دوره 15، شماره 5 - ( مرداد 1400 )
جلد 15 شماره 5 صفحات 367-358 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khakshoor Shandiz F, Shahabizadeh F, Ahi Q, Mojahedi M. The Effectiveness of Dialectical Behavioral Therapy on Stress and Cognitive Flexibility in Women With Type 2 Diabetes. Qom Univ Med Sci J 2021; 15 (5) :358-367
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3165-fa.html
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3165-fa.html
خاکشور شاندیز فاطمه، شهابی زاده فاطمه، آهی قاسم، مجاهدی محیا. اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر استرس و انعطاف‌پذیری شناختی زنان مبتلا به دیابت نوع 2. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. 1400; 15 (5) :358-367
فاطمه خاکشور شاندیز* 
1، فاطمه شهابی زاده2 ، قاسم آهی2 ، محیا مجاهدی3
1، فاطمه شهابی زاده2 ، قاسم آهی2 ، محیا مجاهدی3
1- گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد فردوس، دانشگاه آزاد اسلامی، فردوس، ایران. ، f.khakshor1398@gmail.com
2- گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران.
3- گروه روانپزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.
2- گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران.
3- گروه روانپزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.
چکیده: (2226 مشاهده)
زمینه و هدف: دیابت عوارض جبران‌ناپذیری بر عملکردهای جسمانی و روانی افراد بر جای می‌گذارد. بنابراین انجام مداخلات روانی برای بیماران مبتلا ضروری به نظر می‌رسد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیکی بر استرس و انعطاف‌پذیری شناختی زنان مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد.
روش بررسی: پژوهش حاضر شبه‌تجربی از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. از جامعه آماری که شامل تمام زنان مبتلا به دیابت مراجعه‌کننده به مرکز دیابت شهر بیرجند در 6 ماه دوم سال 1396 بودند، به شیوه نمونه‌گیری در دسترس 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای گروه آزمایش برنامه رفتاردرمانی دیالکتیکی در 8 جلسه هفتگی (هر جلسه 60 دقیقه) اجرا شد. داده‌ها از طریق پرسش‌نامه استرس لاویبوند و لاویبوند (1995) و انعطاف‌پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) قبل و بعد از مداخله جمع‌آوری و با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و چند‌متغیره با نرم‌افزار SPSS نسخه 24 در سطح معنی‌داری 05/0 تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد در مرحله پس‌آزمون بین میانگین‌های استرس و انعطاف‌پذیری شناختی گروه‌های آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر روش رفتاردرمانی دیالکتیکی به طور معناداری باعث افزایش انعطاف‌پذیری شناختی و کاهش استرس بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شد (01/0>P).
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج لازم است در مداخلات درمانی بیماران دیابتی به بهبود وضعیت روان‌شناختی آنان با استفاده از روش‌های درمانی اثربخش از جمله رفتاردرمانی دیالکتیکی توجه بیشتری مبذول شود.
روش بررسی: پژوهش حاضر شبه‌تجربی از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. از جامعه آماری که شامل تمام زنان مبتلا به دیابت مراجعه‌کننده به مرکز دیابت شهر بیرجند در 6 ماه دوم سال 1396 بودند، به شیوه نمونه‌گیری در دسترس 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای گروه آزمایش برنامه رفتاردرمانی دیالکتیکی در 8 جلسه هفتگی (هر جلسه 60 دقیقه) اجرا شد. داده‌ها از طریق پرسش‌نامه استرس لاویبوند و لاویبوند (1995) و انعطاف‌پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) قبل و بعد از مداخله جمع‌آوری و با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و چند‌متغیره با نرم‌افزار SPSS نسخه 24 در سطح معنی‌داری 05/0 تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد در مرحله پس‌آزمون بین میانگین‌های استرس و انعطاف‌پذیری شناختی گروه‌های آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر روش رفتاردرمانی دیالکتیکی به طور معناداری باعث افزایش انعطاف‌پذیری شناختی و کاهش استرس بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شد (01/0>P).
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج لازم است در مداخلات درمانی بیماران دیابتی به بهبود وضعیت روان‌شناختی آنان با استفاده از روش‌های درمانی اثربخش از جمله رفتاردرمانی دیالکتیکی توجه بیشتری مبذول شود.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی
دریافت: 1400/3/15 | پذیرش: 1400/5/17 | انتشار: 1400/5/10
دریافت: 1400/3/15 | پذیرش: 1400/5/17 | انتشار: 1400/5/10
فهرست منابع
1. Katebi MS, Moudi A, Dehghan F, Ghalenoei M. [Comparing the effects of family-center education with person- center on the quality of life in patient with type 2 of diabete (Persian)]. J Sabzevar Univ Med Sci. 2020; 26(6):755-61. http://jsums.medsab.ac.ir/article_1251_en.html?lang=fa
2. Shahabadi AZ, Ebrahimi Sadrabadi F. [Impact of cognitive factors on treatment of type 2 diabetes in Yazd (Persian)]. Clin Psychol Stud. 2014; 4(13):1-22. https://jcps.atu.ac.ir/article_541_en.html
3. Mohammadi SM, Rashidi M, Afkhami Ardakani M. [Type 2 diabetes and its risk factors (Persian)]. J Shahid Sadoughi Univ Med Sci. 2011; 19(2):266-80. https://jssu.ssu.ac.ir/article-1-1509-fa.pdf
4. Cho NH, Shaw JE, Karuranga S, Huang Y, da Rocha Fernandes JD, Ohlrogge AW, et al. IDF diabetes atlas: Global estimates of diabetes prevalence for 2017 and projections for 2045. Diabetes Res Clin Pract. 2018; 138:271-81. [DOI:10.1016/j.diabres.2018.02.023] [PMID] [DOI:10.1016/j.diabres.2018.02.023]
5. Young-Hyman D, de Groot M, Hill-Briggs F, Gonzalez JS, Hood K, Peyrot M. Psychosocial care for people with diabetes: A position statement of the American Diabetes Association. Diabetes Care. 2016; 39(12):2126-40. [DOI:10.2337/dc16-2053] [PMID] [PMCID] [DOI:10.2337/dc16-2053]
6. Safavi M, Samadi N, Mahmoodi M. [The relationship between self-concept and quality of life in patients with type 2 diabetes (Persian)]. Med Sci. 2013; 23(2):148-53. https://tmuj.iautmu.ac.ir/browse.php?a_id=682&sid=1&slc_lang=en
7. Moghanloo VA, Moghanloo RA, Moazezi M. Effectiveness of acceptance and commitment therapy for depression, psychological well-being and feeling of guilt in 7-15 years old diabetic children. Iran J Pediatr. 2015; 25(4):e2436. [DOI:10.5812/ijp.2436] [PMID] [PMCID] [DOI:10.5812/ijp.2436]
8. Danley J, Calder M, Penna S, Farrell CP, Blenner KC, Kuntz CL. Effectiveness of computerized check points in reducing inappropriate use of stress ulcer prophylaxis: Benefits and unintended consequences. Am J Respir Crit Care Med. 2016; 193:A3672. https://www.atsjournals.org/doi/abs/10.1164/ajrccmconference.2016.193.1_MeetingAbstracts.A3672
9. Arnsten AFT. Prefrontal cortical network connections: Key site of vulnerability in stress and schizophrenia. Int J Dev Neurosci. 2011; 29(3):215-23. [DOI:10.1016/j.ijdevneu.2011.02.006] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1016/j.ijdevneu.2011.02.006]
10. Moayedi F, Zare S, Nikbakht A. [Anxiety and depression in diabetic patient referred to Bandar Abbas diabetes clinic (Persian)]. Hormozgan Med J. 2014; 18(1):65-71. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=216990
11. Mirzaei M, Daryafti H, Fallahzadeh H, Azizi B. [Evaluation of depression, anxiety and stress in diabetic and non-diabetic patients (Persian)]. J Shahid Sadoughi Univ Med Sci. 2016; 24(5):387-97. http://jssu.ssu.ac.ir/browse.php?a_id=3619&sid=1&slc_lang=en
12. Elstad E, Tusiofo C, Rosen RK, McGarvey ST. Living with Ma'i Suka: Individual, familial, cultural, and environmental stress among patients with type 2 diabetes mellitus and their caregivers in American Samoa. Prev Chronic Dis. 2008; 5(3):A79. [PMID] [PMCID]
13. Mousavinejad SM, Sanagouye Moharer G, Zarban A. [The effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on cognitive flexibility and perceived stress of type II diabetic patients (Persian)]. Middle East J Disabil Stud. 2018; 8:10. [DOI:20.1001.1.23222840.1397.8.0.93.8]
14. Carbonella JY, Timpano KR. Examining the link between hoarding symptoms and cognitive flexibility deficits. Behav Ther. 2016; 47(2):262-73. [DOI:10.1016/j.beth.2015.11.003] [PMID] [DOI:10.1016/j.beth.2015.11.003]
15. Hayes SC, Pistorello J, Levin ME. Acceptance and commitment therapy as a unified model of behavior change. Couns Psychol. 2012; 40(7):976-1002. [DOI:10.1177/0011000012460836] [DOI:10.1177/0011000012460836]
16. Safari Mousavi SS, Nadri M, Amiri M, Radffar F, Farokhcheh M. [The predictive role of psychological flexibility and cognitive emotion regulation strategies on depression, anxiety and stress in type 2 diabetic patients (Persian)]. Middle East J Disabil Stud. 2019; 9:50. [DOI:20.1001.1.23222840.1398.9.0.13.5]
17. Sadeghi M, Safari-Mousavi SS, Farhadi M, Amiri M. [The role of psychological flexibility and self-compassion in predicting depression, anxiety and stress in patients with type 2 diabetes (Persian)]. J Isfahan Med Sch. 2017; 35(452):1468-75. http://jims.mui.ac.ir/index.php/jims/article/view/8241
18. Bigdeli R, Dehghan F. [The effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) on psychological symptoms and life satisfaction in patients with type-2 diabetes (Persian)]. Iran J Rehabil Res Nurs. 2019; 5(4):34-42. https://ijrn.ir/article-1-330-en.html
19. Khanmohammad A, Abbasi G, Rahmani Javanmard S. [A comparative survey of self-compassion, cognition flexibility and sense of coherence in diabetic patients and individual normal (Persian)]. J Educ Psychol. 2017; 8(3):86-96. http://psyedu.toniau.ac.ir/article_612236.html?lang=en
20. Hassanvand B, Iranmanesh S, Ghadampour E, Yousefvand M. [The effectiveness of dialog-behavior therapy on changing the level of meta-cognitive beliefs in males addicted to cannabis (Persian)]. Yafte. 2020; 21(4):131-42. http://yafte.lums.ac.ir/browse.php?a_id=2813&sid=1&slc_lang=en
21. Van Dijk S. DBT made simple: A step-by-step guide to Dialectical Behavior Therapy. Oakland: New Harbinger Publications; 2013. https://books.google.com/books?id=f4iItwAACAAJ&dq
22. Skodol AE, Clark LA, Bender DS, Krueger RF, Morey LC, Verheul R, et al. Proposed changes in personality and personality disorder assessment and diagnosis for DSM-5 Part I: Description and rationale. Personal Disord. 2011; 2(1):4-22. [DOI:10.1037/a0021891] [PMID] [DOI:10.1037/a0021891]
23. Li N, Chen G, Zeng P, Pang J, Gong H, Han Y, et al. Prevalence of depression and its associated factors among Chinese elderly people: A comparison study between community-based population and hospitalized population. Psychiatry Res. 2016; 243:87-91. [DOI:10.1016/j.psychres.2016.05.030] [PMID] [DOI:10.1016/j.psychres.2016.05.030]
24. Baigan K, Khoshkonesh A, Habibi Askarabad M, Fallahzade H. [Effectiveness of dialectical behavioral group therapy in alexithymia, stress, and diabetes symptoms among type 2 diabetes patients (Persian)]. J Diabetes Nurs. 2016; 4(3):8-18. [DOI:20.1001.1.23455020.1395.4.3.7.8]
25. Belir S, Ansari Shahidi M, Mohammadi S. [Efficacy of Dialectical Behavior Therapy on risky behaviors, depression, anxiety and stress in patients with AIDS (Persian)]. Health Res J. 2018; 3(3):155-62. [DOI:10.29252/hrjbaq.3.3.155] [DOI:10.29252/hrjbaq.3.3.155]
26. Mami S, Ebrahimian S, Soltany S. [Effectiveness of dialectic behavioral therapy on depression, anxiety and stress in anorexia nervosa disorder: Four case study (Persian)]. J Urmia Univ Med Sci. 2016; 27(5):384-92. https://umj.umsu.ac.ir/browse.php?a_id=3551&slc_lang=en&sid=1&ftxt=1
27. Haji Ahmadi Foumani H, Shams Esfand Abad H, Kakavand AR. [Efficacy of dialectical behavior therapy on perceived stress, self-efficacy and quality of life in women with breast cancer (Persian)]. J Appl Psychol. 2014; 8(1):47-68. https://apsy.sbu.ac.ir/index.php/researchejuridique/article/viewFile/971/article/view/article_96090_9c0487c7f2a569703c3f5b0864005afa.pdf
28. Kazemi Rezaei SV, kakabraee k, Hosseini SS. [The effectiveness of teaching emotion regulation skill based on dialectical behavioral therapy on psychological distress and cognitive flexibility cardiovascular patients (Persian)]. Iran J Psychiatr Nurs. 2019; 7(3):31-40. http://ijpn.ir/browse.php?a_id=1359&sid=1&slc_lang=en
29. Salehi M, Hamid N, Beshlideh K, Arshadi N. [Comparison of the effectiveness of holographic reprocessing and dialectical behavioral therapy on cognitive flexibility and impulsivity among depressed patients with a suicide attempt in Ilam, Iran (Persian)]. J Ilam Univ Med Sci. 2019; 27(5):1-14. [DOI:10.29252/sjimu.27.5.1] [DOI:10.29252/sjimu.27.5.1]
30. Hasani M, Ghafari A, Abolghasemi A, Taklavi S. [Effectiveness of Dialectical Behavior Therapy on cognitive flexibility, sense of continuity and marital interactions in the couples requesting for divorce (Persian)]. J Mod Psychol Res. 2019; 14(53):89-106. https://psychologyj.tabrizu.ac.ir/article_9110.html?lang=en
31. Delavar A. [Research educational and psychological (Persian)]. 45th ed. Tehran: Virayesh; 2015. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/761547
32. Lovibond PF, Lovibond SH. The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the beck depression and anxiety inventories. Behav Res Ther. 1995; 33(3):335-43. [DOI:10.1016/0005-7967(94)00075-U] [PMID] [DOI:10.1016/0005-7967(94)00075-U]
33. Sahebi A, Asghari MJ, Salari RS. [Validation of Depression Anxiety and Stress Scale (DASS-21) for an Iranian population (Persian)]. J Dev Psychol. 2005; 1(4):36-54. http://jip.azad.ac.ir/article_512443_en.html
34. Dennis JP, Vander Wal JS. The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognit Ther Res. 2010; 34(3):241-53. [DOI:10.1007/s10608-009-9276-4] [DOI:10.1007/s10608-009-9276-4]
35. Shareh H, Roeen Fard M, Haghi E. [The effectiveness of Heimberg and Becker cognitive behavioral group therapy in improving female adolescents social anxiety and cognitive flexibility (Persian)]. J Sabzevar Univ Med Sci. 2014; 21(2):226-40. http://jsums.medsab.ac.ir/article_424.html?lang=en
36. Ghahari S. [Dialectical behaviour theapy (Persian)]. Tehran: Danzhe; 2015. http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/3624903
37. Arab Markadeh R, Dehghani A. [The effectiveness of group-based Dialectic Behavioral Therapy on depression and perceived stress of female students (Persian)]. J Nurs Educ. 2018; 7(6):24-30. http://jne.ir/article-1-922-en.html
38. Mousavi SA, Zare-Moghaddam A, Gomnam A, Mirbluk Bozorgi A, Hasani F. [Mindfulness from theory to therapy (Persian)]. Rooyesh. 2019; 8(1):155-70. [DOI:20.1001.1.2383353.1398.8.1.4.0]
39. Montazernia B, Mirzaian B, Akhi O, Yadollahi S. [Effectiveness of Dialectical Behavior Therapy skills training in trait and state anxiety symptoms in type II diabetics patients (Persian)]. J Mod Psychol Res. 2015; 10(37):153-68. https://psychologyj.tabrizu.ac.ir/article_4099.html?lang=en
40. DeCou CR, Comtois KA, Landes SJ. Dialectical Behavior Therapy is effective for the treatment of suicidal behavior: A meta-analysis. Behav Ther. 2019; 50(1):60-72. [DOI:10.1016/j.beth.2018.03.009] [PMID] [DOI:10.1016/j.beth.2018.03.009]
41. Taheri Daghiyan A, Qasemi Motlagh M, Mehdian H. [The effectiveness of Dialectical Behavior Therapy on anxiety and rumination in depressed patients (Persian)]. Med J Mashhad Univ Med Sci. 2019; 62(1):264-75. [DOI:10.22038/MJMS.2019.14535]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
حق تالیف (کپی رایت) برای مولفان محفوظ است.
صاحب امتیاز: دانشگاه علوم پزشکی قم
ناشر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قم
شاپا چاپی: 7799-1375
شاپا الکترونیک: 1375-2008
ایمیل مجله: journal@muq.ac.ir
j.muq.ac@gmail.com
