مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف

صنعت گردش‌گری یکی از سه صنعت برتر جهان با رشد سالیانه 4 درصدی می‌باشد. شهر قم، باحدود 17 میلیون نفر زایر در سال 1384، دومین مرکز زیارتی کشور، بوده است. این تحقیق با هدف تعیین شاخص‌های بهداشت محیطی مراکز اقامتی شهر قم، در سال 1385 انجام شد.

روش بررسی

این مطالعه، به صورت توصیفی- مقطعی انجام شد. برای تعیین شاخص‌های بهداشت محیطی اماکن با توجه به فرم بررسی قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، چک لیستی شامل 73 پرسش تهیه شد و از طریق مصاحبه حضوری و بازدید از کلیه اماکن اقامتی شهر قم شامل 56 مکان، تکمیل گردید و پس از ارزش‌گذاری (نمره پرسشنامه بالای 80 در گروه در معیار بهداشتی، نمره در معیار بهسازی و نمره پرسشنامه زیر 40، در معیار نامطلوب) مکان‌ها دسته‌بندی شدند و داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی شامل آزمون‌های کای اسکور و فیشر تجزیه و تحلیل گردید. 05/0P< معنی‌دار تلقی شد.

یافته‌ها

5/35% اماکن مورد بررسی دارای شرایط بهداشتی، 8/54% دارای معیار بهسازی و 7/9% در معیار نامطلوب قرار داشتند و هرچه میزان تحصیلات مسئول فنی اقامت‌گاه بالاتر بود، درصد بیشتری از کارکنان دارای کارت بهداشتی معتبر بودند

(042/0P<).

نتیجه‌گیری

بهداشت محیط هتل‌ها و مهمان‌سراهای شهر قم در وضعیت نسبتاً مطلوب قرار داشت. با توجه به محل استقرار اقامت‌گاهی با معیار نامطلوب، مشخص شد، بیشتر این اماکن در بافت فرسوده اطراف حرم حضرت معصومه (س) قرارگرفته‌اند، که به دلیل قدمت و فرسودگی زیاد، عملاً بازسازی آن‌ها غیراقتصادی می‌باشد. هم‌چنین با وجود درصد بالای اماکن با وضعیت بهسازی توصیه می‌شود، حتی‌المقدور شرایط بهبود وضعیت بهداشتی با آموزش و نظارت  بیشتر برای این اماکن فراهم آید.