مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: سرطان معده یکی از مهم‌ترین سرطان‌های رایج معده- روده‌ای است که میزان مرگ و میر ناشی از آن در جهان رو به افزایش است. هلیکوباکتر پیلوری (H. Pylori)، عامل اصلی گاستریت و زخم معده می‌باشد. سیکلواکسیژناز (COX) آنزیم اصلی در بیوسنتز مسیر پروستاگلاندین‌ها به شمار می‌رود. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده است که در سرطان کولون و دیگر سرطان‌ها میزان COX-2 بیش از حد بیان می‌شود. به‌منظور تأیید این یافته‌ها در سرطان معده، در این تحقیق یافته‌های ایمونوهیستوشیمیایی مخاط معده در یک الگوی حیوانی سرطان معده القا شده توسط هلیکوباکتر پیلوری در موش صحرایی (Sprague Dawly) بررسی گردید. روش بررسی: در این مطالعه موش‌ها در سه گروه 5 تایی به‌طور تصادفی تقسیم شدند. موش‌های صحرایی گروه 1 به‌عنوان گروه کنترل (گروهی که MNU و هلیکوباکتر پیلوری دریافت نکردند)، انتخاب شدند. موش‌های صحرایی گروه 2، MNU را دریافت کردند. در موش‌های صحرایی گروه 3 نیز همین دستورالعمل رعایت شد و یک هفته بعد، سه دفعه در روز و به‌صورت یک روز در میان، هلیکوباکتر پیلوری گاواژ گردید. موش‌های گروه‌های کنترل، آزمایش 1 و 2 در طی دوره آزمایش به‌صورت استاندارد تغذیه شدند. بعد از گذشت 20 هفته موش‌ها تحت شرایط بیهوشی وزن شدند و از نصف بافت معده نمونه‌گیری انجام شد. نمونه‌های معده به 6 قطعه کوچکتر تقسیم شدند، سپس در فرمالین 10% فیکس و به روش استاندارد آماده شده و در پارافین قالب‌گیری شدند. در ادامه، برش‌های 6 میکرومتری از آنها تهیه و توسط رنگ‌آمیزی H&E بررسی گردید. آزمایشات ایمنوهیستوشیمیایی توسط رنگ‌آمیزی COX-2 نیز صورت گرفت. برای تأیید عفونت هلیکوباکتر پیلوری mm 3 از مخاط معده به محیط بروسلا آگار انتقال داده شد. سپس کلنی‌های اثریافته پس از مدت 5-3 روز توسط رنگ‌آمیزی گرم، تست کاتالاز و اکسیداز و مورفولوژی بررسی شدند. همچنین mm3 از نمونه معده توسط کیت سریع اوره بررسی گردید. یافته‌ها: در این مطالعه، وزن حیوانات گروه‌های آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی‌داری یافت. مطالعات هیستوپاتولوژی در گروه آزمایش 1 و 2 نشان داد که اینفیلتریشن شدید سلول‌های پلی‌مورفونوکلئر و مونونوکلئر در لایه لامیناپروپریا و زیر مخاط آنتروم، تکثیر سلول‌های اپی‌تلیوم معده، همچنین اینفیلتراسیون ازوفاژیال روی داده است. همچنین در گروه کنترل تغییرات غیرطبیعی مشاهده نشد. در مطالعات ایمونوهیستوشیمی، پروتئین COX-2 در معده گروه‌های آزمایش مشاهده گردید، اما در گروه کنترل دیده نشد. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد هلیکوباکتر پیلوری باعث کاهش معنی‌داری در وزن حیوانات شده است. همچنین مطالعات هیستوپاتولوژی، متاپلازیای ازوفاژیال در معده موش‌های صحرایی را نشان داد. در مطالعات ایمونوهیستوشیمیایی نیز مشخص گردید که پروتئین در طی مراحل اولیه متاپلازیا بیان می‌‌‌گردد.