مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: تجمع نمک‌های سمی ‌صفراوی در مدل حیوانات با انسداد مجرای صفراویBile Duct Ligation, BDL) )، نقشی اساسی در القای فیبروز کبدی دارد. ویتامین B5 ماده مغذی ضروری است که به‌عنوان کوفاکتور در بسیاری از آنزیم‌های سیستم مسمومیت‌زدایی عمل می‌کند. در تحقیق حاضر، اثر آنتی‌فیبروتیک ویتامین B5 در کولستاز کبدی القاشده توسط BDL در موش‌های صحرایی بررسی گردید.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی، 72 موش نر نژاد ویستار به 9 گروه شامل: گروه‌های کنترل، جراحی شاهد، ویتامین B5 (5، 50 و 100 میلی‌گرم برکیلوگرم وزن بدن)، BDL و BDL + ویتامین B5 (5، 50 و 100 میلی‌گرم برکیلوگرم وزن بدن) تقسیم شدند. موش‌ها پس از انجام BDL، به مدت 28 روز متوالی از طریق گاواژ داخل معده‌ای، ویتامینB5 را دریافت کردند. در پایان آزمایش، خون از قلب حیوانات، جمع‌آوری و فعالیت آنزیم‌های آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST)، آلانین آمینو ترانسفراز (ALT) و آلکالین فسفاتاز (ALP) اندازه‌گیری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس یک‌طرفه تحلیل شدند.

یافته‌ها: در حیوانات با انسداد مجرای صفراوی، میزان فعالیت AST، ALT و ALP سرم، افزایش معنی‌داری یافت (001/0p<). تیمار موش‌های BDL شده با ویتامین B5، به‌صورت معنی‌داری موجب تخفیف این تغییرات گردید.

نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد ویتامین B5 دارای اثرات محافظت کبدی و آنتی‌فیبروتیک در کبد کولستاتیک است که احتمالاً در نتیجه اثرات آنتی‌اکسیداتیو و جاروکننده رادیکال آزاد این ویتامین می‌باشد.