مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

  زمینه و هدف: کم‌کاری مادرزادی تیروئید یکی از مهم‌ترین علل عقب‌ماندگی ذهنی قابل‌پیشگیری کودکان در دنیا می‌باشد. تعداد اپیزودهای بیش‌درمانی و کم‌درمانی نیز به‌عنوان یکی از علل مهم اختلالات تکامل عصبی شناختی در بیماران با هیپوتیروئیدی مادرزادی، در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین فراوانی بیش‌درمانی یا کم‌درمانی و میزان داروی دریافتی مربوطه در بیماران مبتلا به ‌هایپوتیروئیدی مادرزادی شهر قم انجام شد.   روش‌ بررسی: در یک مطالعه متکی بر داده‌های موجود (       (Routine Data Base Study در درمانگاه میره‌ای شهر قم، تعداد 201 پرونده و 823 آزمایش تست‌های تیروئیدی طی سالهای 1390-1386 استخراج شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های تی مستقل و کای‌مربع تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی‌داری، 05/0> p در نظر گرفته شد.   یافته‌ها: از 201 بیمار مورد بررسی که اطلاعات پرونده کامل داشتند به ترتیب 173 بیمار (07/86%) و 69 بیمار (3/34%)، حداقل یک اپیزود بیش‌درمانی و کم‌درمانی داشتند. در 151 بیمار (2/87%) و 30 بیمار (43%) به ترتیب حداقل یک اپیزود بیش‌درمانی و کم‌درمانی، قبل از 6 ماهگی گزارش شد. میانگین وزن و مقدار T4 اولیه بیماران مبتلا به کم‌درمانی، به‌طور معنی‌داری بیشتر بود. در دو گروه بیش‌درمانی و کم‌درمانی، بین دو جنس تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. 449 (83%) مورد از 538 اپیزود بیش‌درمانی، در بیمارانی بود که دوز درمانی کمتر از دوز توصیه‌شده دریافت کرده بودند.   نتیجه‌گیری: طبق نتایج این مطالعه، شیوع بیش‌درمانی و کم‌درمانی در 6 ماه اول درمان شایع‌تر بوده و بیشترین شیوع بیش‌درمانی در دوز درمانی پایین‌تر از میزان توصیه‌شده اتفاق می‌افتد. همچنین میزان وزن و T4 اولیه بیماران مبتلا به کم‌درمانی می‌تواند راهنمایی برای تنظیم دوز دارو در بیماران مبتلا به‌ هایپوتیروئیدی مادرزادی باشد.