مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: ERCP، تکنیکی تخصصی است که امکان تصویرسازی از مجاری صفراوی، پانکراتیک و دامنه‌ا‌ی از مداخلات درمانی را فراهم می‌سازد. پیچیدگی این تکنیک باعث شده تا منافع این روش، در چالش با عوارض جدی و حتی مرگبار قرار گیرد که پانکراتیت، شایع‌ترین آنها است. این مطالعه با هدف بررسی بروز این عارضه، عوامل خطر و محافظتی انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، جامعه پژوهش را 310 نفر از مراجعین مرکز تحقیقات گوارش و کبد قم تشکیل می‌داد. در ابتدای شروع مطالعه، مشخصات فردی، تاریخچه و پاسخ تست‌های آزمایشگاهی لازم شرکت‌کنندگان، ثبت و سپس تحت ERCP قرار گرفت.

شش ساعت پس از اقدام نیز نتایج معاینه و تست آمیلاز سرم ثبت گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌ ناپارامتریک مجذور کای و پارامتریک تی زوجی تحلیل شدند.

یافته‌ها: بروز پانکراتیت، 1/8% و میزان مرگ و میر، 9/0% بود. 34% بیماران دچار ‌هایپرآمیلازمی بودند. کانولیشن دشوار و تعداد ورود کانول به مجرای پانکراتیک، عامل خطر این عارضه گزارش شد. میانگین سطح آمیلاز سرم بعد از ERCP در مبتلایان پانکراتیت، افزایش معنی‌داری داشت.

نتیجه‌گیری: در این مطالعه، یافته بروز 1/8% پانکراتیت و مرگ و میر 09/0%، مشابه مطالعات پیشین بود، اما نقش محافظتی جای‌گذاری استنت مجرای پانکراتیک تأیید نشد. همچنین ورود کانول به مجرای پانکراتیک و تعدد آن، از عوامل خطر بارز بود. آمیلاز سرم، همراهی روشنی با پانکراتیت بالینی داشت. تجربه بیشتر اندوسکوپیست و بهبود عملکرد ابزار نیز به کاهش خطر پانکراتیت انجامید. لذا طبق نتایج آمیلاز سرم، داده‌ قابل‌اعتمادی برای تشخیص این عارضه می‌باشد.