مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: چاقی و اضافه وزن دوران کودکی در بسیاری از جوامع، از شیوع فزاینده‌ای برخوردار است. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت نمایه توده بدنی (BMI) در دانش‌آموزان دختر و پسر مقاطع ابتدایی شهر تبریز انجام گرفت.

روش بررسی: مطالعه حاضر به روش توصیفی - مقطعی روی 857 دانش‌آموز مقطع ابتدایی شهر تبریز انجام شد. BMI هر فرد محاسبه گردید و در مقایسه منحنی‌های استاندارد NCHS،    زیر صدک 5، به‌عنوان سوءتغذیه و لاغری، بین صدک‌های 95 و 85، اضافه وزن و مساوی یا بیشتر از صدک 95، معیار چاقی تعریف شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تی تک‌نمونه‌ای و آزمون تی تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی‌داری، 05/0p< در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: برپایه داده‌های BMI، درصد افراد لاغر، دارای اضافه وزن و چاق در دانش‌آموزان پسر به ترتیب 9/20، 5/5 و 1/3 درصد، در دانش‌آموزان دختر به ترتیب 8/18، 7/9 و 9/0 درصد و در کل دانش‌آموزان به ترتیب 1/20، 4/7 و 1/2 درصد بود. در مقایسه با صدک 50 در             دانش‌آموزان پسر در گروه سنی 9 سال، میانگین BMI بیشتر (01/0p<) و در گروه سنی 6 سال، میانگین BMI کمتر (05/0p<) بود. این مقایسه در دانش‌آموزان دختر، نشان‌دهنده بیشتر بودن میانگین BMI در گروه‌های سنی 7، 9، 10 و 11 سال در مقایسه با صدک 50 می‌باشد (05/0p<). میزان اضافه وزن در دانش‌آموزان دختر (7/9%)، بیش از دانش‌آموزان پسر (5/5%) بود، ولی میزان چاقی در دانش‌آموزان پسر تقریباً 5/3 برابر دانش‌آموزان دختر تخمین زده شد (05/0p<).

نتیجه‌گیری: با توجه به‌وجود هر دو حالت سوءتغذیه لاغری و چاقی در دانش‌آموزان، همچنین تأثیر قابل‌توجه وزن بدن در دوران کودکی بر اختلالات مزمن دوران بزرگسالی؛ برنامه‌ریزی صحیح تغذیه‌ای در سطح مدارس، ضروری به‌نظر می‌رسد.