مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: امروزه استفاده از داروهای بالقوه نامناسبتوسط سالمندان یک نگرانی جدی محسوب می‌شود. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی استفاده از داروهای بالقوه نامناسب و عوامل مرتبط با آنها در سالمندان شهر قم انجام شد.

روش بررسی:در این مطالعه توصیفی- مقطعی، 1240 سالمند با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای سیستماتیک در سال 1391 از بین خانه‌های سالمندان، مراکز درمانی سرپایی و بیمارستان‌های کامکار، نکویی و شهید بهشتی شهر قم انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه‌های دموگرافیک و معیار Beers (ویرایش سال 2003) جمع‌آوری و با استفاده از آمار توصیفی، آزمون مربع‌کای و تی تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: در این بررسی،31% سالمندان از PIM استفاده ‌کردند. دیگوکسین (9/7%)، آلپرازولام و بیزاکودیل (1/6%) و کلرودیازپوکساید (6/4%)؛ شایع‌ترین داروهای بالقوه نامناسب مورد استفاده توسط سالمندان بود. درصد فراوانی استفاده از PIM؛ با تحصیلات، علت مصرف دارو، تعداد داروهای سالمندان، ارتباط معنی‌داری داشت (05/0>p). درصد فراوانی استفاده ازPIM در مراکز سرپایی بیش از مراکز دیگر گزارش شد، همچنین بیش از یک‌چهارم سالمندان، حداقل از یک داروی بالقوه نامناسب استفاده ‌می‌کردند. درصد فراوانی استفاده از PIM در مراکز درمانی سرپایی، در افراد بیسواد، افراد مبتلا به اختلالات قلبی- عروقی و عضلانی- اسکلتی و آنهایی که بیش از 5 دارو مصرف می‌کردند، بیش از سایر گروه‌ها بود.

نتیجه‌گیری: پرستاران می‌توانند از طریق بازنگری داروهای مصرفی بیماران از بروز عوارض دارویی در سالمندان پیشگیری کنند. لذا پیشنهاد می‌گردد مطالعه‌ای با هدف تعیین تأثیر آموزش در مورد استفاده از PIM بر روی میزان بروز عوارض دارویی، تداخلات دارویی، دفعات بستری و میزان مرگ و میر سالمندان انجام گیرد.