مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: مطالعات نشان می‌دهد عوارض دیابت با استرس اکسیداتیو القاشده به‌واسطه تولید رادیکال‌های آزاد ارتباط دارد، و بدن نیز از طریق مکانیسم‌های دفاع آنتی‌اکسیدانی با آن مقابله می‌کند. این مطالعه با هدف تعیین اثر عصاره آبی میوه سماق (Rhus coriaria L) بر فعالیت آنزیم کاتالاز و تغییرات بافتی کبد در رت‌های دیابتی انجام شد. روش بررسی: در این تحقیق، ۳۰ رت نر بالغ به وزن متوسط g۲۳۰-180 به‌طور تصادفی به ۵ گروه ۶ تایی تقسیم شدند. به رت‌های گروه کنترل، هم حجم ماده تزریقی سرم فیزیولوژی تزریق گردید. رت‌های گروه دوم با تزریق داخل صفاقی آلوکسان مونوهیدرات با دوز mg/kgbw١٢٠ دیابتی شدند. به رت‌های گروه سوم، چهارم و پنجم علاوه بر تیمار مشابه گروه دوم، عصاره آبی میوه سماق به ترتیب با دوزهای ٥٠، ١٠٠ و mg/kgbw٢٥٠ به مدت ٤ هفته خورانده شد. در پایان دوره تیمار، نقش عصاره بر فعالیت آنزیم کاتالاز ارزیابی گردید، و برش‌های کبد توسط H & E رنگ‌آمیزی و به‌وسیله میکروسکوپ بررسی شد. داده‌ها با استفاده از آزمون واریانس یک‌طرفه و تست توکی تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی‌داری (05/0>p) در نظر گرفته شد. یافته‌ها: در این بررسی، فعالیت آنزیم کاتالاز در گروه دیابتی به‌طور معنی‌داری (05/0>p) کاهش یافت. به‌علاوه، فعالیت آنزیم کاتالاز در گروه تحت تیمار با عصاره mg/kgbw)۲۵۰) در مقایسه با گروه دیابتی تفاوت معنی‌داری (05/0>p) نشان داد. همچنین تیمار با عصاره mg/kgbw)۲۵۰)، به‌طور قابل‌توجهی موجب بهبود عوارض جانبی ناشی از دیابت قندی در بافت کبدی رت‌های دیابتی شد. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد سماق در کاهش عوارض دیابت مؤثر است و از آن می‌توان به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان و مکمل غذایی برای بیماران دیابتی استفاده نمود.