مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: افزایش استرس در پی پیشرفت تکنولوژی، عامل بسیار مهمی در تهدید سلامت اعضای بدن نظیر دستگاه عصبی است. این مطالعه با هدف بررسی آثار استرس مزمن چندگانه بر تغییرات مورفومتریک سلول‌های بتز در قشر مغز موش صحرایی نر انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه تجربی، 18 سر موش‏ صحرایی نژاد ویستار به‌صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. حیوانات در گروه تحت استرس به مدت 10 روز در معرض استرس‌های مختلف به‌صورت محرومیت غذایی، محرومیت آب، بی‌حرکتی در دمای c°4، شنای اجباری و ایزوله‌شدن قرار گرفتند، درحالی‌که حیوانات گروه کنترل بدون هیچ اختلالی در قفس‌های خود نگهداری شدند. پس از مدت مورد نظر، حیوانات بیهوش و مغز آنها جدا شد. در ادامه، بعد از فیکساسیون، نمونه‌هایی از قشر فرونتال مغز برای مطالعه با میکروسکوپ نوری آماده گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تی صورت گرفت و سطح معنی‌داری 05/0 p< در نظر گرفته شد. یافته‌ها: میانگین تعداد و اندازه سلول‌های بتز در گروه‌های تحت استرس، به‌طور معنی‌داری کمتر از گروه کنترل بود (001/0>p). مشاهدات کیفی نیز آثار کروماتولیز اجسام نیسل، متراکم‌شدن هسته و کاهش استطاله‌های نورونی را نشان داد. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد استرس مزمن چندگانه با کاهش اندازه و تعداد سلول‌های بتز می‌تواند اثرات منفی بر قشر مغز موش صحرایی داشته باشد، با این وجود مطالعات بیشتری برای تأیید نتایج فوق ضروری است.