مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: افزایش مقاومت باکتری‌ها به عوامل ضدباکتری، یکی از مشکلات مهم در پزشکی است. جایگاه گیاهان دارویی در طب سنتی کشور و منابع غنی گیاهی در دسترس، از یک‌سو و مشکلات موجود در درمان عفونت‌های ناشی از سویه‌های مقاوم میکروبی از سوی دیگر، عاملی برای بررسی دقیق‌تر داروهای گیاهی بوده است. برخی از اسانس‌های گیاهی ازجمله گیاه بادرنجبویه از خانواده نعناعیان دارای اثرات ضدمیکروبی بوده و از آن می‌توان به عنوان عوامل ضدمیکروب در درمان عفونت‌ها استفاده کرد. این مطالعه با هدف تعیین ترکیبات اسانس و اثرات ضدمیکروبی اسانس حاصل از گیاه بادرنجبویه ( Melissa officinalis L. ) انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، گیاه بادرنجبویه از استان قم جمع‌آوری شد. سپس ترکیبات اسانس به‌وسیله دستگاه GC/MS آنالیز شدند، قطر هاله مهاری و حداقل غلظت مهارکننده از رشد ( MIC ) ، برای سویه‌های استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیاکلی ، سودوموناس آئروژینوزا و کاندیدا آلبیکنس به ترتیب با روش‌های دیسک دیفیوژن و رقت‌سازی در محیط کشت مایع تعیین گردید. یافته‌ها: در این بررسی کاریوفیلن اکسید، عمده‌ترین ترکیب اسانس حاصله بود. اسانس گیاه در غلظت 20 میکروگرم بر میلی‌لیتر، اثر مهارکنندگی بر استافیلوکوکوس اورئوس ، اشرشیاکلی و سودوموناس آئروژینوزا داشت، ولی بر روی کاندیدا آلبیکنس مؤثر نبود. نتیجه‌گیری: طبق نتایج این مطالعه، اسانس این گیاه بر رشد باکتری‌های بیماری‌زا، به‌ویژه انواع گرم مثبت، اثر مهارکنندگی قابل‌ملاحظه‌ای دارد. لذا به‌منظور کاربرد بالینی اسانس، انجام تحقیقات بیشتر ضروری است. کلید واژه‌ها: بادرنجبویه؛ روغن فرّار؛ مواد ضد عفونی‌کننده؛ فعالیت ضدمیکروبی.