکر زیاد می‌کنند و دائماً در مورد آن موقعیت نشخواری فکری دارند. درواقع اجتناب و سرکوب زمینه را برای نشخوار فراهم می‌کند و افراد به افسردگی و اضطراب دچار می‌شوند [31].
سان و همکاران [32] نیز نشان دادند که بین راهبردهای تنظیم هیجان ارزیابی مجدد، پذیرش و علائم با افسردگی، اضطراب رابطه منفی و معنادار وجود دارد و بین راهبردهای سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی و افسردگی و اضطراب رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. روداس و همکاران [33] نیز نشان دادند که به هر میزان افراد از راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب و اجتناب استفاده کنند به همان میزان دچار پریشانی روان‌شناختی هستند.
نتیجه‌گیری
درمجموع نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نشان داد مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) از 28 گویه و 8 عامل تشکیل شده است. پژوهشی در رابطه با سنجش ویژگیهای روان‌سنجیمقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) در ایران وجود ندارد و این پژوهش اولین پژوهش در این راستا است. علاوه‌بر این، ساختار عاملی که توسط ایزدپناه و همکاران [4] گزارش شده مشابه یافته‌های پژوهش حاضر است. پس از بررسی ساختار ابزار با استفاده از تحلیل عاملی، مدل تأییدی آن نیز مورد بررسی قرار گرفت. شاخص‌های برازش به‌دست آمده نشان داد که مدل موردنظر مورد تأیید قرار می‌گیرد. باتوجه‌به اینکه یکی از روش‌های بررسی روایی سازه، استفاده از تحلیل عاملی است، در نتیجه می‌توان بیان کرد که باتوجه‌به تأیید عامل‌هایمقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ)، این ابزار واجد روایی سازه است. نتایج این پژوهش میتواند در زمینه سنجش راهبردهای تنظیم هیجان مفید واقع شود و بسیاری از درمانگران با استفاده از این مقیاس در کارهای درمانی و پژوهشی از آن بهره برند. همان‌گونه‌که یکی از اهداف علم کمک به توسعه و تکمیل یافته‌های قبلی است، این پژوهش با هنجاریابی این پرسش‌نامه در داخل کشور به ضرورت اهمیت تنظیم هیجان پرداخته و با بررسی این پرسش‌نامه به یاری محققان و درمانگران در به‌کارگیری ابزار جدید برای سنجش راهبردهای تنظیم هیجان آمده است. همچنین، یافته‌های این پژوهش با تأیید اعتبار و پایایی پرسش‌نامه راهبردهای تنظیم هیجان، حمایت پژوهشی از سازندگان اصلی این مقیاس فراهم می‌کند.
با این‌حال، نتایج پژوهش حاضر در تأیید پایایی و روایی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) با محدودیت‌هایی همراه بود. پژوهش حاضر به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس و ازطریق فراخوان اینترنتی اجرا شد. همچنین، در این پژوهش عدم‌سوء‌مصرف مواد جزو ملاکهای ورود محسوب شد و سایر عوامل روان‌شناختی و اختلال‌ها مورد بررسی قرار نگرفت که میتواند محدودیت دیگر این پژوهش باشد؛ لذا پیشنهاد می‌شود به‌منظور تکمیل روند اعتباریابی پژوهش‌های متعددی در سایر مناطق جغرافیایی کشور انجام شود. همچنین، پیشنهاد می‌شود سایر اختلال‌ها یا عوامل روان‌شناختی دیگر در ملاکهای ورود موردتوجه قرار گیرد. علاوه‌بر این، پژوهش‌های مربوط به ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) در مورد نمونه‌های مختلف بهنجار و بالینی نیز گام‌های دیگری است که باید برداشته شوند تا بتوان مقدمات لازم برای هنجاریابی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) را به‌عنوان فرایندی متمایز از اعتباریابی، در آینده فراهم خواهد ساخت.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
مقاله حاضر برگرفته از طرح پژوهشی مصوب دانشگاه محقق اردبیلی و با اخذ کد اخلاق IR.UMA.REC.1401.066 اجرا شد.
حامی مالی
معاونت محترم پژوهش و فناوری دانشگاه محقق اردبیلی حامی مالی این طرح و مقاله برگرفته از آن بوده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش‌های پژوهش حاضر مشارکت داشتند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، هیچ‌گونه تعارض منافعی در این مقاله وجود ندارد.
تشکر و قدردانی
از کلیه افرادی که در اجرای این پژوهش ما را یاری کردند، کمال تشکر و قدردانی را داریم.
تنظیم هیجان به‌عنوان استفاده از راهبردهای شناختی یا رفتاری برای اصلاح شرایطی که در آن یک هیجان رخ می‌دهد، تجربه یک واکنش هیجانی (شامل شدت و مدت آن) یا روشی که در آن یک احساس آشکارا بیان می‌شود، تعریف می‌شود. اختلال در تنظیم هیجان مثبت و منفی علامت مشترک اکثر اختلالات روانی است [1-4]. مطالعات قبلی نشان می‌دهد که برخی از راهبردهای تنظیم هیجان در اصلاح عاطفه مؤثرتر هستند؛ بنابراین، به‌عنوان راهبردهای کارآمد مفهوم‌پردازی شده‌اند [5]. در میان این، راهبردها، ارزیابی مجدد، حل مسئله و پذیرش به‌طور گسترده مطالعه شده است [6، 7]. شواهد پژوهشی حاکی از آن است که سایر راهبردهای تنظیم هیجان در اصلاح عاطفه کم‌تر مؤثر هستند و یافته‌ها به‌طور فزاینده‌ای از اهمیت این راهبردهای ناکارآمد (مانند سرکوب، نشخوار فکری و اجتناب) برای ایجاد و درمان آسیب‌های روانی مختلف [8، 9] حمایت می‌کنند. این یافته‌ها اهمیت ابزارهای اندازه‌گیری تنظیم هیجان را که به‌خوبی طراحی شده‌اند، نشان می‌دهد. این ابزارها به روش‌های پیش‌گیرانه و روان‌درمانی کمک می‌کنند.
فرم هایدلبرگ برای راهبردهای تنظیم هیجان پرسش‌نامه‌ای به زبان آلمانی است که به تازگی تدوین یافته است که شامل 8 راهبرد تنظیم هیجان است: نشخوار فکری، سرکوب تجربه، سرکوب بیانی، اجتناب، فعالیت و حمایت اجتماعی، ارزیابی مجدد، حل مسئله و پذیرش. تدوین مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) براساس ادبیات پژوهشی قبلی تنظیم هیجان و با هدف برطرف کردن محدودیت‌های مقیاس‌های تنظیم هیجان موجود بوده است. ابزارهای متعددی ازجمله پرسش‌نامه تنظیم شناختی هیجان [10]، پرسش‌نامه تنظیم هیجان [11] و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان [12] برای اندازه‌گیری تنظیم هیجان ساخته شده است. با این حال، چندین محدودیت برای پرسش‌نامه‌های قبلی وجود دارد که این پرسش‌نامه آن‌ها را درنظر گرفته است. به‌عنوان مثال، پرسش‌نامه تنظیم شناختی هیجان صرفاً ارزیابی مجدد و سرکوب را ارزیابی می‌کند؛ درحالی‌که راهبردهای دیگر مانند نشخوار فکری، پذیرش و اجتناب نیز برای آسیب روانی مهم بوده است [13، 14]. پرسش‌نامه‌های قبلی تنظیم هیجان تا حد زیادی انتخاب موقعیت را نادیده گرفته‌اند که اولین مرحله از فرآیند تولید هیجان در مدل فرآیند تنظیم هیجان است [11]. این امر ممکن است توضیح دهد که چرا راهبردهای مربوط به انتخاب موقعیت تاکنون مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند [15]. مطالعات قبلی نشان می‌دهد که راهبردهای رفتاری مانند جست‌وجوی حمایت اجتماعی [3] و شرکت در فعالیت‌های دیگر مانند ورزش [16] در تنظیم هیجان‌ها مؤثر بوده و به سلامت روان کمک می‌کنند. به همین دلیل، ایزدپناه و همکاران [4] یک مقیاس رفتاری در مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) اضافه کرده‌اند که میزان پاسخ افراد به تجارب هیجانی خود را با جست‌وجوی حمایت اجتماعی و درگیرشدن در فعالیت‌ها اندازه‌گیری می‌کند.
باتوجه‌به محدودیت‌های پرسش‌نامه‌های قبلی و اینکه در ایران نسخه فارسی این مقیاس هنجاریابی نشده است. لذا در راستای پرکردن خلأ پژوهشی کشور در زمینه معرفی و بررسی ویژگیهای روان‌سنجی پرسش‌نامه‌هایی که برای ارزیابی تنظیم هیجان تدوین شده‌اند، هدف اصلی این پژوهش، بررسی ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) در جمعیت ایرانی بود.
روش بررسی
این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش‌شناسی در زمره پژوهش‌های توصیفی از نوع همبستگی قرار دارد.
جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه افراد 18 تا 60 ساله در بازه زمانی آبان ماه سال 1401 الی آذر ماه سال 1401 بودند. نمونه آماری پژوهش شامل 333 نفر بودند که به روش نمونه‌گیری دردسترس ازطریق فراخوان اینترنتی انتخاب شدند. به این صورت که ازطریق طراحی پرسش‌نامه‌ها در محیط گوگل فرم، لینک مورد نظر به‌صورت مجازی در برنامه‌های واتساپ، تلگرام و اینستاگرام در اختیار کاربران فضای مجازی قرار گرفت و پاسخ‌ها دریافت شد. برای اطمینان از برگشت‌پذیری پرسش‌نامه‌ها 350 پرسش‌نامه بین نمونه آماری پخش شد که از این میان 333 پرسش‌نامه به‌دست آمد؛ بنابراین نمونه نهایی شامل 333 نفر بود. لازم به ذکر است حجم نمونه کافی برای مطالعه‌های تحلیل عاملی بین3 تا 20 برابر تعداد متغیرهاست. همچنین کامری و لی پیشنهاد داده‌اند که حجم نمونه 100، ضعیف؛ 200، نسبتاً خوب، 300، خوب، 500، خیلی خوب و 1000 و بالاتر عالی درنظر گرفته می‌شود [17]. ملاکهای ورود برای شرکت در پژوهش عبارت بودند از: الف) رضایت داوطلبانه برای شرکت در پژوهش؛ ب) عدم سوء‌مصرف مواد و ملاکهای خروج شامل تکمیل نکردن پرسش‌نامه پس از دریافت آن و داده‌های مفقودی بالای 20 سؤال بود. جهت جمع‌آوری داده‌ها از ابزارهای زیر استفاده شد:
مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ)
مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) توسط ایزدپناه و همکاران [4] برای ارزیابی تنظیم هیجان ساخته شده است. این مقیاس 28 سؤالی و دارای 8 مؤلفه است. مؤلفه نشخوار فکری، مؤلفه ارزیابی مجدد، مؤلفه پذیرش، مؤلفه حل مسئله، مؤلفه سرکوب ابراز هیجانی، مؤلفه سرکوب تجارب هیجانی، مؤلفه اجتناب، مؤلفه حمایت اجتماعی. مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ)، از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود تا مشخص کنند که سؤالات در 4 هفته گذشته با پاسخ‌هایی که از 1 تا 5 متغیر است (1=هرگز؛ 2=گاهی اوقات؛ 3=تقریباً نیمی از زمان؛ 4= معمولاً؛ 5=همیشه)، تا چه اندازه در مورد آن‌ها صدق می‌کند. در پژوهش ایزدپناه و همکاران [4] روایی و پایایی این مقیاس تأیید شده است؛ به‌طوری‌که شاخص‌های تأییدی تناسب کافی را نشان داد: χ2=772/35، df=322، χ2/df=2/39،
RMSEA=0/06، CFI=0/91. زیرمقیاس‌های مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) همسانی درونی خوبی را نشان دادند و از 78 تا 86 درصد متغیر بود. این نتایج همچنین از روایی هم‌زمان مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) حمایت می‌کند. طبق نتایج ایزدپناه و همکاران [4] همبستگی مثبت بین سرکوب، اجتناب، نشخوار فکری (که عمدتاً ناکارآمد شناخته می‌شود) و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان وجود داشت؛ درحالی‌که خرده‌مقیاس‌های دشواری در تنظیم هیجان با حل مسئله، حمایت اجتماعی، ارزیابی مجدد و پذیرش (که عمدتاً کارآمد شناخته می‌شوند) همبستگی منفی داشتند. مشکلات درگیر شدن در رفتار هدفمند و مشکلات کنترل تکانه هیچ ارتباط معناداری با سرکوب و حمایت اجتماعی نشان نداد. نگاهی دقیق‌تر به داده‌ها نشان داد که مشکلات کنترل تکانه با نمرات پایین‌تر در مقیاس‌های تجربه و سرکوب بیانی (به‌ترتیب 0/24-، 01/0=P، 19/0=r، 05/0=P) در بین مردان مرتبط است، در زنان این ارتباط وجود نداشت [4]. همچنین، بین راهبردهای ناکارآمد تنظیم هیجان و افسردگی همبستگی مثبت وجود داشت؛ درحالی‌که راهبردهای کارآمد بیشتر (مانند ارزیابی مجدد، حمایت اجتماعی، پذیرش و حل مسئله) با افسردگی همبستگی منفی داشتند. یک استثنا در این مورد، سرکوب تجربه بود که همبستگی معناداری با پرسش‌نامه افسردگی بگ نشان نداد. همچنین، تجزیه‌وتحلیل بیشتر داده‌ها نشان داد که سرکوب تجربه با افسردگی در زنان (03/0= 13/0=P) رابطه مثبت دارد اما در مردان (15/0-=r) رابطه مثبتی نداشت [4].
مقیاس دشواری در تنظیم هیجان:
این ابزار شامل 16 گزاره است که توسط بیوربرگ و همکاران [18] براساس پرسش‌نامه 36 سؤالی و اصلی دشواری در تنظیم هیجان [12] تدوین شد. درواقع، این ابزار نسخه کوتاه‌شده مقیاس دشواری در تنظیم هیجان 36 سؤالی است. برای امتیازبندی هر گویه براساس طیف 5 درجه‌ای لیکرت، بین 1 تا 5 (تقریباً هرگز، گاهی اوقات، تقریباً در نیمی از مواقع، بیشتر اوقات، تقریباً همیشه) به هر گویه تعلق می‌گیرد. این مقیاس از 5 عامل اصلی عدم‌پذیرش پاسخ‌های هیجانی، دشواری در کنترل تکانه‌ها، دسترسی محدود به راهبردهای مؤثر تنظیم هیجان، دشواری در انجام رفتارهای هدفمند، عدم‌وضوح هیجانی تشکیل شده است. گویههای 1 و 2 مربوط به عدم‌وضوح هیجانی، گویههای 3، 7 و 15 مربوط به دشواری در انجام رفتار هدفمند، گویههای 4، 8 و 11 مربوط به دشواری در کنترل تکانه‌ها، گویههای 5، 6، 12، 14 و 16 مربوطه به دسترسی محدود به راهبردهای مؤثر تنظیم هیجان، گویههای 9، 10 و 13 مربوط به عدم‌پذیرش پاسخ‌های هیجانی هستند. همسانی درونی این پرسش‌نامه در پژوهش بیوربرگ و همکاران [19]، به روش آلفای کرونباخ 92 درصد به‌دست آمد. همچنین پایایی این پرسش‌نامه به روش بازآزمایی 85 درصد گزارش شد [18]. علاوه‌بر این، روایی هم‌زمان این مقیاس براساس همبستگی این پرسش‌نامه با پرسش‌نامه افسردگی، اضطراب و استرس 56 درصد، با پرسش‌نامه حساسیت اضطرابی 57 درصد و با پرسش‌نامه پذیرش و عمل 72 درصد به‌دست آمده است. این پرسش‌نامه در ایران توسط اکبری و همکاران [19] هنجاریابی شده است که روایی واگرای این پرسش‌نامه ازطریق بررسی همبستگی آن با انعطاف‌پذیری روان‌شناختی برابر 52/0- به‌دست آمد و روایی همگرای آن با افسردگی، اضطراب و استرس به‌ترتیب برابر 63، 44 و 40 درصد به‌دست آمد. همچنین پایایی این پرسش‌نامه ازطریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر 84 درصد و به روش بازآزمایی برابر 72 درصد گزارش شده است [19].
پرسش‌نامه پذیرش و عمل-نسخه دوم:
این پرسش‌نامه به‌وسیله بوند و همکاران [20] ساخته شده است. یک نسخه ۱۰ ماده‌ای از پرسش‌نامه اصلی است که به‌وسیله هیز ساخته شده بود. این پرسش‌نامه سازهای را می‌سنجد که به تنوع، پذیرش، اجتناب تجربی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی برمی‌گردد. نمرات بالاتر نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری روانی بیشتر است. مشخصات روان‌سنجی نسخه اصلی بدین شرح است: نتایج ۲۸۱۶ شرکت‌کننده در طول ۶ نمونه نشان داد که این ابزار پایایی، روایی و اعتبار سازه رضایت‌بخشی دارد. میانگین ضریب آلفا 84 درصد (78/0-88/0) و پایایی بازآزمایی در فاصله ۳ و ۱۲ ماه به‌ترتیب 81 و 79 درصد به‌دست آمد. نتایج نشان داد که پرسش‌نامه پذیرش و عمل نسخه دوم به‌صورت هم‌زمان، طولی و افزایشی دامنه‌ای از نتایج از سلامت ذهنی تا میزان غیبت از کار را پیش‌بینی می‌کند که همسان با نظریه زیربنایی‌اش است. این ابزار همچنین اعتبار تمیزی مناسبی را نشان می‌دهد. به‌نظر می‌رسد نسخه دوم پرسش‌نامه پذیرش و عمل مفهوم مشابه با نسخه اول پرسش‌نامه پذیرش و عمل را اندازه می‌گیرد اما ثبات روان‌سنجی بهتری دارد [20]. در ایران، عباسی و همکاران [21] همسانی درونی این ابزار را بین 71 تا 89 درصد گزارش کردند.
مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس :
این مقیاس یک آزمون 21 سؤالی است که توسط لوویباند و همکاران [22] تدوین شده و علائم افسردگی، اضطراب و استرس را در مقیاس 4 درجه‌ای از نمره صفر تا 3 می‌سنجد. این آزمون از سه خرده‌مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس تشکیل شده است. نمره فرد در هر مقیاس برحسب هفت گویه مختص آن مقیاس سنجیده می‌شود. این مقیاس یکی از ابزارهای معتبر برای سنجش نشانه‌های عواطف منفی قلمداد می‌شود و پایایی و روایی آن در پژوهش‌های متعدد تأیید شده است [22، 23]. بشارت [23] ضریب آلفای کرونباخ مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس را برای نمره نمونه‌هایی از جمعیت عمومی (278=n) از 85/0 تا 93/0 و بالینی (194=n) از 83/0 تا 91/0 گزارش کرده است که نشان‌دهنده همسانی درونی خوب این مقیاس است. همچنین، ضرایب همبستگی بین نمره‌های تعدادی از جمعیت عمومی (77=n) و بالینی (65=n) در دو نوبت با فاصله دو تا چهار هفته برای سنجش پایایی بازآزمایی به‌ترتیب 79/0=r و
75/0=r محاسبه شد [23]. در این پژوهش، از این مقیاس به منظور بررسی روایی هم‌گرا و تشخیصی (افتراقی) پرسش‌نامه دشواری در تنظیم هیجان استفاده شد.
روش بررسی
پس از ترجمه فارسی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ)، نسخه ترجمه‌شده ابتدا با همکاری یکی از متخصصان روانشناسی بررسی و اصلاح شد، سپس برای اطمینان بیشتر در مورد صحت ترجمه و مطابقت دو نسخه انگلیسی و فارسی، در اختیار دو نفر از متخصصان زبان انگلیسی قرار داده شد تا با استفاده از روش ترجمه معکوس آن را به فارسی برگردانند. بدین‌ترتیب، پس از چند مرحله بررسی، بازبینی و اعمال تغییرات و اصلاحات و تأیید نهایی، بررسی پایایی و روایی فارسی مقیاس فوبیای کرونا در پژوهش حاضر آغاز شد. پس اتمام مراحل مربوط به ترجمه پرسش‌نامه و تأیید آن، با طراحی پرسش‌نامه‌ها در فضای گوگل فرم، اقدام به انتشار لینک آن در برنامه‌های واتساپ، تلگرام و اینستاگرام شد و پاسخ‌ها از این طریق جمع‌آوری شد. به‌منظور کنترل اثر ترتیب و خستگی، مقیاس‌ها به تناسب با ترتیب‌های متفاوت طبقه‌بندی شده بودند. به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش تحلیل عاملی تأییدی (برای بررسی روایی سازه مشترک جامعه ایرانی با جامعه اصلی پرسش‌نامه) با استفاده از نرم‌افزار لیزرل 8.8 و ضرایب همبستگی پیرسون (برای به‌دست آوردن روایی هم‌گرا) با استفاده از نسخه 22 نرم‌افزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها
در این پژوهش، بیشترین طبقه سنی مربوط به شرکت‌کنندگان 18 الی 22 ساله با تعداد 79 نفر بود که 23 درصد را دربر می‌گرفت. همچنین بیشترین فراوانی با 185 (55 درصد) نفر مربوط به جنس مؤنث بود. میزان فراوانی برای جنس مذکر نیز برابر بود با 148 نفر (45 درصد). علاوه‌بر این، بیشترین توزیع تحصیلات مربوط به دیپلم با تعداد 102 نفر بود که 30 درصد را دربر می‌گرفت و کم‌ترین توزیع تحصیلات مربوط به دکتری بود که با تعداد 32 نفر (10 درصد) را دربر می‌گرفت. در جدول شماره 1، میانگین و انحراف‌معیار نمرات راهبردهای تنظیم هیجان ارائه شده است. همان‌طورکه مشاهده می‌شود، میانگین و انحراف‌معیار راهبردهای تنظیم هیجان در خرده‌مقیاس نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب و حمایت اجتماعی به‌ترتیب برابر با 12/2±36/24، 9/2±17/22، 44/2±68/25، 50/2±52/23، 57/1±47/25، 99/1±39/22، 03/2±89/26 و 78/2±77/20 به‌دست آمد.
جهت بررسی روایی سازه و میزان انسجام درونی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (هایدلبرگ) با خرده‌مقیاس‌های آن، ضرایب همبستگی بین خرده‌مقیاس‌ها و نمره کل مورد محاسبه قرار گرفت. همان‌گونه که در جدول شماره 2 مشاهده می‌شود تمام خرده‌مقیاس‌ها با نمره راهبردهای تنظیم هیجان (هایدلبرگ) رابطه معناداری دارند. همچنین خرده‌مقیاس‌ها نیز دو به دو رابطه معناداری با یکدیگر دارند. درمجموع، الگوی ضرایب همبستگی بین خرده‌مقیاس‌ها در جدول شماره 2 نشان می‌دهد که روابط درونی خوبی بین خرده‌مقیاس‌ها وجود دارد.
در جدول شماره 3، نتایج همبستگی راهبردهای تنظیم هیجان با پرسش‌نامه پذیرش و عمل-نسخه دوم، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس ارائه شده است.
برای بررسی میزان برازش مدل آزمون‌شده از شاخص‌های معرفی‌شده توسط کلاین (2011) استفاده شد. این شاخص‌ها شامل خی‌دو بر درجه آزادی که مقادیر کم‌تر از 9 درصد قابل پذیرش هستند، شاخص نیکویی برازش، شاخص برازش تطبیقی که مقادیر بیشتر از 9 درصد نشانگر برازش مناسب الگو هستند، شاخص نیکویی برازش تعدیل یافته که مقادیر بیشتر از 8 درصد قابل‌قبول هستند، شاخص برازش ایجاز که مقادیر بیشتر از 6 درصد نشانگر برازش مناسب الگوی هستند و مجذور میانگین مربعات خطای تقریب که مقادیر کم‌تر از 8 درصد نشانگر برازش مناسب الگوی هستند. در جدول شماره 4 شاخص‌های برازش الگوی آزمون‌شده گزارش شده‌اند. باتوجه‌به معیارهای مطرح شده، الگوی آزمون‌شده برازش مناسبی با داده‌های گردآوری شده دارد.
در جدول شماره 5، ضرایب لامبدای y ارائه شده است. همان‌طورکه مشاهده می‌شود، تمام ضرایب لامبدای y مقادیر بالایی دارند. آزمون معناداری تی نشان می‌دهد که تمامی ضرایب مسیر با بارهای عاملی به‌دست آمده معنادار هستند. (تصویر شماره 1 و تصویر شماره 2)
به‌منظور بررسی همسانی درونی پرسش‌نامه، آلفای کرونباخ محاسبه شد. براساس نتایج مندرج در جدول شماره 6، ضرایب آلفای کرونباخ مقیاس تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) برای خرده مقیاس‌های نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب و حمایت اجتماعی به‌ترتیب ضریب آلفای کرونباخ برابر با 88/0، 87/0، 90/0 91/0، 84/0، 89/0، 92/0 و 90/0 به‌دست آمد. همچنین، ضریب بازآزمایی پرسش‌نامه مقیاس تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) با فاصله 4 هفته برای خرده‌مقیاس‌های نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب و حمایت اجتماعی به‌ترتیب 83/0، 80/0، 85/0 89/0، 80/0، 82/0، 86/0 و 91/0 به‌دست آمد. درمجموع نتایج جدول مذکور نشان می‌دهد که ضرایب آلفای کرونباخ و بازآزمایی به‌دست آمده برای این مقیاس از نظر روان‌سنجی مطلوب هستند.
بحث
هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) بود. به‌منظور بررسی روایی سازه، نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که 28 سؤال، دارای بار عاملی بالا با 8 مؤلفه نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب، حمایت اجتماعی است. این یافته با نتایج پژوهش ایزدپناه و همکاران [4] مبنی‌بر 8 عاملی بودن این مقیاس هم‌سو است؛ بهعبارت دیگر، یافته‌های تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که داده‌ها با یک مدل 8 عاملی برازش مناسب دارد که این یافته با نتایج قبلی هم‌سو بود. همسانی درونی گویههای خرده‌مقیاس‌های راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) برحسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و مورد تأیید قرار گرفت. این یافته نیز با نتایج پژوهش ایزدپناه و همکاران [4] هم‌سو است. پایایی بازآزمایی پرسش‌نامه نیز برحسب محاسبه ضرایب همبستگی بین نمره‌های آزمودنی‌ها با فاصله 4 هفته برای خرده‌عوامل نشخوار فکری، ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب، حمایت اجتماعی در سطح 001/>P معنادار محاسبه شد. این ضرایب نشان‌دهنده پایایی بازآزمایی رضایت‌بخش مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) است. این یافته‌ها با نتایج پژوهش‌های قبلی [4] در مورد ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) هم‌سو است. روایی هم‌گرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) ازطریق اجرای هم‌زمان پرسش‌نامه پذیرش و عمل-نسخه دوم، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و پرسش‌نامه دشواری در تنظیم هیجان در مورد آزمودنی‌ها محاسبه شد.
همچنین یافته‌ها نشان داد که از بین راهبردهای تنظیم هیجان، مؤلفه‌های ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله و حمایت اجتماعی با انعطاف‌پذیری روان‌شناختی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ بهعبارت دیگر، به هر میزان که افراد قادر به ارزیابی مجدد واقعه هیجان‌انگیز باشند، آن را پذیرش کنند و برای آن حل مسئله‌ای داشته باشند و در کنار آن از حمایت اجتماعی برخوردارند باشند، به همان میزان با انعطاف‌پذیری روان‌شناختی افزایش می‌یابد. این یافته‌ها هم‌سو با پژوهش‌های دیگر می‌باشد. فاوستینو [24] نشان داد که بین انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و بدتنظیمی هیجان رابطه وجود دارد؛ به‌طوری‌که افرادی که از راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب استفاده می‌کردند از انعطاف‌پذیری پایینی برخوردار بودند یافته‌های حاصل از مطالعه پینا و همکاران [25] نیز نشان داد که افرادی که از انعطاف‌پذیری روان‌شناختی بالایی برخوردارند بیشتر از راهبردهای مؤثر تنظیم هیجان از قبیل ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله استفاده می‌کنند.
همچنین یافته‌ها نشان داد که از بین راهبردهای تنظیم هیجان، راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب با دشواری در تنظیم هیجان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ یعنی هر چقدر افراد در مورد موقعیت هیجان‌زا نشخوار فکری کنند و سعی کنند هیجانات و تجارب هیجانی خود را سرکوب کنند یا از موقعیت‌ها اجتناب کنند به همان میزان این افراد در تنظیم هیجان با دشواری مواجه خواهند شد. این یافته‌ها هم‌سو با پژوهش‌های دیگر می‌باشد. کای و همکاران [26] نشان داد که افرادی که هیجانات خود را سرکوب می‌کنند در تنظیم هیجانات خود با دشواری مواجه هستند و در موقعیت‌های تنشزا قادر به مواجهه با مشکلات نیستند. درایمن و همکاران [27] نیز در پژوهش خود نتایج مشابهی به‌دست آوردند؛ به‌طوری‌که یافته‌های حاصل از مطالعه آن‌ها نشان داد افرادی که هیجانات خود را سرکوب می‌کنند دچار بدتنظیمی هیجان و افرادی که از ارزیابی مجدد استفاده می‌کنند، با مشکلات کمتری در زمینه تنظیم هیجانات روبه‌رو هستند. بودالسکی و همکاران [28] در مطالعه‌ای نشان دادند افرادی که از راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب استفاده می‌کنند دچار مشکلات و پیامدهای روان‌شناختی منفی می‌شوند و افرادی که راهبردهای ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله را به‌کار می‌برند از سلامت روانی خوبی برخوردارند.
همچنین، نتایج نشان داد که از بین راهبردهای تنظیم هیجان، راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی، اجتناب با افسردگی، اضطراب و استرس رابطه مثبت و معنادار و از بین راهبردهای تنظیم هیجان، مؤلفه‌های ارزیابی مجدد، پذیرش، حل مسئله و حمایت اجتماعی با افسردگی، اضطراب و استرس رابطه منفی و معنادار وجود دارد. این یافته هم‌سو با یافته‌ها دیگر است. پروسک و همکاران [29] در پژوهش خود نشان دادند که افرادی که از راهبردهای نشخوار فکری و اجتناب استفاده می‌کنند دچار علائم افسردگی و اضطراب هستند. پائولوس و همکاران [30] نیز نشان دادند که بین راهبردهای سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی و افسردگی و اضطراب رابطه وجود دارد. افرادی که هیجانات خود را سرکوب می‌کنند و از موقعیت‌ها اجتناب می‌کنند معمولاً پس از اجتناب از موقعیت به آن موقعیت فکر زیاد می‌کنند و دائماً در مورد آن موقعیت نشخواری فکری دارند. درواقع اجتناب و سرکوب زمینه را برای نشخوار فراهم می‌کند و افراد به افسردگی و اضطراب دچار می‌شوند [31].
سان و همکاران [32] نیز نشان دادند که بین راهبردهای تنظیم هیجان ارزیابی مجدد، پذیرش و علائم با افسردگی، اضطراب رابطه منفی و معنادار وجود دارد و بین راهبردهای سرکوب ابراز هیجانی، سرکوب تجارب هیجانی و افسردگی و اضطراب رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. روداس و همکاران [33] نیز نشان دادند که به هر میزان افراد از راهبردهای نشخوار فکری، سرکوب و اجتناب استفاده کنند به همان میزان دچار پریشانی روان‌شناختی هستند.
نتیجه‌گیری
درمجموع نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نشان داد مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) از 28 گویه و 8 عامل تشکیل شده است. پژوهشی در رابطه با سنجش ویژگیهای روان‌سنجیمقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) در ایران وجود ندارد و این پژوهش اولین پژوهش در این راستا است. علاوه‌بر این، ساختار عاملی که توسط ایزدپناه و همکاران [4] گزارش شده مشابه یافته‌های پژوهش حاضر است. پس از بررسی ساختار ابزار با استفاده از تحلیل عاملی، مدل تأییدی آن نیز مورد بررسی قرار گرفت. شاخص‌های برازش به‌دست آمده نشان داد که مدل موردنظر مورد تأیید قرار می‌گیرد. باتوجه‌به اینکه یکی از روش‌های بررسی روایی سازه، استفاده از تحلیل عاملی است، در نتیجه می‌توان بیان کرد که باتوجه‌به تأیید عامل‌هایمقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ)، این ابزار واجد روایی سازه است. نتایج این پژوهش میتواند در زمینه سنجش راهبردهای تنظیم هیجان مفید واقع شود و بسیاری از درمانگران با استفاده از این مقیاس در کارهای درمانی و پژوهشی از آن بهره برند. همان‌گونه‌که یکی از اهداف علم کمک به توسعه و تکمیل یافته‌های قبلی است، این پژوهش با هنجاریابی این پرسش‌نامه در داخل کشور به ضرورت اهمیت تنظیم هیجان پرداخته و با بررسی این پرسش‌نامه به یاری محققان و درمانگران در به‌کارگیری ابزار جدید برای سنجش راهبردهای تنظیم هیجان آمده است. همچنین، یافته‌های این پژوهش با تأیید اعتبار و پایایی پرسش‌نامه راهبردهای تنظیم هیجان، حمایت پژوهشی از سازندگان اصلی این مقیاس فراهم می‌کند.
با این‌حال، نتایج پژوهش حاضر در تأیید پایایی و روایی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) با محدودیت‌هایی همراه بود. پژوهش حاضر به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس و ازطریق فراخوان اینترنتی اجرا شد. همچنین، در این پژوهش عدم‌سوء‌مصرف مواد جزو ملاکهای ورود محسوب شد و سایر عوامل روان‌شناختی و اختلال‌ها مورد بررسی قرار نگرفت که میتواند محدودیت دیگر این پژوهش باشد؛ لذا پیشنهاد می‌شود به‌منظور تکمیل روند اعتباریابی پژوهش‌های متعددی در سایر مناطق جغرافیایی کشور انجام شود. همچنین، پیشنهاد می‌شود سایر اختلال‌ها یا عوامل روان‌شناختی دیگر در ملاکهای ورود موردتوجه قرار گیرد. علاوه‌بر این، پژوهش‌های مربوط به ویژگیهای روان‌سنجی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) در مورد نمونه‌های مختلف بهنجار و بالینی نیز گام‌های دیگری است که باید برداشته شوند تا بتوان مقدمات لازم برای هنجاریابی مقیاس راهبردهای تنظیم هیجان (فرم هایدلبرگ) را به‌عنوان فرایندی متمایز از اعتباریابی، در آینده فراهم خواهد ساخت.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
مقاله حاضر برگرفته از طرح پژوهشی مصوب دانشگاه محقق اردبیلی و با اخذ کد اخلاق IR.UMA.REC.1401.066 اجرا شد.
حامی مالی
معاونت محترم پژوهش و فناوری دانشگاه محقق اردبیلی حامی مالی این طرح و مقاله برگرفته از آن بوده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش‌های پژوهش حاضر مشارکت داشتند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، هیچ‌گونه تعارض منافعی در این مقاله وجود ندارد.
تشکر و قدردانی
از کلیه افرادی که در اجرای این پژوهش ما را یاری کردند، کمال تشکر و قدردانی را داریم.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی
دریافت: 1401/10/6 | پذیرش: 1401/10/25 | انتشار: 1401/10/11
دریافت: 1401/10/6 | پذیرش: 1401/10/25 | انتشار: 1401/10/11
فهرست منابع
1. Agako A, Ballester P, Stead V, McCabe RE, Green SM. Measures of emotion dysregulation: A narrative review. Can Psychol. 2022; 63(3):376-91. [DOI:10.1037/cap0000307] [DOI:10.1037/cap0000307]
2. Nester MS, Brand BL, Schielke HJ, Kumar S. An examination of the relations between emotion dysregulation, dissociation, and self-injury among dissociative disorder patients. Eur J Psychotraumatol. 2022; 13(1):203-13. [DOI:10.1080/20008198.2022.2031592] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1080/20008198.2022.2031592]
3. Marroquín B, Nolen-Hoeksema S. Emotion regulation and depressive symptoms: Close relationships as social context and influence. J Pers Soc Psychol. 2015; 109(5):836-55. [DOI:10.1037/pspi0000034] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1037/pspi0000034]
4. Izadpanah S, Barnow S, Neubauer AB, Holl J. Development and validation of the heidelberg form for emotion regulation strategies (HFERST): Factor structure, reliability, and validity. Assessment. 2017; 26(5):880-906. [DOI:10.1177/1073191117720283] [PMID] [DOI:10.1177/1073191117720283]
5. Aldao A, Christensen K. Linking the expanded process model of emotion regulation to psychopathology by focusing on behavioral outcomes of regulation. Psychol Inq. 2015; 26(1):27-36. [DOI:10.1080/1047840X.2015.962399] [DOI:10.1080/1047840X.2015.962399]
6. Wang QQ, Fang YY, Huang HL, Lv WJ, Wang XX, Yang TT,et al. Anxiety, depression and cognitive emotion regulation strategies in Chinese nurses during the COVID‐19 outbreak. J Nurs Manag. 2021; 29(5):1263-74.[DOI:10.1111/jonm.13265] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1111/jonm.13265]
7. Barnow S. Emotionsregulation und psychopathologie. Psychol Rundschau. 2012; 63(2):111-124. [DOI:10.1026/0033-3042/a000119] [DOI:10.1026/0033-3042/a000119]
8. Reinecke A, Filippini N, Berna C, Western DG, Hanson B, Cooper MJ, et al. Effective emotion regulation strategies improve fMRI and ECG markers of psychopathology in panic disorder: Implications for psychological treatment action. Transl Psychiatry. 2015; 5(11): 673-93. [DOI:10.1038/tp.2015.160] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1038/tp.2015.160]
9. Eisma MC, Stroebe MS. Emotion regulatory strategies in complicated grief: A systematic review. Behav Ther. 2021; 52(1):234-49. [DOI:10.1016/j.beth.2020.04.004] [PMID] [DOI:10.1016/j.beth.2020.04.004]
10. Garnefski N, Kraaij V. The cognitive emotion regulation questionnaire: Psychometric features and prospective relationships with depression and anxiety in adults. Eur J Psychol Assess. 2007; 23(3):141-49. [DOI:10.1027/1015-5759.23.3.141] [DOI:10.1027/1015-5759.23.3.141]
11. Gross JJ, John OP. Individual differences in two emotion regulation processes: implications for affect, relationships, and well-being. J Pers Soc Psychol. 2003; 85(2):348-62. [DOI:10.1037/0022-3514.85.2.348] [PMID] [DOI:10.1037/0022-3514.85.2.348]
12. Gratz KL, Roemer L. Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale. J Psychopathol Behav Assess. 2004; 26(1):41-54. [Link] [DOI:10.1023/B:JOBA.0000007455.08539.94]
13. Aldao A, Nolen-Hoeksema S. Specificity of cognitive emotion regulation strategies: A transdiagnostic examination. Behav Res Ther. 2010; 48(10):974-83. [DOI:10.1016/j.brat.2010.06.002] [PMID] [DOI:10.1016/j.brat.2010.06.002]
14. Zhang D, Liu S, Wu X, Tian Y. Network analysis of cognitive emotion regulation strategies and depressive symptoms in young adults after recent stressful events: The moderation of childhood maltreatment. J Affect Disord. 2022; 301:107-16.[DOI:10.1016/j.jad.2022.01.044] [PMID] [DOI:10.1016/j.jad.2022.01.044]
15. Quoidbach J, Mikolajczak M, Gross JJ. Positive interventions: An emotion regulation perspective. Psychol Bull. 2015; 141(3):655-93. [DOI:10.1037/a0038648] [PMID] [DOI:10.1037/a0038648]
16. Potthoff S, Garnefski N, Miklósi M, Ubbiali A, Domínguez-Sánchez FJ, Martins EC, et al. Cognitive emotion regulation and psychopathology across cultures: A comparison between six European countries. Pers Individ Differ. 2016; 98:218-24. [DOI:10.1016/j.paid.2016.04.022] [DOI:10.1016/j.paid.2016.04.022]
17. Mundfrom DJ, Shaw DG, Ke TL. Minimum sample size recommendations for conducting factor analyses. Int J Tes. 2005; 5(2):159-68. [DOI:10.1207/s15327574ijt0502_4] [DOI:10.1207/s15327574ijt0502_4]
18. Bjureberg J, Ljótsson B, Tull MT, Hedman E, Sahlin H, Lundh LG, et al. Development and validation of a brief version of the difficulties in emotion regulation scale: The DERS-16. J Psychopathol Behav Assess. 2016; 38(2):284-96. [DOI:10.1007/s10862-015-9514-x] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1007/s10862-015-9514-x]
19. Akbari T, Pourabdol S, Gharibzadeh R. [Psychometric properties of the Difficulties in Emotion Regulation Scale in students: DERS-16: Research report (Persian)]. Ardabili: University of Mohaghegh Ardabili; 2021.
20. Bond FW, Hayes SC, Baer RA, Carpenter KM, Guenole N, Orcutt HK, et al. Preliminary psychometric properties of the Acceptance and Action Questionnaire-II: A revised measure of psychological inflexibility and experiential avoidance. Behav. Ther. 2011; 42(4):676-88. [DOI:10.1016/j.beth.2011.03.007] [PMID] [DOI:10.1016/j.beth.2011.03.007]
21. Abasi E, Fti L, Molodi R, Zarabi H. Psychometric properties of Persian version of acceptance and action questionnaire-II. Ravesh Mod. 2012; 2(10):65-80. [Link]
22. Lovibond PF, Lovibond SH. The structure of negative emotional states: Comparison of the depression anxiety stress scales (dass) with the beck depression and anxiety inventories. Behav Res Ther. 1995; 33(3):335-43.[DOI:10.1016/0005-7967(94)00075-U] [PMID] [DOI:10.1016/0005-7967(94)00075-U]
23. Besharat M.A. [Investigating the psychometric properties of the Difficulty in Emotion Regulation Scale (Persian)]. Tehran: University of Tehran; 2006.
24. Faustino B. Transdiagnostic perspective on psychological inflexibility and emotional dysregulation. Behav Cogn Psychother. 2021; 49(2):233-46. [DOI:10.1017/S1352465820000600] [PMID] [DOI:10.1017/S1352465820000600]
25. Pinna T, Edwards DJ. A systematic review of associations between interoception, vagal tone, and emotional regulation: Potential applications for mental health, wellbeing, psychological flexibility, and chronic conditions. Front Psychol. 2020; 11:1792 [DOI:10.3389/fpsyg.2020.01792] [PMID] [PMCID] [DOI:10.3389/fpsyg.2020.01792]
26. Cai RY, Richdale AL, Dissanayake C, Trollor J, Uljarević M. Emotion regulation in autism: Reappraisal and suppression interactions. Autism. 2019; 23(3):737-49.[DOI:10.1177/1362361318774558] [PMID] [DOI:10.1177/1362361318774558]
27. Dryman MT, Heimberg RG. Emotion regulation in social anxiety and depression: A systematic review of expressive suppression and cognitive reappraisal. Clin Psychol Rev. 2018; 65:17-42. [DOI:10.1016/j.cpr.2018.07.004] [PMID] [DOI:10.1016/j.cpr.2018.07.004]
28. Bodalski EA, Knouse LE, Kovalev D. Adult ADHD, emotion dysregulation, and functional outcomes: Examining the role of emotion regulation strategies. J Psychopathol Behav Assess. 2019; 41(1):81-92. [DOI:10.1007/s10862-018-9695-1] [DOI:10.1007/s10862-018-9695-1]
29. Prosek EA, Giordano AL, Woehler ES, Price E, McCullough R. Differences in emotion dysregulation and symptoms of depression and anxiety among illicit substance users and nonusers. Subst Use Misuse. 2018; 53(11):1915-8. [DOI:10.1080/10826084.2018.1436563] [PMID] [DOI:10.1080/10826084.2018.1436563]
30. Paulus DJ, Gallagher MW, Bartlett BA, Tran J, Vujanovic AA. The unique and interactive effects of anxiety sensitivity and emotion dysregulation in relation to posttraumatic stress, depressive, and anxiety symptoms among trauma-exposed firefighters. Compr Psychiatr. 2018; 84:54-61. [DOI:10.1016/j.comppsych.2018.03.012] [PMID] [DOI:10.1016/j.comppsych.2018.03.012]
31. Masters MR, Zimmer-Gembeck MJ, Farrell LJ. Transactional associations between adolescents' emotion dysregulation and symptoms of social anxiety and depression: A longitudinal study. J Early Adolesc. 2019; 39(8):1085-109. [DOI:10.1177/0272431618806053] [DOI:10.1177/0272431618806053]
32. Sun J, Luo Y, Zhang R. Relationship of depression and anxiety with cognitive emotion regulation strategies among the elderly in the community. Chin Gen Pract. 2019; 22(31):3887-93. [Link]
33. Rodas JA, Jara‐Rizzo MF, Greene CM, Moreta‐Herrera R, Oleas D. Cognitive emotion regulation strategies and psychological distress during lockdown due to COVID‐19. Int J Psychol. 2022; 57(3):315-24. [DOI:10.1002/ijop.12818] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1002/ijop.12818]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
حق تالیف (کپی رایت) برای مولفان محفوظ است.
صاحب امتیاز: دانشگاه علوم پزشکی قم
ناشر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قم
شاپا چاپی: 7799-1375
شاپا الکترونیک: 1375-2008
ایمیل مجله: journal@muq.ac.ir
j.muq.ac@gmail.com
