مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی- عضلانی در بین دانش‌آموزان مدارس بسیار شایع می‌باشد. اعمال بار سنگین توسط کیف‌کولی مدرسه به نواحی گردن، شانه‌ها و ستون فقرات ممکن است منتج به بروز اختلالات اسکلتی- عضلانی در دانش‌آموزان شود. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی علائم اسکلتی- عضلانی و عوامل همراه آن در دانش‌آموزان شهر تهران صورت گرفت. روش بررسی: این مطالعه به روش مقطعی روی 340 دانش‌آموز مقطع دبستان و راهنمایی که مدارس آنها در 5 نقطه متفاوت جغرافیایی در شهر تهران قرار داشت، انجام شد. برای بررسی اختلالات اسکلتی- عضلانی از پرسشنامه نوردیک و برای مشخص شدن محل ناراحتی و دردهای اسکلتی- عضلانی در دانش‌آموزان از نقشه بدن (Body Map) استفاده گردید. همچنین برای انتخاب نمونه آماری مورد نیاز، روش نمونه‌گیری خوشه‌ای به کار برده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تی مستقل با سطح معنی‌داری 05/0p< تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: بیشترین میزان اختلالات اسکلتی- عضلانی در ناحیه شانه با 9/37%، گردن 5/28% و در ناحیه کمر با 4/17% مشاهده گردید. اختلاف میانگین وزن کیف‌کولی مدرسه در نمونه‌هایی که اختلالات اسکلتی- عضلانی داشتند با افراد بدون اختلالات اسکلتی- عضلانی معنی‌دار بود (05/0>p). نتیجه‌گیری: طبق نتایج این مطالعه، وزن کیف‌کولی ارتباط بسیار نزدیکی با اختلالات اسکلتی- عضلانی در ناحیه شانه، گردن و کمر دانش‌آموزان دارد. بنابراین اگرچه اعتقاد بر این است که این اختلالات منشأ متفاوتی دارند، اما حمل کیف‌کولی سنگین توسط دانش‌آموز، یک مورد بسیار مشکوک در بروز این علائم می‌باشد.