مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: وزن غیرطبیعی مادر می‌تواند در بهداشت باروری مؤثر باشد. برخی از شاخص‌های توده‌ی بدنی مادر نیز نقش مهمی در بروز عوارض بارداری و تولد نوزاد با وزن بالا و افزایش میزان سزارین دارند. بنابراین عوارضی از قبیل عفونت شدید، خونریزی، حملات ترومبوآمبولی و پنومونی استنشاقی در زنان حامله‌ای که سزارین می‌شوند، بیشتر است. هدف از مراقبت‌های قبل از زایمان، تولد نوزاد سالم می‌باشد، هم‌چنین وزن طبیعی مادر از شرایط بهداشت دوران بارداری محسوب می‌‌گردد. لذا این بررسی به منظور تعیین شیوع سزارین بر حسب شاخص توده‌ی بدنی مادر در زنان باردار مراجعه‌کننده به زایشگاه مهدیه‌ی شهر بم، در سال 1384 انجام گرفت. روش بررسی: این مطالعه، به صورت توصیفی- مقطعی بر روی 294 زن حامله در سه گروه؛ کم‌وزن (n=111)، وزن طبیعی (n=145) و سنگین وزن (n=38) انجام گردید. تمامی زنان خواستار زایمان طبیعی بودند و هیچ‌کدام بدون اندیکاسیون تحت عمل سزارین قرار نگرفتند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه‌ای که در سه بخش تنظیم شده بود، استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها آمار توصیفی و آزمون مجذور کای و آنالیز واریانس به کار برده شد، و 05/0P< تفاوت معنی‌دار تلقی گردید. یافته‌ها: در این بررسی میزان سزارین در زنان چاق 9/28%، زنان با وزن طبیعی 2/15% و کم‌وزن 5/4% بوده است که تفاوت معنی‌داری را بین این سه گروه نشان می‌داد. گروه سنگین وزن بیشترین میانگین سن مادر را در مقایسه با گروه کم‌وزن و طبیعی داشتند. میانگین وزن نوزادان در گروه سنگین وزن به طور معنی‌داری بیش از گروه زنان با وزن طبیعی و کم‌وزن بود، ولی میانگین نمرات آپگار دقایق اول و پنجم در این گروه کمتر گزارش گردید. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های این تحقیق، توصیه می‌‌گردد زنان چاق قبل از حاملگی، برای رسیدن به وزن مناسب مورد مشاوره قرار گیرند، و در دوران بارداری نیز در زمینه‌ی یک رژیم غذایی مناسب و سطح فعالیتی لازم مشاوره شوند؛ تا بتوان با یک برنامه‌ریزی صحیح و آموزش کافی دوران بارداری به زنان، نتایج حاملگی موفقی را حاصل نمود.