مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: RNA مداخله‌گر، فرآیندی است که طی آن یک مولکول RNA دو رشته‌ای (dsRNA) از بیان ژن خاصی جلوگیری کرده و باعث خاموشی آن می‌شود. به‌کارگیری این تکنولوژی در کنترل حشرات ناقل بیماری‌ها می‌تواند به‌عنوان رویکردی جدید، مهم و مؤثر محسوب گردد. در این مقاله سعی گردید تا مکانیسم RNA مداخله‌گر، مسیرهای ارائه آن به حشرات، همچنین کاربرد آن جهت کنترل ژنتیکی حشرات ناقل بیماری مورد بررسی قرار گیرد.

روش بررسی: در این مطالعه، از 71 مقاله فارسی و انگلیسی ایندکس‌شده در پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف همچون

 Pubmed،SID ، Scopus، Science direct و Google scholar استفاده شد.

یافته‌ها: dsRNA به سه طریق خوراکی، تزریقی و آغشته‌سازی می‌تواند وارد بدن حشره گردد و نحوه ورود آن به سلول در موفقیت و کاربردی بودن این تکنیک، تأثیر به‌سزایی دارد. ازجمله کاربردهای مهم RNAi در حشره‌شناسی پزشکی می‌توان به شناسایی ارتباط متقابل انگل و میزبان در بدن حشرات اشاره کرد.

نتیجه‌گیری: اگرچه تحقیقات بر روی روش RNAi، در بخش آفات کشاورزی قابل‌توجه است، اما مطالعات صورت‌گرفته بر روی حشرات ناقل بیماری‌های انسانی، تاکنون بیشتر جنبه آزمایشگاهی داشته است. با این حال، به‌کارگیری  RNAiبه‌عنوان یک رویکرد جدید، ایمن و قابل‌اجرا به تنهایی و یا در کنار سایر روش‌ها پیشنهاد می‌گردد. مسلماً انجام تحقیقات بیشتر در این حوزه نیز می‌تواند زمینه‌ساز اقدامات اجرایی در عرصه کنترل ناقلین بیماری‌ها، به‌ویژه بیماری‌های مهم ناقل زاد زیکا، تب دانگ و مالاریا در آینده نه چندان دور باشد.