جلد 17 -
جلد 17 - صفحات 176-167 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 2489
Ethics code: IR.MUQ.AEC.1401.003
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Moslehi A, Komeili Movahhed T, Abolhasani H, Heidari F. Effect of Amygdalin on Murine Melanoma Cancer Cell Line and Normal Human Fibroblast Cells. Qom Univ Med Sci J 2023; 17 : 1948.1
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3690-fa.html
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3690-fa.html
مصلحی اعظم، کمیلی موحد طاهره، ابوالحسنی هدی، حیدری فاطمه. بررسی اثر آمیگدالین بر سلول‌های سرطانی ملانوما در مقایسه با سلول‌های سالم پوست. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. 1402; 17 () :167-176
اعظم مصلحی1 
، طاهره کمیلی موحد1 ، هدی ابوالحسنی1 ، فاطمه حیدری* 2
، طاهره کمیلی موحد1 ، هدی ابوالحسنی1 ، فاطمه حیدری* 2
1- مرکز تحقیقات سلولی و ملکولی، دانشگاه علوم‌پزشکی قم، قم، ایران.
2- مرکز تحقیقات سلولی و ملکولی، دانشگاه علوم‌پزشکی قم، قم، ایران. ،heidari.anatomy@gmail.com
2- مرکز تحقیقات سلولی و ملکولی، دانشگاه علوم‌پزشکی قم، قم، ایران. ،
واژه‌های کلیدی: میگدالین، ملانوما، پوست، سلول‌های توموری
متن کامل [PDF 3411 kb]
(243 دریافت)
| چکیده (HTML) (499 مشاهده)
متن کامل: (332 مشاهده)
مقدمه
ملانوما، تهاجمی‌ترین و کشنده‌ترین انواع سرطان پوست و پنجمین سرطان شایع در بزرگسالان است [1، 2] که در نتیجه تکثیر کنترل‌نشده ملانوسیت‌ها (سلول‌های تولید‌کننده رنگدانه پوست) ایجاد می‌شود [3]. رایج‌ترین شکل ملانوما، ملانومای پوستی است، اما می‌تواند سطوح مخاطی، مجاری قفسه سینه، چشم، گوش داخلی و لپتومننژ را نیز درگیر کند. هر چند ملانوما فقط 5 درصد بدخیمی‌های پوستی را شامل می‌شود، اما موجب 75 درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان پوست می‌شود. ملانوما در گذشته بیماری نادری بوده، اما در 50 سال اخیر، میزان بروز آن به‌طور چشمگیری افزایش یافته است [3، 4]. از عوامل مستعدکننده این بیماری می‌توان به قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور شدید خورشید، داشتن نژاد سفید، سابقه خانوادگی، ژنتیک، سابقه ملانوم قبلی و وجود خال‌های غیرطبیعی در بدن اشاره کرد [5].
تشخیص زودهنگام این سرطان بسیار مهم است، به‌طوری که با تشخیص بیماری در مراحل اولیه، میزان مرگ‌و‌میر 1 درصد بوده، اما اگر دیر تشخیص داده شود، احتمال مرگ تا 86 درصد افزایش می‌یابد؛ بنابراین تشخیص زودهنگام برای موفقیت درمان اهمیت بسیاری دارد. درمان بسته به محل، مرحله و مشخصات ژنتیکی فرد مبتلا شامل برداشتن توده از طریق جراحی، شیمی‌درمانی، رادیوتراپی، فوتوداینامیک‌تراپی، ایمونوتراپی یا درمان هدفمند است [6].
هر چند در موارد پیشرفته و متاستاتیک، شیمی‌درمانی اولین گزینه درمان محسوب می‌شود و علائم بالینی بیمار را بهبود می‌بخشد، اما تأثیری در میزان بقای بیمار ندارد. اگرچه ترکیب جراحی با پرتودرمانی و شیمی‌درمانی پیش‌آگهی بهتری دارد، اما موارد مسمومیت و شکست چنین روش‌هایی نیز غیرمعمول نیست [7].
امروزه محققان به استفاده از ترکیبات گیاهی برای درمان انواعی از سرطان‌ها توجه کرده‌اند. این ترکیبات به دلیل ارزان بودن، در دسترس بودن و عوارض جانبی کمتر، توجه محققان را به خود جلب کرده است. آمیگدالین یک ترکیب گلیکوزید سیانوژن طبیعی است که در میوه‌ها و مغز دانه میوه‌هایی مانند زردآلو، هلو و بادام تلخ وجود دارد و با دارا بودن فعالیت‌های ضد تکثیری، آنتی‌اکسیدانی و تنظیم‌کننده ایمنی ممکن است گزینه مناسبی برای درمان سرطان باشد [8، 9]. بسیاری از نام مستعار ویتامین B17 یا Laetrile برای آن استفاده می‌کنند. خوشبختانه تاکنون هیچ سمیّتی در «دُز درمانی» برای آمیگدالین خالص گزارش نشده است [8، 10، 11].
آمیگدالین می‌تواند به HCN و بنزآلدئید تجزیه شود که HCN یک ترکیب ضد تومور بوده و بنزآلدئید نیز می‌تواند عمل ضد درد را القا کند؛ بنابراین به نظر می‌رسد این ترکیب بتواند برای درمان سرطان و کاهش دردهای ناشی از آن مفید واقع شود. این مطالعه به منظور بررسی سایتوتوکسیسیتی آمیگدالین بر سلول‌های ملانومای موشی رده B16F10 و سلول‌های سالم فیبروبلاستی پوست سالم رده HFF انجام شد.
مواد و روش‌ها
کاشت سلول‌ها در پلیت‌های 96 خانه
در این مطالعه از سلول‌های ملانومای موشی رده B16F10 و سلول‌های سالم فیبروبلاستی رده HFF که از انستیتو پاستور تهران خریداری شده بود، برای بررسی اثر سمیت آمیگدالین استفاده شد. ابتدا سلول‌ها در محیط کشت RPMI 1640 حاوی 10 درصد FBS و 1 درصد پنی‌سیلین / استرپتومایسین کشت داده شدند. بعد از اطمینان از سلامت سلول‌های کشت داده شده (مورفولوژی و تعداد کافی) در زیر میکروسکوپ، تریپسینه کردن و شمارش سلولی انجام شد. سپس 5000 سلول در هر چاهک پلیت 96 چاهکی، ریخته شد و برای مدت 24 ساعت در دمای C°37 و غلظت Co2 برابر 5 درصد و شرایط رطوبتی 95 درصد نگهداری شد.
آماده‌سازی رقت‌های سریالی آمیگدالین و داکاربازین
457/0 میلی‌گرم از آمیگدالین در یک سی‌سی آب مقطر حل شد. این مقدار به عنوان غلظت 1000 در نظر گرفته شد و با استفاده از فرمول m1v1=m2v2 سایر رقت‌ها محاسبه شد. سپس رقت‌های مورد نظر از دارو در محیط کشت کامل آماده شد. رقت‌های داروی استاندارد داکاربازین هم به روش فوق آماده شد.
مواجهه سلول‌ها با رقت‌های سریالی آمیگدالین و داکاربازین
بعد از تخلیه محیط کشت بر سلول‌ها، رقت‌های تهیه‌شده از آمیگدالین و داروی استاندارد داکاربازین بر سلول‌ها ریخته شد. در هر پلیت 96 خانه، علاوه بر چاهک‌های مربوط به غلظت‌های مختلف دارویی، چاهک‌هایی هم به عنوان شاهد مثبت (محلول آب اکسیژنه یک میلی‌مولار در محیط کشت کامل که سلول‌ها را به‌طور کامل می‌کُشد) و شاهد منفی (محیط کشت کامل بدون هیچ ترکیبی که باعث رشد طبیعی سلول‌ها می‌شود) در نظر گرفته شد. در نهایت، بعد از اتمام زمان مواجهه (24 و 48 ساعت)، مقادیر IC50 داروی آمیگدالین با استفاده از تست MTT به دست آمد. آزمایش 3 بار و هر بار در 3 تکرار انجام شد.
تهیه محلولMTT و مواجهه سلول‌ها با آن
مقدار مناسبی از پودر زرد رنگ و حساس به نور MTT توزین شده و در بافر فسفات (PBS, pH 7.2) استریل حل شد تا محلول 5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر به دست آید. این محلول توسط فیلتر سرنگی 22/0 میکرون فیلتر شد. سپس در زیر هود و بدون روشن کردن لامپ هود (تاریکی)، 20 میکرولیتر از محلول آماده به هر چاهک اضافه شد. به منظور انجام واکنش، پلیت‌ها به مدت 4 ساعت در انکوباتور C°37 قرار داده شد.
اتمام مواجهه سلول‌ها با محلولMTT و قرائت میزان جذب
بعد از گذشت 4 ساعت از زمان انکوباسیون، محیط کشت حاوی محلول MTT روی چاهک‌ها به‌طور کامل خارج شد. سپس روی هر چاهک 200 میکرولیتر DMSO اضافه شد تا کریستال‌های فورمازان که در نتیجه، فعالیت سلول‌های زنده با محلول MTT ایجاد شده بود را حل کند. پلیت‌ها به مدت 30 دقیقه روی دستگاه تکان‌دهنده پلیت قرار داده شد. سپس جذب پلیت‌ها توسط دستگاه الایزا ریدر در طول موج570nm قرائت شد.
آنالیز داده‌های حاصل از آزمایش MTT
داده‌های حاصل از تست MTT، توسط نرم‌افزارهای GraphPad PRISM (version 6.01) و Exell آنالیز شد و درصد مهار رشد سلول‌ها با فرمول شماره 1 محاسبه شد:
1. % Growth Inhibition=(1-(Test V-Min V)/(Max V-Min V))×100
در فرمول شماره 1، Test V برابر میزان سلول‌های زنده برای ترکیبات آزمایش‌شده،Min V حداقل سلول‌های زنده که به عنوان شاهد مثبت است وMax V برابر با حداکثر سلول‌های زنده است که به عنوان شاهد منفی است، مقدار IC50 که برابر با غلظت داروی مورد نیاز برای مهار رشد 50 درصد سلو‌ل‌ها‌ست، توسط نرم‌افزار PRISM و با آنالیز رگرسیون غیر‌خطی محاسبه و رسم شد.
یافته‌ها
در این پژوهش ارزیابی اثر سمیت سلولی آمیگدالین بر رده های سلولی B16F10 و HFF انجام شد. اثر سمیت سلولی داکاربازین نیز برای مقایسه و غنی‌تر شدن پژوهش بررسی و همراه با نتایج حاصل گزارش شده است. سلول‌ها با غلظت‌های متفاوت آمیگدالین 103× (160، 80، 40، 20، 10، 5) میکرومولار برای مدت 24 و 48 ساعت تیمار شدند. تصویر شماره 1 نشان‌دهنده اثر سمیت سلولی آمیگدالین بر رده‌های سلولی B16F10 و HFF است. در غلظت‌های فوق درصد زنده‌مانی سلول‌های B16F10 در زمان 24 ساعت به ترتیب برابر 46/1±74/92، 04/08±/87، 66/09±/68، 37/02±2/38، 76/32±0/5، 19/38±0/14 و در زمان 48 ساعت به ترتیب برابر 86/2±08/67، 63/281±/63، 29/94±1/51، 74/1±58/34، 31/199±/14، 7/0±29/13 بود.
با بررسی نتایج آزمایش MTT، مشاهده شد که با افزایش غلظت آمیگدالین و با افزایش زمان تیمار، درصد سلول‌های زنده، نسبت به گروه کنترل به‌طور معناداری کاهش یافته است.
مقادیر (half maximal inhibitory concentration) IC50 (غلظت داروی مورد نیاز برای مهار 50 درصد رشد سلولی) حاصل از آزمون غلظت‌های مختلف آمیگدالین و داروی داکاربازین بر رده‌های سلولی B16F10 و HFF توسط روشMTT در جدول شماره 1 به‌طور خلاصه نشان داده شده است. غلظت‌های مختلف داروهای مورد مطالعه برای مدت 24 و 48 ساعت ارزیابی شده است.
با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، آمیگدالین بیشترین اثر سمیت سلولی را در مدت 48 ساعت مواجهه بر رده سلولی B16F10 نشان داده است. در این مطالعه اثر آمیگدالین و داکاربازین بر سلول‌های سالم HFF نیز در زمان‌های 24 و 48 ساعت بررسی شد. نتایج نشان داد آمیگدالین بر سلول‌های سالم تأثیر سیتوتوکسیک قابل ملاحظه‌ای ندارد، اما داروی ضد سرطان داکاربازین می‌تواند سمیت بسیار زیادی را پس از مواجهه 48 ساعت ایجاد کند (جدول شماره 1 و تصویر شماره 1).
درصد بقای سلول‌های B16F10 و HFF در برابر غلظت‌های مختلف داروی آمیگدالین و داکاربازین به صورت مقایسه‌ای در زمان‌های 24 و 48 ساعت بعد از تیمار در تصویر شماره 2 آورده شد.. داده‌ها به صورت میانگین±انحراف‌معیار نمایش داده شده که حاصل حداقل 3 بار آزمایش مجزا هستند. در همه موارد 05/P<0 به عنوان اختلاف معنادار بین میانگین‌ها در گروه‌های آزمایش و کنترل در نظر گرفته شده است.
بحث
در این پژوهش، اثر آمیگدالین بر رده سلول سرطانی ملانوما و سلول‌های سالم پوست بررسی شد. اثر سمیت سلولی داکاربازین نیز به عنوان یک داروی استاندارد برای مقایسه بررسی شد و مقادیر IC50 به‌دست‌آمده از آنالیز نتایج برای مدت 24 و 48 ساعت بعد از تیمار نشان داد آمیگدالین بیشترین اثر سمیت سلولی را بر رده سلولی B16F10 بعد از 48 ساعت مواجهه نشان داده است که این میزان با قدرت سمیت سلولی داروی داکاربازین در همان زمان قابل مقایسه است، اما بر سلول‌های سالم تأثیر سیتوتوکسیک نداشته است، درحالی‌که داروی ضد سرطان داکاربازین سمیت زیادی را پس از مواجهه 48 ساعت در سلول‌های سالم نیز ایجاد کرده است (جدول شماره 1).
اثر ضد سرطانی آمیگدالین یکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است. از عملکردهای ضد سرطانی آن می‌توان به تجزیه مواد سرطان‌زا در بدن، مسدود کردن منابع تغذیه سلول‌های تومور و مهار رشد سلول‌های سرطانی و القای آپوپتوز اشاره کرد. تحقیقات نشان داده است خوردن آمیگدالین باعث ایجاد سم سیانید می‌شود، زیرا مولکول آمیگدالین دارای گروه نیتریل است و به دلیل اثر بتاگلوکوزیداز در بدن انسان می‌تواند به صورت آنیون سیانید آزاد شود. این ماده، به خصوص در سرطان‌های پستان، پروستات، ریه، روده بزرگ و رکتوم مورد توجه قرار گرفته است [12-14].
مکارویک و همکاران در مطالعه‌ای چندین رده سلولی سرطان پروستات را در معرض غلظت‌های مختلف آمیگدالین قرار دادند و دریافتند که تکثیر سلولی به‌طور قابل ملاحظه‌ای در سلول‌هایی که در فاز G2/M و فاز S قرار داشتند، مهار شد. از طرفی، بیان پروتئین‌های چرخه سلولی مانند CKD1 ،CKD2 ،Cyclin A و Cyclin B پس از تجویز آمیگدالین به‌طور چشمگیری کاهش یافت. این نتایج نشان داد آمیگدالین با تنظیم چرخه سلولی سلول‌های سرطانی توانسته از تکثیر سلولی جلوگیری کند [15].
در مطالعه دیگری که پس از تیمار سلول‌های سرطانی با دُز 5 میلی‌گرم در میلی‌لیتر آمیگدالین به مدت 24 ساعت انجام شد، نتایج نشان داد آمیگدالین، در سرطان پروستات و سرطان کولورکتال می‌تواند با تنظیم پروتئین‌ها یا ژن‌های مرتبط با چرخه سلولی از تکثیر سلول‌های بدخیم تومور جلوگیری کند، بر چرخه سلولی تأثیر بگذارد و تکثیر سلولی را مهار کند [16].
در مطالعه‌ای که توسط اعمازاده و همکاران بر سلول‌های سرطانی پانکراس انجام شد، دو عصاره اتانولی هسته زردآلوی تلخ و شیرین و آمیگدالین به صورت وابسته به غلظت و زمان باعث مهار رشد سلول‌های سرطانی پانکراس شد. در واقع، تیمار با آمیگدالین و عصاره اتانولی هسته زردآلوی تلخ و شیرین از طریق مسیر میتوکندریایی باعث القای آپوپتوز در سلول‌های سرطانی پانکراسی شده بود [17]. در مطالعه حاضر نیز تأثیر آمیگدالین بر مهار رشد سلول‌های سرطانی به صورت وابسته دُز بود و با افزایش غلظت آمیگدالین، مهار رشد بیشتری دیده شد. این مطالعات می‌تواند نشان‌دهنده توانایی غلظت‌های بالاتر بر میزان پیشگیری از رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی باشد.
در مطالعات دیگر نشان داده شد آمیگدالین دارای اثر ضد توموری در تومورهای جامد مانند سرطان ریه، سرطان مثانه و کارسینوم سلول کلیه بوده و با تأثیر بر چرخه سلولی، القای آپوپتوز و سمیت سلولی و تنظیم عملکرد ایمنی می‌تواند اثرات ضد توموری از خود نشان دهد. با این حال، تحقیقات بیشتری برای روشن شدن سازوکارهای دارویی آن از نظر دُز بهینه، امکان استفاده ترکیبی آمیگدالین با سایر داروهای ضد تومور و حتی سنتز مصنوعی اجزای فعال در آمیگدالین، به منظور افزایش فعالیت‌های ضد توموری آن لازم است انجام شود [18، 19].
بدین منظور، در مطالعه‌ای که چن و همکاران از یک رده سلول سرطانی گرفته‌شده از سرویکس انسان استفاده کردند، در گروه درمان‌شده با آمیگدالین، تغییرات تیپیک آپوپتوز دیده شد که سازوکار آن افزایش فعالیت کاسپاز-3 (یک عامل مهم در روند آپوپتوز) و کاهش فعالیت Bcl2 (یک پروتئین ضد آپوپتوز) بود [20].
در مطالعه دیگری که مکارویک و همکاران در سال ۲۰۱۴ به منظور بررسی اثر مهاری آمیگدالین بر رشد سلول‌های سرطانی مثانه در محیط آزمایشگاه انجام دادند، اثر آمیگدالین بر 3 رده سلول سرطانی مثانه بررسی شد. آن‌ها دریافتند که آمیگدالین به صورت وابسته به دُز موجب کاهش رشد و تکثیر در هر 3 رده سلولی و توقف چرخه سلولی می‌شود. همچنین این ماده از طریق کاهش فعالیت سیکلین A و Cdk2 مانع رشد تومور می‌شود. علاوه بر آن، در این مطالعه مشخص شد آمیگدالین علائمی از توکسیسیتی در این سلول‌ها ایجاد نمی‌کند [21].
در مطالعه حاضر نیز آمیگدالین بر سلول‌های سالم تأثیر سیتوتوکسیک نداشت که احتمالاً به دلیل پایین‌تر بودن فعالیت آنزیم بتا گلوکوزیداز در این سلول‌ها نسبت به سلول‌های توموری باشد. در مطالعات نشان داده شد آمیگدالین بسته به دُز و زمان قرار گرفتن در معرض سلول‌ها، با فعال‌سازی کاسپاز-3 از طریق کاهش پروتئین آنتی آپوپتوزBcl-2 و افزایش پروتئین پرواپوپتوز Bax در سلول‌های سرطانی پروستات توانایی القای آپوپتوز را دارد.
بسته به سطح سیانید داخل سیتوپلاسم، آمیگدالین می‌تواند به عنوان ضد سرطان عمل کند. با عمل آنزیم گلوکوزیداز، تجزیه آمیگدالین باعث افزایش سیانید و بنزآلدئید می‌شود. بنزآلدئید که از آمیگدالین تجزیه‌شده آزاد می‌شود، می‌تواند با فعال کردن کاسپازهای 3، 8 و 9 سیتوپلاسم آپوپتوز را القا کند. سیانید با مهار فعالیت سیتوکروم c اکسیدازمیتوکندریایی و افزایش تولید ROS و در نهایت، آپوپتوز سلول‌های توموری می‌شود [22].
این نتایج با داده‌های حاصل از مطالعه حاضر هم‌خوانی داشت و در مطالعه حاضر نیز آمیگدالین در محدوده دُزهای درمانی، تأثیر سیتوتوکسیک بر سلول‌های سالم نداشت؛ بنابراین در صورت استفاده بالینی ممکن است بتواند از عواض نامطلوبی که در صورت استفاده از داروهای شیمیایی در سلول‌های سالم بدن بروز می‌کند، پیشگیری کند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این طرح با کد اخلاق IR.MUQ.AEC.1401.003 در دانشگاه علوم‌پزشکی قم تصویب شد. اصول اخلاق پژوهش در این مقاله طبق پروتکل‌های اخلاق در پژوهش رعایت شده است.
حامی مالی
دانشگاه علوم‌پزشکی قم حامی مالی این مقاله بوده است.
مشارکت نویسندگان
همه نویسندگان در مراحل مختلف انجام پژوهش مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
نویسندگان مقاله از مرکز تحقیقات سلولی و ملکولی و معاونت پژوهشی دانشگاه علوم‌پزشکی قم که امکانات لازم را برای انجام پروژه تأمین کردند، کمال تشکر را دارند.
ملانوما، تهاجمی‌ترین و کشنده‌ترین انواع سرطان پوست و پنجمین سرطان شایع در بزرگسالان است [1، 2] که در نتیجه تکثیر کنترل‌نشده ملانوسیت‌ها (سلول‌های تولید‌کننده رنگدانه پوست) ایجاد می‌شود [3]. رایج‌ترین شکل ملانوما، ملانومای پوستی است، اما می‌تواند سطوح مخاطی، مجاری قفسه سینه، چشم، گوش داخلی و لپتومننژ را نیز درگیر کند. هر چند ملانوما فقط 5 درصد بدخیمی‌های پوستی را شامل می‌شود، اما موجب 75 درصد از مرگ‌های ناشی از سرطان پوست می‌شود. ملانوما در گذشته بیماری نادری بوده، اما در 50 سال اخیر، میزان بروز آن به‌طور چشمگیری افزایش یافته است [3، 4]. از عوامل مستعدکننده این بیماری می‌توان به قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور شدید خورشید، داشتن نژاد سفید، سابقه خانوادگی، ژنتیک، سابقه ملانوم قبلی و وجود خال‌های غیرطبیعی در بدن اشاره کرد [5].
تشخیص زودهنگام این سرطان بسیار مهم است، به‌طوری که با تشخیص بیماری در مراحل اولیه، میزان مرگ‌و‌میر 1 درصد بوده، اما اگر دیر تشخیص داده شود، احتمال مرگ تا 86 درصد افزایش می‌یابد؛ بنابراین تشخیص زودهنگام برای موفقیت درمان اهمیت بسیاری دارد. درمان بسته به محل، مرحله و مشخصات ژنتیکی فرد مبتلا شامل برداشتن توده از طریق جراحی، شیمی‌درمانی، رادیوتراپی، فوتوداینامیک‌تراپی، ایمونوتراپی یا درمان هدفمند است [6].
هر چند در موارد پیشرفته و متاستاتیک، شیمی‌درمانی اولین گزینه درمان محسوب می‌شود و علائم بالینی بیمار را بهبود می‌بخشد، اما تأثیری در میزان بقای بیمار ندارد. اگرچه ترکیب جراحی با پرتودرمانی و شیمی‌درمانی پیش‌آگهی بهتری دارد، اما موارد مسمومیت و شکست چنین روش‌هایی نیز غیرمعمول نیست [7].
امروزه محققان به استفاده از ترکیبات گیاهی برای درمان انواعی از سرطان‌ها توجه کرده‌اند. این ترکیبات به دلیل ارزان بودن، در دسترس بودن و عوارض جانبی کمتر، توجه محققان را به خود جلب کرده است. آمیگدالین یک ترکیب گلیکوزید سیانوژن طبیعی است که در میوه‌ها و مغز دانه میوه‌هایی مانند زردآلو، هلو و بادام تلخ وجود دارد و با دارا بودن فعالیت‌های ضد تکثیری، آنتی‌اکسیدانی و تنظیم‌کننده ایمنی ممکن است گزینه مناسبی برای درمان سرطان باشد [8، 9]. بسیاری از نام مستعار ویتامین B17 یا Laetrile برای آن استفاده می‌کنند. خوشبختانه تاکنون هیچ سمیّتی در «دُز درمانی» برای آمیگدالین خالص گزارش نشده است [8، 10، 11].
آمیگدالین می‌تواند به HCN و بنزآلدئید تجزیه شود که HCN یک ترکیب ضد تومور بوده و بنزآلدئید نیز می‌تواند عمل ضد درد را القا کند؛ بنابراین به نظر می‌رسد این ترکیب بتواند برای درمان سرطان و کاهش دردهای ناشی از آن مفید واقع شود. این مطالعه به منظور بررسی سایتوتوکسیسیتی آمیگدالین بر سلول‌های ملانومای موشی رده B16F10 و سلول‌های سالم فیبروبلاستی پوست سالم رده HFF انجام شد.
مواد و روش‌ها
کاشت سلول‌ها در پلیت‌های 96 خانه
در این مطالعه از سلول‌های ملانومای موشی رده B16F10 و سلول‌های سالم فیبروبلاستی رده HFF که از انستیتو پاستور تهران خریداری شده بود، برای بررسی اثر سمیت آمیگدالین استفاده شد. ابتدا سلول‌ها در محیط کشت RPMI 1640 حاوی 10 درصد FBS و 1 درصد پنی‌سیلین / استرپتومایسین کشت داده شدند. بعد از اطمینان از سلامت سلول‌های کشت داده شده (مورفولوژی و تعداد کافی) در زیر میکروسکوپ، تریپسینه کردن و شمارش سلولی انجام شد. سپس 5000 سلول در هر چاهک پلیت 96 چاهکی، ریخته شد و برای مدت 24 ساعت در دمای C°37 و غلظت Co2 برابر 5 درصد و شرایط رطوبتی 95 درصد نگهداری شد.
آماده‌سازی رقت‌های سریالی آمیگدالین و داکاربازین
457/0 میلی‌گرم از آمیگدالین در یک سی‌سی آب مقطر حل شد. این مقدار به عنوان غلظت 1000 در نظر گرفته شد و با استفاده از فرمول m1v1=m2v2 سایر رقت‌ها محاسبه شد. سپس رقت‌های مورد نظر از دارو در محیط کشت کامل آماده شد. رقت‌های داروی استاندارد داکاربازین هم به روش فوق آماده شد.
مواجهه سلول‌ها با رقت‌های سریالی آمیگدالین و داکاربازین
بعد از تخلیه محیط کشت بر سلول‌ها، رقت‌های تهیه‌شده از آمیگدالین و داروی استاندارد داکاربازین بر سلول‌ها ریخته شد. در هر پلیت 96 خانه، علاوه بر چاهک‌های مربوط به غلظت‌های مختلف دارویی، چاهک‌هایی هم به عنوان شاهد مثبت (محلول آب اکسیژنه یک میلی‌مولار در محیط کشت کامل که سلول‌ها را به‌طور کامل می‌کُشد) و شاهد منفی (محیط کشت کامل بدون هیچ ترکیبی که باعث رشد طبیعی سلول‌ها می‌شود) در نظر گرفته شد. در نهایت، بعد از اتمام زمان مواجهه (24 و 48 ساعت)، مقادیر IC50 داروی آمیگدالین با استفاده از تست MTT به دست آمد. آزمایش 3 بار و هر بار در 3 تکرار انجام شد.
تهیه محلولMTT و مواجهه سلول‌ها با آن
مقدار مناسبی از پودر زرد رنگ و حساس به نور MTT توزین شده و در بافر فسفات (PBS, pH 7.2) استریل حل شد تا محلول 5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر به دست آید. این محلول توسط فیلتر سرنگی 22/0 میکرون فیلتر شد. سپس در زیر هود و بدون روشن کردن لامپ هود (تاریکی)، 20 میکرولیتر از محلول آماده به هر چاهک اضافه شد. به منظور انجام واکنش، پلیت‌ها به مدت 4 ساعت در انکوباتور C°37 قرار داده شد.
اتمام مواجهه سلول‌ها با محلولMTT و قرائت میزان جذب
بعد از گذشت 4 ساعت از زمان انکوباسیون، محیط کشت حاوی محلول MTT روی چاهک‌ها به‌طور کامل خارج شد. سپس روی هر چاهک 200 میکرولیتر DMSO اضافه شد تا کریستال‌های فورمازان که در نتیجه، فعالیت سلول‌های زنده با محلول MTT ایجاد شده بود را حل کند. پلیت‌ها به مدت 30 دقیقه روی دستگاه تکان‌دهنده پلیت قرار داده شد. سپس جذب پلیت‌ها توسط دستگاه الایزا ریدر در طول موج570nm قرائت شد.
آنالیز داده‌های حاصل از آزمایش MTT
داده‌های حاصل از تست MTT، توسط نرم‌افزارهای GraphPad PRISM (version 6.01) و Exell آنالیز شد و درصد مهار رشد سلول‌ها با فرمول شماره 1 محاسبه شد:
1. % Growth Inhibition=(1-(Test V-Min V)/(Max V-Min V))×100
در فرمول شماره 1، Test V برابر میزان سلول‌های زنده برای ترکیبات آزمایش‌شده،Min V حداقل سلول‌های زنده که به عنوان شاهد مثبت است وMax V برابر با حداکثر سلول‌های زنده است که به عنوان شاهد منفی است، مقدار IC50 که برابر با غلظت داروی مورد نیاز برای مهار رشد 50 درصد سلو‌ل‌ها‌ست، توسط نرم‌افزار PRISM و با آنالیز رگرسیون غیر‌خطی محاسبه و رسم شد.
یافته‌ها
در این پژوهش ارزیابی اثر سمیت سلولی آمیگدالین بر رده های سلولی B16F10 و HFF انجام شد. اثر سمیت سلولی داکاربازین نیز برای مقایسه و غنی‌تر شدن پژوهش بررسی و همراه با نتایج حاصل گزارش شده است. سلول‌ها با غلظت‌های متفاوت آمیگدالین 103× (160، 80، 40، 20، 10، 5) میکرومولار برای مدت 24 و 48 ساعت تیمار شدند. تصویر شماره 1 نشان‌دهنده اثر سمیت سلولی آمیگدالین بر رده‌های سلولی B16F10 و HFF است. در غلظت‌های فوق درصد زنده‌مانی سلول‌های B16F10 در زمان 24 ساعت به ترتیب برابر 46/1±74/92، 04/08±/87، 66/09±/68، 37/02±2/38، 76/32±0/5، 19/38±0/14 و در زمان 48 ساعت به ترتیب برابر 86/2±08/67، 63/281±/63، 29/94±1/51، 74/1±58/34، 31/199±/14، 7/0±29/13 بود.
با بررسی نتایج آزمایش MTT، مشاهده شد که با افزایش غلظت آمیگدالین و با افزایش زمان تیمار، درصد سلول‌های زنده، نسبت به گروه کنترل به‌طور معناداری کاهش یافته است.
مقادیر (half maximal inhibitory concentration) IC50 (غلظت داروی مورد نیاز برای مهار 50 درصد رشد سلولی) حاصل از آزمون غلظت‌های مختلف آمیگدالین و داروی داکاربازین بر رده‌های سلولی B16F10 و HFF توسط روشMTT در جدول شماره 1 به‌طور خلاصه نشان داده شده است. غلظت‌های مختلف داروهای مورد مطالعه برای مدت 24 و 48 ساعت ارزیابی شده است.
با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، آمیگدالین بیشترین اثر سمیت سلولی را در مدت 48 ساعت مواجهه بر رده سلولی B16F10 نشان داده است. در این مطالعه اثر آمیگدالین و داکاربازین بر سلول‌های سالم HFF نیز در زمان‌های 24 و 48 ساعت بررسی شد. نتایج نشان داد آمیگدالین بر سلول‌های سالم تأثیر سیتوتوکسیک قابل ملاحظه‌ای ندارد، اما داروی ضد سرطان داکاربازین می‌تواند سمیت بسیار زیادی را پس از مواجهه 48 ساعت ایجاد کند (جدول شماره 1 و تصویر شماره 1).
درصد بقای سلول‌های B16F10 و HFF در برابر غلظت‌های مختلف داروی آمیگدالین و داکاربازین به صورت مقایسه‌ای در زمان‌های 24 و 48 ساعت بعد از تیمار در تصویر شماره 2 آورده شد.. داده‌ها به صورت میانگین±انحراف‌معیار نمایش داده شده که حاصل حداقل 3 بار آزمایش مجزا هستند. در همه موارد 05/P<0 به عنوان اختلاف معنادار بین میانگین‌ها در گروه‌های آزمایش و کنترل در نظر گرفته شده است.
بحث
در این پژوهش، اثر آمیگدالین بر رده سلول سرطانی ملانوما و سلول‌های سالم پوست بررسی شد. اثر سمیت سلولی داکاربازین نیز به عنوان یک داروی استاندارد برای مقایسه بررسی شد و مقادیر IC50 به‌دست‌آمده از آنالیز نتایج برای مدت 24 و 48 ساعت بعد از تیمار نشان داد آمیگدالین بیشترین اثر سمیت سلولی را بر رده سلولی B16F10 بعد از 48 ساعت مواجهه نشان داده است که این میزان با قدرت سمیت سلولی داروی داکاربازین در همان زمان قابل مقایسه است، اما بر سلول‌های سالم تأثیر سیتوتوکسیک نداشته است، درحالی‌که داروی ضد سرطان داکاربازین سمیت زیادی را پس از مواجهه 48 ساعت در سلول‌های سالم نیز ایجاد کرده است (جدول شماره 1).
اثر ضد سرطانی آمیگدالین یکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است. از عملکردهای ضد سرطانی آن می‌توان به تجزیه مواد سرطان‌زا در بدن، مسدود کردن منابع تغذیه سلول‌های تومور و مهار رشد سلول‌های سرطانی و القای آپوپتوز اشاره کرد. تحقیقات نشان داده است خوردن آمیگدالین باعث ایجاد سم سیانید می‌شود، زیرا مولکول آمیگدالین دارای گروه نیتریل است و به دلیل اثر بتاگلوکوزیداز در بدن انسان می‌تواند به صورت آنیون سیانید آزاد شود. این ماده، به خصوص در سرطان‌های پستان، پروستات، ریه، روده بزرگ و رکتوم مورد توجه قرار گرفته است [12-14].
مکارویک و همکاران در مطالعه‌ای چندین رده سلولی سرطان پروستات را در معرض غلظت‌های مختلف آمیگدالین قرار دادند و دریافتند که تکثیر سلولی به‌طور قابل ملاحظه‌ای در سلول‌هایی که در فاز G2/M و فاز S قرار داشتند، مهار شد. از طرفی، بیان پروتئین‌های چرخه سلولی مانند CKD1 ،CKD2 ،Cyclin A و Cyclin B پس از تجویز آمیگدالین به‌طور چشمگیری کاهش یافت. این نتایج نشان داد آمیگدالین با تنظیم چرخه سلولی سلول‌های سرطانی توانسته از تکثیر سلولی جلوگیری کند [15].
در مطالعه دیگری که پس از تیمار سلول‌های سرطانی با دُز 5 میلی‌گرم در میلی‌لیتر آمیگدالین به مدت 24 ساعت انجام شد، نتایج نشان داد آمیگدالین، در سرطان پروستات و سرطان کولورکتال می‌تواند با تنظیم پروتئین‌ها یا ژن‌های مرتبط با چرخه سلولی از تکثیر سلول‌های بدخیم تومور جلوگیری کند، بر چرخه سلولی تأثیر بگذارد و تکثیر سلولی را مهار کند [16].
در مطالعه‌ای که توسط اعمازاده و همکاران بر سلول‌های سرطانی پانکراس انجام شد، دو عصاره اتانولی هسته زردآلوی تلخ و شیرین و آمیگدالین به صورت وابسته به غلظت و زمان باعث مهار رشد سلول‌های سرطانی پانکراس شد. در واقع، تیمار با آمیگدالین و عصاره اتانولی هسته زردآلوی تلخ و شیرین از طریق مسیر میتوکندریایی باعث القای آپوپتوز در سلول‌های سرطانی پانکراسی شده بود [17]. در مطالعه حاضر نیز تأثیر آمیگدالین بر مهار رشد سلول‌های سرطانی به صورت وابسته دُز بود و با افزایش غلظت آمیگدالین، مهار رشد بیشتری دیده شد. این مطالعات می‌تواند نشان‌دهنده توانایی غلظت‌های بالاتر بر میزان پیشگیری از رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی باشد.
در مطالعات دیگر نشان داده شد آمیگدالین دارای اثر ضد توموری در تومورهای جامد مانند سرطان ریه، سرطان مثانه و کارسینوم سلول کلیه بوده و با تأثیر بر چرخه سلولی، القای آپوپتوز و سمیت سلولی و تنظیم عملکرد ایمنی می‌تواند اثرات ضد توموری از خود نشان دهد. با این حال، تحقیقات بیشتری برای روشن شدن سازوکارهای دارویی آن از نظر دُز بهینه، امکان استفاده ترکیبی آمیگدالین با سایر داروهای ضد تومور و حتی سنتز مصنوعی اجزای فعال در آمیگدالین، به منظور افزایش فعالیت‌های ضد توموری آن لازم است انجام شود [18، 19].
بدین منظور، در مطالعه‌ای که چن و همکاران از یک رده سلول سرطانی گرفته‌شده از سرویکس انسان استفاده کردند، در گروه درمان‌شده با آمیگدالین، تغییرات تیپیک آپوپتوز دیده شد که سازوکار آن افزایش فعالیت کاسپاز-3 (یک عامل مهم در روند آپوپتوز) و کاهش فعالیت Bcl2 (یک پروتئین ضد آپوپتوز) بود [20].
در مطالعه دیگری که مکارویک و همکاران در سال ۲۰۱۴ به منظور بررسی اثر مهاری آمیگدالین بر رشد سلول‌های سرطانی مثانه در محیط آزمایشگاه انجام دادند، اثر آمیگدالین بر 3 رده سلول سرطانی مثانه بررسی شد. آن‌ها دریافتند که آمیگدالین به صورت وابسته به دُز موجب کاهش رشد و تکثیر در هر 3 رده سلولی و توقف چرخه سلولی می‌شود. همچنین این ماده از طریق کاهش فعالیت سیکلین A و Cdk2 مانع رشد تومور می‌شود. علاوه بر آن، در این مطالعه مشخص شد آمیگدالین علائمی از توکسیسیتی در این سلول‌ها ایجاد نمی‌کند [21].
در مطالعه حاضر نیز آمیگدالین بر سلول‌های سالم تأثیر سیتوتوکسیک نداشت که احتمالاً به دلیل پایین‌تر بودن فعالیت آنزیم بتا گلوکوزیداز در این سلول‌ها نسبت به سلول‌های توموری باشد. در مطالعات نشان داده شد آمیگدالین بسته به دُز و زمان قرار گرفتن در معرض سلول‌ها، با فعال‌سازی کاسپاز-3 از طریق کاهش پروتئین آنتی آپوپتوزBcl-2 و افزایش پروتئین پرواپوپتوز Bax در سلول‌های سرطانی پروستات توانایی القای آپوپتوز را دارد.
بسته به سطح سیانید داخل سیتوپلاسم، آمیگدالین می‌تواند به عنوان ضد سرطان عمل کند. با عمل آنزیم گلوکوزیداز، تجزیه آمیگدالین باعث افزایش سیانید و بنزآلدئید می‌شود. بنزآلدئید که از آمیگدالین تجزیه‌شده آزاد می‌شود، می‌تواند با فعال کردن کاسپازهای 3، 8 و 9 سیتوپلاسم آپوپتوز را القا کند. سیانید با مهار فعالیت سیتوکروم c اکسیدازمیتوکندریایی و افزایش تولید ROS و در نهایت، آپوپتوز سلول‌های توموری می‌شود [22].
این نتایج با داده‌های حاصل از مطالعه حاضر هم‌خوانی داشت و در مطالعه حاضر نیز آمیگدالین در محدوده دُزهای درمانی، تأثیر سیتوتوکسیک بر سلول‌های سالم نداشت؛ بنابراین در صورت استفاده بالینی ممکن است بتواند از عواض نامطلوبی که در صورت استفاده از داروهای شیمیایی در سلول‌های سالم بدن بروز می‌کند، پیشگیری کند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این طرح با کد اخلاق IR.MUQ.AEC.1401.003 در دانشگاه علوم‌پزشکی قم تصویب شد. اصول اخلاق پژوهش در این مقاله طبق پروتکل‌های اخلاق در پژوهش رعایت شده است.
حامی مالی
دانشگاه علوم‌پزشکی قم حامی مالی این مقاله بوده است.
مشارکت نویسندگان
همه نویسندگان در مراحل مختلف انجام پژوهش مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
نویسندگان مقاله از مرکز تحقیقات سلولی و ملکولی و معاونت پژوهشی دانشگاه علوم‌پزشکی قم که امکانات لازم را برای انجام پروژه تأمین کردند، کمال تشکر را دارند.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشي |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی
دریافت: 1401/12/14 | پذیرش: 1402/2/18 | انتشار: 1402/5/10
دریافت: 1401/12/14 | پذیرش: 1402/2/18 | انتشار: 1402/5/10
فهرست منابع
1. Kalhor E, Noori A, Saboori Rad S, Sadrnia MA. [Using eligibility traces algorithm to specify the optimal dosage for the purpose of cancer cell population control in melanoma patients with a consideration of the side effects (Persian)]. J Soft Comput Inf Technol. 2021; 10(1):72-92. [Link]
2. Domingues B, Lopes JM, Soares P, Pópulo H. Melanoma treatment in review. Immunotargets Ther. 2018; 7:35-49. [DOI:10.2147/ITT.S134842] [PMID] [PMCID] [DOI:10.2147/ITT.S134842]
3. Fidanzi C, D'Erme AM, Janowska A, Dini V, Romanelli M, Manzo Margiotta F, et al. Epidemiology of melanoma: The importance of correctly reporting to the cancer registries. Eur J Cancer Prev. 2022; 31(4):385-7. [DOI:10.1097/CEJ.0000000000000747] [PMID] [DOI:10.1097/CEJ.0000000000000747]
4. Inthiyaz S, Altahan BR, Ahammad SH, Rajesh V, Kalangi RR, Smirani LK, et al. Skin disease detection using deep learning. Adv Eng Softw. 2023; 175:103361. [DOI:10.1016/j.advengsoft.2022.103361] [DOI:10.1016/j.advengsoft.2022.103361]
5. Mahdavirad M, Najafzadeh N, Ali Niapour A, Jafari A. [Cytotoxicity of Zno and Ag/Zno nano-composites on malignant melanoma cell line (A375) (Persian)]. Arak Med Univ J. 2014; 17(6):74-83. [Link]
6. Jenkins RW, Fisher DE. Treatment of advanced melanoma in 2020 and beyond. J Invest Dermatol. 2021; 141(1):23-31. [DOI:10.1016/j.jid.2020.03.943] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1016/j.jid.2020.03.943]
7. Cella DF, Tulsky DS, Gray G, Sarafian B, Linn E, Bonomi A, et al. The functional assessment of cancer therapy scale: Development and validation of the general measure. J Clin Oncol. 1993; 11(3):570-9. [DOI:10.1200/JCO.1993.11.3.570] [PMID] [DOI:10.1200/JCO.1993.11.3.570]
8. Barakat H, Aljutaily T, Almujaydil MS, Algheshairy RM, Alhomaid RM, Almutairi AS, et al. Amygdalin: A review on its characteristics, antioxidant potential, gastrointestinal microbiota intervention, anticancer therapeutic and mechanisms, toxicity, and encapsulation. Biomolecules. 2022; 12(10):1514. [DOI:10.3390/biom12101514] [PMID] [PMCID] [DOI:10.3390/biom12101514]
9. Shi J, Chen Q, Xu M, Xia Q, Zheng T, Teng J, et al. Recent updates and future perspectives about amygdalin as a potential anticancer agent: A review. Cancer Med. 2019; 8(6):3004-11. [DOI:10.1002/cam4.2197] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1002/cam4.2197]
10. Saleem M, Asif J, Asif M, Saleem U. Amygdalin from apricot kernels induces apoptosis and causes cell cycle arrest in cancer cells: An updated review. Anticancer Agents Med Chem. 2018; 18(12):1650-5. [DOI:10.2174/1871520618666180105161136] [PMID] [DOI:10.2174/1871520618666180105161136]
11. Moertel CG, Fleming TR, Rubin J, Kvols LK, Sarna G, Koch R, et al. A clinical trial of amygdalin (Laetrile) in the treatment of human cancer. N Engl J Med. 1982; 306(4):201-6. [DOI:10.1056/NEJM198201283060403] [PMID] [DOI:10.1056/NEJM198201283060403]
12. Tsaur I, Thomas A, Monecke M, Zugelder M, Rutz J, Grein T, et al. Amygdalin exerts antitumor activity in taxane-resistant prostate cancer cells. Cancers. 2022; 14(13):3111. [DOI:10.3390/cancers14133111] [PMID] [PMCID] [DOI:10.3390/cancers14133111]
13. Ramachandran V, Hosalli KR, Vijayakumar I, Mani L, Tiwari R, Tiwari G. A review on antitumor action of amygdalin on various types of cancers. Res J Pharm Technol. 2022; 15(11):5373-80. [DOI:10.52711/0974-360X.2022.00906] [DOI:10.52711/0974-360X.2022.00906]
14. Cecarini V, Selmi S, Cuccioloni M, Gong C, Bonfili L, Zheng Y, et al. Targeting proteolysis with cyanogenic glycoside amygdalin induces apoptosis in breast cancer cells. Molecules. 2022; 27(21):7591. [DOI:10.3390/molecules27217591] [PMID] [PMCID] [DOI:10.3390/molecules27217591]
15. Makarević J, Tsaur I, Juengel E, Borgmann H, Nelson K, Thomas C, et al. Amygdalin delays cell cycle progression and blocks growth of prostate cancer cells in vitro. Life Sci. 2016; 147:137-42. [DOI:10.1016/j.lfs.2016.01.039] [PMID] [DOI:10.1016/j.lfs.2016.01.039]
16. Park HJ, Yoon SH, Han LS, Zheng LT, Jung KH, Uhm YK, et al. Amygdalin inhibits genes related to cell cycle in SNU-C4 human colon cancer cells. World J Gastroenterol. 2005; 11(33):5156-61. [DOI:10.3748/wjg.v11.i33.5156] [PMID] [PMCID]
17. Aamazadeh F, Ostadrahimi A, Rahbar Saadat Y, Barar J. Bitter apricot ethanolic extract induces apoptosis through increasing expression of Bax/Bcl-2 ratio and caspase-3 in PANC-1 pancreatic cancer cells. Mol Biol Rep. 2020; 47(3):1895-904. [DOI:10.1007/s11033-020-05286-w] [PMID] [DOI:10.1007/s11033-020-05286-w]
18. Prajapati M, Deshmukh R, Harwansh RK. Recent trends in nanoparticulate delivery system for amygdalin as potential therapeutic herbal bioactive agent for cancer treatment. In: Prajapati M, Deshmukh R, Harwansh RK , editors. Current drug delivery. Sharjah: Bentham Science Publishers; 2024. [Link] [DOI:10.2174/0115672018280381231119150732]
19. He XY, Wu LJ, Wang WX, Xie PJ, Chen YH, Wang F. Amygdalin - A pharmacological and toxicological review. J Ethnopharmacol. 2020; 254:112717. [DOI:10.1016/j.jep.2020.112717] [PMID] [DOI:10.1016/j.jep.2020.112717]
20. Chen Y, Ma J, Wang F, Hu J, Cui A, Wei C, et al. Amygdalin induces apoptosis in human cervical cancer cell line HeLa cells. Immunopharmacol Immunotoxicol. 2013; 35(1):43-51. [DOI:10.3109/08923973.2012.738688] [PMID] [DOI:10.3109/08923973.2012.738688]
21. Makarević J, Rutz J, Juengel E, Kaulfuss S, Reiter M, Tsaur I, et al. Amygdalin blocks bladder cancer cell growth in vitro by diminishing cyclin A and cdk2. Plos One. 2014; 9(8):e105590. [DOI:10.1371/journal.pone.0105590] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1371/journal.pone.0105590]
22. Chang HK, Shin MS, Yang HY, Lee JW, Kim YS, Lee MH, et al. Amygdalin induces apoptosis through regulation of Bax and Bcl-2 expressions in human DU145 and LNCaP prostate cancer cells. Biol Pharm Bull. 2006; 29(8):1597-602. [DOI:10.1248/bpb.29.1597] [PMID] [DOI:10.1248/bpb.29.1597]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
حق تالیف (کپی رایت) برای مولفان محفوظ است.
صاحب امتیاز: دانشگاه علوم پزشکی قم
ناشر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قم
شاپا چاپی: 7799-1375
شاپا الکترونیک: 1375-2008
ایمیل مجله: journal@muq.ac.ir
j.muq.ac@gmail.com
