مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: نماز عملکردی معنوی و بهترین وسیله برای تقرب به‌سوی خدا است. اگر‌چه در خصوص ارتباط بین نماز و سلامتی در مطالعات مطالب بسیاری بیان شده‌ است، اما هنوز درباره انجام نماز و مشکلاتی که بیماران در اقامه آن در بیمارستان‌ها با آن مواجه‌اند، تحقیقات بسیار اندکی وجود دارد. لذا بررسی حاضر با هدف تعیین مشکلات و موانع انجام نماز در بیماران بستری بیمارستان نکویی شهر قم در سال 1388 صورت گرفت.

روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- مقطعی است که با استفاده از پرسشنامه دو قسمتی (شامل مشخصات دموگرافیک، موانع و مشکلات فردی و ساختاری انجام نماز) به روش نمونه‌گیری تصادفی بر روی 400 بیمار بستری در بخش‌های مختلف بیمارستان نکویی شهر قم انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی صورت گرفت.

یافته‌ها: در این مطالعه، اکثریت نمونه‌ها در شرایط بیماری از اقامه نماز باز می‌مانند (2/72%). میزان مشکلات و موانع انجام نماز در بیماران بستری که در شرایط فعلی بیماری خود نماز نمی‌خواندند به ترتیب اولویت، 2/98% به‌علت مشکلات فردی و 8/83% به‌علت مشکلات ساختاری بیمارستان بود. در میان مشکلات فردی به ترتیب اولویت پاسخ‌دهی عبارات"عدم آگاهی از احکام نمازگزار در شرایط بیماری" (8/36%)، "ترک نماز به دلیل شدت ضعف و بیماری" (5/22%) گزارش شد. همچنین اکثر مشکلات و موانع انجام نماز در بیماران بستری که در شرایط فعلی بیماری خود نماز می‌خواندند، ناشی از مشکلات ساختاری بیمارستان بود (4/96%)، که در میان این مشکلات ساختاری، انجام طهارت و عدم مراعات پاکی و نجاست در سرویس‌های بهداشتی (9/45%) از اولویت پاسخ‌های مثبت به شمار می‌رفت.

نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد بیماران بستری در بیمارستان برای ادای نمازَ با مشکلاتی مواجه می‌باشند. لذا پیشنهاد می‌گردد مسئولین مربوطه با تدبیر یکسری اقدامات جدی در جهت رفع مشکلات و موانع اقامه نماز برنامه‌ریزی نمایند.