مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: بیماری دیابت به‌عنوان شایع‌ترین بیماری ناشی از اختلالات متابولیسم، از معضلات عمده بهداشت عمومی در جهان محسوب می‌شود. یکی از عوامل بهبود کنترل این بیماری نیز مشارکت بیمار در فرآیند درمان است. مطالعه حاضر با هدف تعیین رفتارهای خود‌مراقبتی در بیماران دیابتی انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی - مقطعی، 250 نفر از مراجعه‌کنندگان به انجمن دیابت شهر قم در محدوده سنی 75-17 سال که حداقل یک‌سال از تشخیص دیابت آنها گذشته بود، با استفاده از روش نمونه‌گیری آسان انتخاب شدند. اطلاعات بر مبنای پرسشنامه

(Summary of Diabetes Self Care Activities) SDSCA به‌صورت مصاحبه حضوری جمع‌آوری شد. پرسشنامه در دو بخش مشخصات فردی و رفتارهای مراقبت از خود شامل (رژیم غذایی، میزان قند خون، فعالیت بدنی، مراقبت از پا، میزان قند خون ناشتا و (HbA₁C تکمیل و ارزیابی گردید. اطلاعات پس از جمع‌آوری با استفاده از آزمون‌های آماری پیرسون ‏و تی‌تست ‏تجزیه و تحلیل شدند، و 05/0p<0معنی‌دار در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: از بین افراد مورد بررسی، 4/96% آنها دیابت تیپ 2 داشتند. همچنین میانگین نمره کل رفتارهای مراقبت از خود در بیماران دیابتی، 53/46 با انحراف معیار 61/10 بود. بین قند خون ناشتا و مراقبت از خود (008/0=p)، فعالیت فیزیکی و قند خون ناشتا (001/0=p)، سطح تحصیلات و مراقبت از خود (02/0=p)، ارتباط معنی‌داری وجود داشت.

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، بیماری دیابت یکی از مهم‌ترین و پرعارضه‌ترین بیماری‌ها محسوب شده و هر ساله نیز هزینه‌های زیادی را بر افراد مبتلا تحمیل می‌کند، لذا بایستی برای تداوم آموزش رفتارهای خودمراقبتی در رابطه با دیابت، عوارض و راههای مقابله با آن، برنامه‌ریزی لازم صورت گیرد.