BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-610-fa.html
، سید جمال‌الدین شاه طاهری* 2، محمود علیمحمدی3 ، عباس رحیمی فروشانی3 ، فریده گلبابایی3
2- دانشگاه علوم پزشکی تهران ،
3- دانشگاه علوم پزشکی تهران
زمینه و هدف: روش‌های تعیین آلاینده‌های آلی در نمونه‌های آب و ادرار نیازمند استخراج آلاینده‌ها با استفاده از حلال‌های سمی و خطرناک می‌باشد. روش میکرواستخراج با استفاده از فاز جامد SPME (Solid Phase Microextraction) یک روش استخراج تعادلی است که در آن با کالیبراسیون مناسب می‌توان آلاینده‌ها را در غلظت‌های پایین و با حساسیت بسیار بالا و بدون استفاده از حلال انجام داد. از آن‌جا که ترکیبات آلی فرار (VOCs) در ادرار معمولاً در مقادیر بسیار اندک وجود دارند، بنابراین توسعه روش‌های تعیین مقدار آلاینده‌ها با حساسیت بالا ضروری به نظر می‌رسد.
روش بررسی: در این مطالعه استخراج اتیل‌بنزن در مقادیر بسیارکم با استفاده از فاز جامد از فضای فوقانی HS-SPME (Head Space-Solid Phase Microextraction) در نمونه‌های آب و ادرار و سپس آنالیز آن با روش کروماتوگرافی گازی GC (Gas Chromatography) انجام گردید. فاکتورهای تأثیرگذار در استخراج و تعیین مقدار اتیل‌بنزن شامل: زمان استخراج، دمای استخراج، دمای بازیافت، زمان بازیافت، میزان نمک افزوده برای اشباع نمونه،pH نمونه، حجم نمونه و سرعت اختلاط نمونه در سطوح مختلف؛ مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: پس از بهینه‌سازی روش، استخراج از فضای فوقانی محلول اتیل‌بنزن در شرایط بهینه شده به خوبی و با حد تشخیص بسیار بالایی در حد ppb انجام گرفت. نتایج نشان داد که اعمال دمای 30 درجه سانتی‌گراد به مدت 6 دقیقه در حضور gml-1 2/0 نمک NaCl و هم‌چنین حجم نمونه 5 میلی‌لیتر و pH نمونه برابر 7 (pH خنثی( بهترین شرایط را برای جذب ترکیب اتیل‌بنزن بر روی فیبر SPME در این آزمایش فراهم می‌کند. از سوی دیگر بازیافت آلاینده در مدت 60 ثانیه در درجه حرارت 250 درجه سانتی‌گراد به طور کامل انجام می‌گیرد. بدین ترتیب بازیافت اتیل‌بنزن 60 ثانیه در250 درجه سانتی‌گراد انجام شد. سرانجام روش بهینه شده با سه غلظت بالا، متوسط و پایین نمونه ادرار اسپایک شده، معتبرسازی گردید و نتایج به دست آمده تکرارپذیری بسیار خوبی را در طول 6 روز متوالی و هم‌چنین 6 بار آزمایش در هر روز نشان داد. در این مطالعه صحت، خطی بودن و حد تشخیص روش نیز تعیین شد. در نهایت جهت اطمینان از صحت و دقت روش بهینه شده، معتبرسازی و تکرارپذیری آن مورد بررسی قرار گرفت.
نتیجه‌گیری: روشHS-SPME ، روشی نسبتاً آسان و کاربردی تشخیص داده شده است که می‌تواند به طور موفقیت‌آمیزی برای تعیین مقادیر ریز، مقدار اتیل‌بنزن در نمونه‌های ادرار و متعاقباً در ارزیابی مواجهه شغلی مورد استفاده قرار گیرد.
دریافت: 1395/1/20 | پذیرش: 1395/1/20 | انتشار: 1395/1/20
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
حق تالیف (کپی رایت) برای مولفان محفوظ است.
صاحب امتیاز: دانشگاه علوم پزشکی قم
ناشر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قم
شاپا چاپی: 7799-1375
شاپا الکترونیک: 1375-2008
ایمیل مجله: journal@muq.ac.ir
j.muq.ac@gmail.com
