مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: لامیوودین اولین آنالوگ نوکلئوزیدی است که به‌منظور مداوای بیماران هپاتیت B مزمن به کار گرفته می‌شود. این دارو در مهار همانندسازی ویروس هپاتیت B و کاهش فعالیت بیماری مؤثر است. اما مهم‌ترین مشکلی که در درمان با لامیوودین وجود دارد؛ پیدایش سویه‌های حاوی جهش مقاوم به لامیوودین در طول مداوا می‌باشد که در این سویه‌های حاوی جهش، تغییر آمینو اسیدی در موتیف YMDD پلیمراز ویروس رخ داده است. هدف این مطالعه بررسی فراوانی جهش‌های موتیف YMDD در بیماران هپاتیتB مزمن تحت درمان با لامیوودین می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه، 56 بیمار هپاتیت مزمن که پیشتر اینترفرون و یا آنالوگ نوکلئوزیدی/ نوکلئوتیدی دریافت نکرده بودند و حداقل برای 6 ماه تحت درمان با لامیوودین قرار داشتند، بررسی شدند. ابتدا DNA ویروس هپاتیت B از سرم بیماران استخراج شد و جهش‌های موتیف YMDD در ژن پلیمراز ویروس با استفاده از روش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR)، سپس توالی‌یابی مستقیم محصول PCR، تعیین گردید. میزان ویروس هپاتیت B در سرم بیماران به روش PCR کمّی مشخص شد. یافته‌ها: 56 بیمار هپاتیت B مزمن (39 مرد و 17 زن) با میانگین سنی 6/13±12/34 سال بررسی شدند. در 15 بیمار (7/26%) از 56 بیمار، جهش‌های موتیف YMDDدر ژن پلیمراز ویروس هپاتیت B مشاهده گردید. جهش‌ها در 8 بیمار (2/14%) به‌صورت YIDD و در 7 بیمار (5/12%) به‌صورت YVDD بود. جهش سرین در موتیف YMDD در هیچ‌یک از بیماران این مطالعه مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: نتایج این بررسی نشان داد فراوانی جهش‌های موتیف YMDD که منجر به مقاومت به داروی لامیوودین می‌گردد، در بین بیماران هپاتیت B مزمن در کشور ایران متداول است (7/26%) و تشخیص مولکولی جهش‌های موتیف YMDD با استفاده از روش‌هایی مانند توالی‌یابی مستقیم DNA می‌تواند رخداد مقاومت دارویی را در مراحل اولیه پیدایش در بیماران هپاتیتB مزمن تعیین کند.