مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: رضایت آگاهانه بیمار اساس اخلاق پزشکی است. رعایت فرآیند استاندارد اخذ رضایت آگاهانه از بیمار در فعالیت‌های درمانی تأثیر مستقیم بر رضایت بیمار در طی فرآیند درمان، کاهش شکایت از کادر درمانی و در نتیجه کاهش مداخلات حقوقی دارد. این پژوهش با هدف بررسی میزان آگاهانه بودن و کیفیت اخذ رضایت‌نامه در بیماران بستری تحت عمل جراحی در بیمارستان‌های منتخب شهر اصفهان در سال 1388 صورت گرفت.

روش بررسی: این پژوهش به‌صورت توصیفی- تحلیلی در بیمارستان‌های منتخب اصفهان، سال 1388 انجام شد. در این بررسی، 200 بیمار (رضایت‌دهنده) بستری در بخش‌های جراحی با روش نمونه‌گیری مستمر و آسان انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه‌ای که بر‌اساس کدهای بین‌المللی اخلاق پزشکی و رضایت آگاهانه و با استفاده از مقالات متعدد داخلی و خارجی طراحی شده بود، جمع‌آوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک آمار توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین و انحراف معیار) صورت گرفت.

یافته‌ها: در این مطالعه، رضایت‌دهندگان معتقد بودند اطلاعاتی در مورد منافع (45%)، عوارض (5/61%) و سایر درمان‌ها (66%)، طول دوره بستری (5/65%)، پیگیری بعد از ترخیص (5/75%)، دریافت نکرده‌اند، و 50% فرم رضایت‌نامه را قابل درک نمی‌دانستند. 59% از منافع و 5/59% از مضرات سایر درمان‌ها آگاه نبودند و امکان انتخاب درمان دیگری را (5/60%) نیز نداشتند. 5/64% بیماران از ارتباط با پزشک راضی بوده و بیان نمودند به سؤالات آنها به‌خوبی پاسخ داده شده است.

نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان‌دهنده پایین بودن کیفیت رضایت آگاهانه قبل از عمل جراحی در بیماران می‌باشد. لذا لازم است منافع و عوارض احتمالی عمل، سایر گزینه‌های درمانی، منافع و عوارض آنها، طول مدت بستری، پیگیری بعد از ترخیص برای بیماران توضیح داده شود. به‌علاوه، توضیح در مورد فرم رضایت‌نامه برای بیمار نیز ضروری است.