مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: خستگی یکی از رایج‌ترین علائم بیماری مولتیپل اسکلروزیس است، لذا به بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس، ورزش توصیه شده است. این پژوهش جهت مقایسه تأثیر ورزش‌های کششی توأم با هوازی و هوازی بر میزان شدت خستگی در بیماران مبتلا به مولتیپل‌ اسکلروزیس انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی با طراحی کارآزمایی بالینی، 80 نفر از بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مراجعه‌کننده به انجمن ام اس در شهر تهران که واجد شرایط بودند به روش نمونه‌گیری آسان مطابق با معیارهای ورود انتخاب و سپس به‌طور تصادفی به دو گروه         (کششی توأم با هوازی و هوازی) تقسیم شدند. ابزارگردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ای شامل 2 بخش بود که بخش اول از مشخصات دموگرافیک و اطلاعات مربوط به بیماری و بخش دوم از مقیاس اندازه‌گیری خستگی (Fatigue Severity Scale, FSS) تشکیل شده بود. تمرینات ورزشی به مدت 18 جلسه انجام شد، و با استفاده از چک‌لیست انجام تمرینات و میزان به‌ کارگیری آنها اندازه‌گیری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های کای‌دو، تی‌ زوج، تی ‌مستقل، آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: بین دو گروه از نظر شدت خستگی قبل از مطالعه، اختلاف معنی‌داری وجود داشت (005/0p<). آزمون آنالیز کواریانس نشان داد میانگین شدت خستگی بعد از مداخله در دو گروه هوازی توأم با کششی و هوازی ضمن تعدیل اثر شدت خستگی قبل از مداخله، تفاوت معنی‌داری داشته است (001/0=p).

نتیجه‌گیری: طبق نتایج این پژوهش، ورزش چه از نوع هوازی و چه از نوع کششی در کاهش شدت خستگی بیماران مبتلا به مولتیپل‌ اسکلروزیس تأثیر‌گذار است، اما ورزش هوازی به همراه کششی در کاهش خستگی مؤثرتر است.