مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: در طب سنتی ایران، گیاه دارویی پولک برای درمان بیماری‌های عفونی دستگاه ادراری، واژن، دستگاه تنفسی، روماتیسم و عفونت‌های گوش و سایر شرایط التهابی استفاده می‌شود. در این مطالعه اثر آنتی‌باکتریال عصاره آبی و متانولی گیاه پولک بر عفونت‌های باکتریایی جداشده از ادرار مورد بررسی قرار گرفت.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی به‌منظور بررسی اثرات ضدباکتریایی گیاه پولک بر روی باکتری‌های مذکور، از تکنیک‌های تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی از رشد باکتری (MIC)، حداقل غلظت کشندگی(MBC)  و انتشار دیسک استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس و آزمون دانکن تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی‌داری، 05/0 p<در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: در این مطالعه باکتری‌های استافیلوکوکوس اورئوس، کلبسیلا پنومونیه و انتروباکتر ائروژنز نسبت به عصاره‌های آبی و متانولی پولک در رقت‌های مختلف حساسیت نشان دادند. باکتری پروتئوس میرابیلیس با میانگین قطر ‌هاله عدم رشد (2/0±00/2 میلی‌متر)، مقاوم‌ترین و باکتری استافیلوکوکوس اورئوس با میانگین قطر‌ هاله عدم رشد (2/0±50/20 میلی‌متر)، حساس‌ترین باکتری نسبت به تأثیر عصاره بودند. اثر عصاره متانولی و آبی بر باکتری استافیلوکوکوس اورئوس یکسان بود. عصاره‌های متانولی و آبی، مقادیر حداقل غلظت بازدارنده رشد(MIC)  و حداقل غلظت کشندگی باکتری(MBC)  را نشان دادند، اما عصاره آبی هیچ گونه اثر کشندگی بر باکتری‌ها نداشت.

نتیجه‌گیری: یافته‌های این تحقیق حاکی از آن است که عصاره آبی و متانولی گیاه پولک، تأثیر قوی آنتی‌باکتریال بر انتروباکتر آئروژنز، کلبسیلا پنومونیه و استافیلوکوکوس اورئوس (باکتری‌های مولد عفونت ادراری) دارد، ولی بر پروتئوس میرابیلیس تأثیر چندانی ندارد.