مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: حیوان‌گزیدگی یک معضل بهداشت عمومی به شمار می‌رود. افزایش روزافزون موارد حیوان‌گزیدگی به دلیل ایجاد بیماری هاری، تلفات در دام‌ها و خسارت‌های اقتصادی، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مطالعه با هدف بررسی اپیدمیولوژی حیوان‌گزیدگی در استان قمصورت گرفت.

روش بررسی: این مطالعه به‌صورت توصیفی- گذشته‌نگر بر روی پرونده افراد دچار حیوان‌گزیدگی از فروردین سال 1386 تا اسفند سال 1391 در استان قم انجام شد. داده‌های گردآوری‌شده، با استفاده از آزمون مربع کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سطح معنی‌داری، 05/0>p در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: در طی این 6 سال، 7246 نفر مورد گزش حیوانات قرار گرفته بودند، ابتلا مردان (6/89%) به‌طور معنی‌داری بیش از زنان بود (01/0>p). میانگین سن افراد گزیده‌شده، 7/15±6/29 سال برآورد شد. میزان کلی بروز، 4/109 مورد در 100 هزار نفر بود. حیوان‌گزیدگی در فصل بهار (3/27%) به نسبت فصل‌های دیگر، شیوع بیشتری داشت و اغلب موارد (7/61%) توسط سگ گزیده شده بودند. در اکثر موارد (8/93%) اندام‌های مورد گزش دست و پا بود. سابقه واکسیناسیون در 5/81 % مصدومان به‌صورت سه نوبتی اعلام شد. بین محل سکونت و گونه حیوان گزنده، ارتباط معنی‌دار آماری مشاهده گردید (01/0>p).

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این مطالعه بروز حیوان‌گزیدگی در استان قم در مقایسه با سایر استان‌ها نسبتاً بالا می‌باشد؛ لذا انجام اقدامات اساسی چون آموزش گروه‌های در معرض خطر، تشکیل کمیته اتلاف سگ‌های ولگرد، تقویت سیستم مراقبت و برنامه ایمن‌سازی ضروری به‌نظر می‌رسد.