مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: دیس‌لیپیدمیک مشکل رایج و از دلایل عمده ایجاد و پیشرفت آترواسکلروز در بیماران همودیالیزی محسوب می‌شود. تشخیص و درمان به‌موقع دیس‌لیپیدمی می‌تواند ضمن کاهش میزان مرگ و میر حاصل از بیماری‌های قلبی - عروقی، سبب حمایت از باقیمانده عملکرد کلیه‌ها در مبتلایان به نارسایی مزمن کلیه گردد. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی دیس‌لیپیدمی و عوامل همراه آن در بیماران همودیالیزی انجام شد. روش بررسی: در یک مطالعه توصیفی - مقطعی، 182 بیمار مبتلا به نارسایی مزمن کلیه مراجعه‌کننده به بخش‌های همودیالیز بیمارستان‌های بقیه‌الله (عج) و شهید چمران شهر تهران در سال 1391 مورد بررسی قرار گرفت. جهت جمع‌آوری اطلاعات، علاوه بر تکمیل پرسشنامه اطلاعات جمعیت‌شناختی، میزان کلسترول توتال، تری‌گلیسرید، HDL و LDL سرم اندازه‌گیری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌های مجذورکای، تی مستقل و آنالیز واریانس یک‌طرفه صورت گرفت. سطح معنی‌داری، 05/0>p در نظر گرفته شد. یافته‌ها: در این پژوهش 2/8% بیماران دارای هیپرکلسترولمی، 4/26% دارای هیپرتری‌گلیسریدمی و 8/6%، LDL بالاتر از 130 داشتند. در نیمی از بیماران، HDL سرمی کمتر از 35 بود. همچنین بین دیس‌لیپیدمی با متغیرهای جنسیت (001/0=p)، مدت زمان درمان با همودیالیز (004/0=p)، میزان تحصیلات (005/0=p) و وزن (007/0=p)، ارتباط معنی‌داری مشاهده شد. نتیجه‌گیری: دیس‌لیپیدمی در بیماران همودیالیزی، به‌خصوص افراد کم‌سواد و چاق از شیوع بالایی برخوردار است، به‌طوری‌که حداقل یکی از اجزای پروفایل‌های لیپید در بیش از 80% بیماران همودیالیزی غیرطبیعی است. بنابراین، برنامه‌ریزی جهت اصلاح سبک زندگی و ارائه آموزش در زمینه تغذیه صحیح و تحرک کافی به‌عنوان یکی از اصول مراقبتی در بیماران همودیالیزی توصیه می‌گردد.