دوره 16، شماره 9 - ( آذر 1401 )
جلد 16 شماره 9 صفحات 701-690 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.IAU.TMU.REC.1396.309
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Torki S, Nezhadali M, Hedayati M. Association Between Vaspin Gene Polymorphism and Serum Vaspin Level in Women With Papillary Thyroid Cancer and Multinodular Goiter. Qom Univ Med Sci J 2022; 16 (9) :690-701
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3563-fa.html
URL: http://journal.muq.ac.ir/article-1-3563-fa.html
ترکی سحر، نژادعلی معصومه، هدایتی مهدی. بررسی پلی‌مورفیسم ژن واسپین و سطوح سرمی واسپین در زنان مبتلا به سرطان تیروئید پاپیلاری و گواتر مولتی‌ندولار. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. 1401; 16 (9) :690-701
سحر ترکی1 
، معصومه نژادعلی* 2، مهدی هدایتی3
، معصومه نژادعلی* 2، مهدی هدایتی3
1- گروه زیست‌شناسی، واحد اسلام‌شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام‌شهر، ایران.
2- گروه زیست‌شناسی، واحد اسلام‌شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام‌شهر، ایران. ،ma_nejadali@yahoo.com
3- مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی غدد درون‌ریز، پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم، دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
2- گروه زیست‌شناسی، واحد اسلام‌شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام‌شهر، ایران. ،
3- مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی غدد درون‌ریز، پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم، دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
متن کامل [PDF 4614 kb]
(292 دریافت)
| چکیده (HTML) (1081 مشاهده)
متن کامل: (249 مشاهده)
مقدمه
سرطان تیروئید در جهان در حال گسترش است و شیوع آن در 30 سال گذشته در ایالات متحده و سایر کشورهای در‌حال‌توسعه به سرعت افزایش یافته است [1]. ۴ نوع هیستوپاتولوژیک سرطان تیروئید وجود دارد که سرطان پاپیلاری تیروئید، شایع‌ترین و کم‌تهاجمی‌ترین آن‌هاست و منشأ آن سلول‌های فولیکولی تیروئید است [2]. تقریباً 80 درصد از تمام موارد سرطان تیروئید را شامل می‌شود. کارسینوم پاپیلاری تیروئید می‌تواند در هر سنی رخ دهد و معمولاً در دهه سوم تا پنجم زندگی و با میانگین سنی 40 سال تشخیص داده می‌شود. بروز کارسینوم پاپیلاری تیروئید با افزایش سن افزایش می‌یابد و فراوانی آن در زنان 2 تا 4 برابر بیشتر از مردان است [3]. گواتر مولتی‌ندولار از شایع‌ترین اختلالات غده تیروئید است که درنتیجه اختلال در سلول‌های فولیکولی است. گواتر مولتی‌ندولار معمولاً در اثر فاکتورهای ژنتیکی و عوامل محیطی ایجاد می‌شود [4].
بافت چربی به‌عنوان یک اندام درون‌ریز عمل می‌کند که ترکیبات خاص به نام آدیپوکین‌ها ترشح می‌کند [5، 6]. ارتباط آدیپوکین‌ها و چندین نوع سرطان تأیید شده است. اخیراً باتوجه‌به اهمیت سرطان از یک‌سو و تأثیر آدیپوکین‌ها بر بسیاری از بیماری‌ها، ارتباط آدیپوکین‌ها و سرطان به یک بحث داغ تبدیل شده است [6]. گیرنده‌های هورمونی محرک تیروئید در بافت چربی نقش مهمی در تنظیم آدیپوسیتوکین دارند [7].
آدیپوکین‌ها واسطه بین بافت چربی و اندام‌های متابولیکی هستند که عدم تعادل آن‌ها موجب انواع اختلالات متابولیک می‌شود. در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد تیروئید، تغییر در تولید آدیپوکین‌ها یا آدیپوسیتوکین‌ها گزارش شده است [5]. واسپین که یکی از آدیپوکین‌هاست و ارتباط آن با پارامترهای سندروم متابولیک گزارش شده [8]، یک پروتئین 395 آمینواسیدی با ساختاری شبیه به مهارکننده‌های سرین پروتئازهاست [9، 10].
نتایج متفاوتی از بررسی رابطه بین واسپین و تیروئید گزارش شده است. گونزالز و همکاران، تغییر در سطوح mRNA واسپین را در رت‌های مبتلا به اختلالات تیروئید مشاهده کردند و گزارش کردند اختلالات تیروئید بر بیان واسپین تأثیر می‌گذارد [11]، درحالیکه سینار و همکاران، گزارش کردند سطوح واسپین در افراد یوتیروئید و هیپوتیروئید مشابه است [12] و هورمون تیروئید بر سطح واسپین سرم تأثیر نمی‌گذارد [5، 12]. واسپین اثرات حساس‌کننده به انسولین بر سلول‌های چربی دارد و تحمل گلوکز را بهبود می‌بخشد [13، 14]. ژن واسپین روی کروموزوم 14 ۱۳.q32 قرار دارد و شامل 6 اگزون و 5 اینترون است [14].
از مطالعات گسترده در ژنوم، چندین پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی در ژن واسپین شناسایی شده که با سطح سرمی واسپین ارتباط دارد و به نظر می‌رسد جهش‌های ژنتیکی علت اصلی تغییرات سطح واسپین سرم باشد [15]. مطالعات محدود و متناقضی درزمینه ارتباط پلی‌مورفیسم rs2236242 ژن واسپین و بیماری‌ها انجام شده است مانند مطالعه هاشمی و همکاران [16] و ماهانا و همکاران [17] که نشان دادند خطر سندروم متابولیک در حاملان آلل A پلی‌مورفیسم rs2236242 ژن واسپین در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری کمتر است، اما در جمعیت مصر، ارتباطی بین پلی‌مورفیسم rs2236242 و خطر سندروم متابولیک مشاهده نشد [18].
مطالعه‌ای دیگر نشان داد آلل A پلی‌مورفیسم rs2236242 واسپین نقش محافظتی در برابر چاقی و دیابت دارد [14]. وجود بیومارکرهایی مانند آدیپوکین‌ها که به تشخیص سرطان تیروئید از بیماری‌های خوش‌خیم کمک می‌کند و می‌تواند روش مناسبی در تشخیص بیماران مبتلا به ندول‌های نامشخص باشد [19]. باتوجه‌به شیوع اختلالات غده تیروئید، روش‌های کمتر تهاجمی و قابل دسترس‌تر برای تشخیص، پیش‌آگهی و درمان گواتر مولتی‌ندولار و کارسینوم پاپیلاری تیروئید مورد نیاز است.
این مطالعه با هدف ارزیابی تغییرات سطوح واسپین و پلی‌مورفیسم rs2236242 به‌عنوان بیومارکر در تشخیص و پیش‌آگهی گواتر مولتی‌ندولار و کارسینوم پاپیلاری تیروئید در زنان انجام شد.
روش بررسی
افراد شرکت‌کننده در این مطالعه شامل 134 زن و از مراجعه‌کنندهای بیمارستان شریعتی تهران بودند که در ۳ گروه طبقه‌بندی شدند. 49 نفر مبتلا به کارسینوم پاپیلاری تیروئید، 30 نفر مبتلا به گواتر مولتی‌ندولار و 55 نفر گروه کنترل را تشکیل دادند. انتخاب این تعداد براساس امکانات تیم تحقیق انجام شد [20]. افراد با ویژگی‌هایی از قبیل مصرف داروهای دیابتی از هر نوع، مصرف آنتی‌بیوتیک، بارداری، بیماری قلبی، هپاتیت و ایدز، عفونت، بیماری کلیوی، سرطان، اعتیاد یا مصرف سیگار و الکل از مطالعه خارج شدند.
ابتدا به شرکت‌کنندگان واجد شرایط درباره طرح و هدف مطالعه توضیح کامل داده شد. در صورت موافقت افراد برای شرکت در طرح، رضایت کتبی از افراد دریافت شد. پروتکل مطالعه براساس اعلامیه هلسینکی سال 1964 انجام شد و در کمیته اخلاق دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران تأیید شد. از شرکت‌کنندگان پس از تأیید پزشک مبنی بر دارا بودن معیارهای حضور در هر‌یک از گروهها و قبل از جراحی برداشتن تیروئید، مقدار 10 میلی‌لیتر نمونه خون گرفته شد. 5 میلی‌لیتر خون وریدی محیطی برای استخراج DNA در لوله‌های حاوی EDTA ریخته شد و استخراج DNA به‌روش نمک‌زداییانجام شد [15] و 5 میلی‌لیتر در لوله فاقد EDTA ریخته شد، سانتریفیوژ و سرم تهیه شد. سپس برای جلوگیری از چرخه‌های انجماد/ذوب در میکروتیوب‌های 1 میلی‌لیتری تقسیم و در دمای 80- درجه سانتی‌گراد نگهداری شد. اندازه‌گیری مقادیر هورمون واسپین نمونه‌های سرم با استفاده از کیت ELISA خریداری‌شده از شرکت ZellBio ساخت آلمان انجام شد [9، 15].
تعیین ژنوتیپ‌های پلی‌مورفیسم rs2236242 بااستفاده‌از واکنش زنجیره‌ای پلیمراز تتراآرمز انجام شد. پلی‌مورفیسم rs2236242 در اینترون 4 ژن واسپین قرار دارد. ابتدا توالی از پایگاه مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی به دست‌آمد. سپس طراحی پرایمرها با نرم‌افزار اولیگو Gene Runner انجام و از شرکت پیشگام تهیه شد. توالی پرایمرهای استفاده‌شده برای تعیین ژنوتیپ و اندازه محصولات واکنش زنجیره‌ای پلیمراز در جدول شماره 1 آمده است [21].
برای انجام واکنش زنجیره‌ای پلیمراز تتراآرمز، مخلوط 20 میکرولیتری شامل 10 میکرولیتر مسترمیکس، 1 میکرولیتر DNA ژنومی با غلظت 50 تا 100 نانوگرم در میکرولیتر و 1 میکرولیتر پرایمر فوروارد داخلی، 1 میکرولیتر پرایمر ریورس داخلی، ۸/۰ میکرولیتر پرایمر فوروارد خارجی، ۸/۰ میکرولیتر پرایمر ریورس خارجی (غلظت پرایمرها 10 پیکومول / میکرولیتر) و ۴/۵ میکرولیتر آب آماده شد.
برنامه تکثیر این قطعه در دستگاه ترموسایکلر به شرح زیر است:
دناتوراسیون اولیه، 5 دقیقه در 95 درجه سانتی‌گراد، سپس 30 چرخه که در هر چرخه، دناتوراسیون 95 درجه سانتی‌گراد به مدت 30 ثانیه، اتصال پرایمرها در 3/57 درجه سانتی‌گراد برای 30 ثانیه، تکثیر در 72 درجه سانتی‌گراد به مدت 30 ثانیه، سپس آخرین مرحله تکثیر در دمای 72 درجه سانتی‌گراد به مدت 5 دقیقه انجام شد. محصول واکنش زنجیره‌ای پلیمراز روی ژل پلی آکریل آمید 8 درصد الکتروفورز شد و تعیین ژنوتیپ انجام شد. نتیجه الکتروفورز با دستگاه ترانس لومیناتور مشاهده و توزیع ژنوتیپ‌ها و تبعیت آن‌ها از تعادل هاردی واینبرگ بااستفاده از آزمون مجذور خی انجام شد.
تجزیه‌و‌تحلیل آماری بااستفاده از نسخه 20 نرم‌افزار(SPSS (SPSS, Chicago, IL, USA انجام شد. متغیرهای پیوسته به صورت میانگین±انحراف‌معیار و متغیرهای طبقه‌بندی به‌صورت عدد (درصد) نشان داده شدند. متغیرهای کمّی با آزمون کولموگروف‌اسمیرنف ازنظر وضعیت نرمال بودن بررسی شدند. توزیع متغیر سن نرمال و متغیر واسپین غیرنرمال بود. در مواردی که توزیع متغیر غیرنرمال بود، برای مقایسه گروه‌های آزمایش و کنترل از آزمون من‌ویتنی و اچ کراس‌کال والیس و در غیر این صورت از آزمون آنووا و آزمون های مقایسه چند گانه تعقیبی استفاده شد. آزمون رگرسیون لجستیک برای تخمین نسبت شانس ژنوتیپ‌های rs2236242 ژن واسپین در گروه‌های کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار نسبت به کنترل استفاده شد. سطح معناداری 05/0 در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
نتایج تعیین ژنوتیپ پلی‌مورفیسم rs2236242 در تصویر شماره 1 آمده است. ستون M لدر bp 100 است، آلل T با طول bp174 و آلل A با bp 248 و باند کنترل با طول bp374 مشخص شد. ژنوتیپ TT شامل ۲ باند با طول‌های bp374 و bp174 و ژنوتیپ TA شامل ۳ باند با طول‌های bp374 ،bp174 و bp248 است. ژنوتیپ AA شامل ۲ باند با طول‌های bp374 و bp248 است که در مطالعه حاضر یافت نشد.
در این مطالعه، توزیع متغیرسن نرمال بود و برای مقایسه متغیر سن در ۳ گروه از آزمون آنووا استفاده شد که تفاوت معنادار بود (008/0=P). سپس برای مقایسه جفتی بین گروهها از‌آزمون‌های مقایسه چندگانه تعقیبی استفاده شد که تفاوت معنادار در متغیر سن بین گروه گواتر مولتی‌ندولار و سالم و همچنین گروه کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار نشان داده شد. توزیع متغیر واسپین غیرنرمال بود و برای مقایسه سطح واسپین در ۳ گروه از آزمون کراس‌کال والیس استفاده شد که تفاوت معناداری در سطح واسپین بین ۳ گروه کارسینوم پاپیلاری تیروئید، گواتر مولتی‌ندولار و سالم مشاهده نشد (P مقایسه ۳ گروه در جدول شماره 2 آمده است).
تعداد ژنوتیپ‌های TT، در گروه گواتر مولتی‌ندولار نسبت به گروه کنترل معنادار بود و تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها نشان داد که ژنوتیپ TT خطر گواتر مولتی‌ندولار را افزایش می‌دهد و ارتباط معناداری بین پلی‌مورفیسم rs2236242 و گواتر مولتی‌ندولار وجود دارد، اما در کارسینوم پاپیلاری تیروئید نسبت به گروه کنترل تفاوت معنادار مشاهده نشد.
جدول شماره 3 نشان می‌دهد که در تعداد ژنوتیپ‌های TA بین گروه‌های بیمار کارسینوم پاپیلاری تیروئید یا گواتر مولتی‌ندولار با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. تعداد ژنوتیپ TA در گروه کنترل نسبت به گروه‌های کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار بیشتر بود و ژنوتیپ TA اثر محافظتی نشان داد. این مطالعه ارتباطی بین آلل T پلی‌مورفیسم rs2236242 با خطر کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار نشان نداد، اما ژنوتیپ TA پلی‌مورفیسم rs2236242 با کاهش خطر کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار همراه بود. بررسی ارتباط ژنوتیپ‌ها و آلل‌ها با پلی‌مورفیسم با آزمون رگرسیون لجستیک انجام شد (جدول شماره 3).
در مطالعه حاضر ارتباطی بین سطوح واسپین و پلی‌مورفیسم rs2236242 یافت نشد و تفاوت معناداری بین حاملین ژنوتیپ‌های rs2236242 در سطح واسپین در گروه‌های کارسینوم پاپیلاری تیروئید، گواتر مولتی‌ندولار و افراد سالم مشاهده نشد. این بررسی با استفاده از آزمون من‌ویتنی انجام شد (جدول شماره 4).
بحث
در این مطالعه، تفاوت معناداری در سطوح واسپین در ۳ گروه سالم، گواتر مولتی‌ندولار و کارسینوم پاپیلاری تیروئید مشاهده نشد. سطح واسپین در بیماران مبتلا به گواتر مولتی‌ندولار نسبت به گروه کنترل بالاتر بود، اما معنادار نبود. در چندین مطالعه، برخلاف نتایج مطالعه حاضر سطح واسپین در بیماران بالاتر بود و تفاوت معناداری مشاهده شد، ازجمله پژوهش استقامتی و همکاران در جمعیت ایرانی مبتلا به سندرم متابولیک و مطالعه‌ای که بر روی زنان مصری مبتلا به سندروم متابولیک انجام شد.
همچنین در مطالعات دیگر، سطوح سرمی واسپین در گروه چاق [10، 13، 14] و در بیماران مبتلا به بیماری قلبی‌عروقی بیشتر از گروه کنترل [13، 22، 23] بود. تحقیقی در جمعیت زاهدان نیز نشان داد غلظت واسپین در بیماران مبتلا به چاقی مرکزی به‌طور معناداری بیشتر از افراد سالم است [16، 22]. همچنین مطالعه‌ای در جمعیت پاکستان سطح واسپین بالاتر را در زنان مبتلا به دیابت بارداری نشان داد [14]. بااین‌حال، در چندین مطالعه، تفاوتی در سطوح سرمی واسپین در بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی [19]، بیماران چاق و بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مشاهده نشد که مشابه نتایج مطالعه پیش‌رو است [10، 22، 23].
در برخی از مطالعات، سطح واسپین در بیماران کاهش قابل‌توجهی نشان داد، ازجمله پژوهشی که درزمینه چاقی انجام شد و سطح واسپین کمتری در دختران چاق نسبت به گروه کنترل مشاهده شد [22]. همچنین در بنگلادش [24] و هند [25] سطح واسپین در گروه مبتلا دیابت نوع 2 کمتر از افراد سالم بود. مطالعه‌ای بر روی ۳ گروه از شرکت‌کنندگان سالم، دیابتی‌ها و بیماران دیابتی تازه تشخیص داده‌شده در جمعیت چین انجام شد. این محققان گزارش کردند که سطح واسپین در افراد سالم بیشتر از دیابتی‌های تازه تشخیص داده‌شده است و در بیماران دیابتی کمتر از ۲ گروه دیگر است و ظاهراً با پیشرفت دیابت، سطح واسپین کاهش می‌یابد [26]، درحالیکه پژوهش دیگری در چین بر روی بیماران مبتلا به دیابت بارداری و بیماران دیابتی مبتلا به پلی نوروپاتی، سطوح بالاتری از واسپین را در گروه دیابتی نسبت به گروه کنترل نشان داد [27، 28].
واسپین باعث کاهش سطح اکسید نیتریک و آنیون سوپراکسید می‌شود [29] و بر تکثیر سلول‌های سرطانی مؤثر است [30]. در بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال افزایش قابل‌توجهی در سطح واسپین نسبت به گروه کنترل مشاهده شد [31]، اما در پژوهشی دیگر در بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال هیچ تفاوتی در سطوح سرمی واسپین بین افراد بیمار و سالم مشاهده نشد [32]. کَن و همکاران گزارش کردند که بیماران مبتلا به بیماری پیش‌رونده سرطان کلورکتال بیان واسپین بالاتری دارند و سطح واسپین می‌تواند به‌عنوان یک نشانگر بالقوه برای پیشرفت سرطان و تشخیص زودهنگام سرطان استفاده شود [33].
تحقیقات نشان داده است که غلظت کمتر واسپین خطر ابتلا به سرطان آندومتر [34، 35] و سرطان سینه را افزایش می‌دهد [36]. بررسی سطح واسپین در بیماران مبتلا به سرطان مدولاری تیروئید و افراد سالم نشان داد که اختلال عملکرد تیروئید ممکن است بر بیان واسپین تأثیر بگذارد، اما در برخی تحقیقات سطح هورمون‌های تیروئید تأثیری بر سطح واسپین نشان نداد [۷، ۱۲].در مطالعه دیگری برخلاف تحقیق حاضر نشان داد سطح سرمی واسپین در بیماران مبتلا به سرطان مدولاری تیروئید در مقایسه با گروه کنترل بالاتر است [۵، ۶].
باتوجه‌به نتایج متناقض مطالعات، برخی از محققان دلیل این یافته‌های متفاوت را نوع نمونه‌های مطالعه‌شده عنوان کردند. تحقیقاتی بر روی بیماران تازه شناسایی‌شده بدون سابقه مصرف دارو انجام شده و تحقیقات دیگری نیز بر روی بیماران شناسایی‌شده قبلی با سابقه مصرف دارو انجام شده است [26]. در برخی از پژوهش‌ها دلیل تفاوت نتایج، قومیت‌های مختلف گروه‌های مورد مطالعه، حجم و اندازه جامعه مطالعه‌شده، قدرت آماری یا مدل استفاده‌شده در تحلیل‌های آماری بیان شد [13].
در مطالعه حاضر، مقایسه تعداد ژنوتیپ‌ها و آلل‌ها بین افراد مبتلا به گواتر مولتی‌ندولار و کارسینوم پاپیلاری تیروئید و همچنین بین کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گروه کنترل تفاوت معناداری نداشت. بااین‌حال، مقایسه تعداد ژنوتیپ‌ها در افراد مبتلا به گواتر مولتی‌ندولار و افراد سالم تفاوت معنادار داشت. تجزیه‌و‌تحلیل رگرسیون برای ژنوتیپ‌ها و آلل‌ها در هر ۲ گروه سالم و بیمار (کارسینوم پاپیلاری تیروئید+گواتر مولتی‌ندولار) نشان داد ژنوتیپ TA پلی‌مورفیسم rs223624 در بروز بیماری نقش دارد.
باتوجه‌به نتایج مطالعه حاضر، تعداد ژنوتیپ TT پلی‌مورفیسم rs223624 در گروه بیماران گواتر مولتی‌ندولار بیشتر است و به نظر می‌رسد آلل A نقش محافظتی در برابر بیماری‌های تیروئید دارد. مطالعه کهن و همکاران، درباره ارتباط بین پلی‌مورفیسم rs2236242 و خطر ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک در بیماران ایرانی انجام شد که مشابه نتایج ما، کاهش خطر ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک را در ناقلین آلل A گزارش کردند [21]. همچنین هاشمی و همکاران گزارش کردند در جمعیت زاهدان خطر ابتلا به سندرم متابولیک در حاملان ژنوتیپ‌های TA نسبت به ژنوتیپ TT به‌طور معناداری کاهش یافته است که با نتایج ما مطابقت دارد [16].
ماهانا و همکاران نیز نشان دادند در زنان مصری، آلل نادر A و ژنوتیپ TA پلی‌مورفیسم rs2236242 در گروه شاهد بیشتر از گروه مبتلا به سندرم متابولیک است [17، 21]. مطالعات دیگر نشان داد آلل A این پلی‌مورفیسم، می‌تواند نقش محافظتی در برابر چاقی و دیابت داشته باشد [14]. برخلاف نتایج مطالعه حاضر، سولیگا و همکاران گزارش کردند تعداد آلل A پلی‌مورفیسم rs2236242 در زنان چاق نسبت به گروه کنترل کمتر است [18].
برخی مطالعات نیز نشان داد ژنوتیپ AA پلی‌مورفیسم rs2236242 در ژن واسپین، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در مقایسه با ژنوتیپ TT افزایش می‌دهد و آلل A خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد [16]. سولیگا و همکاران، ارتباط پلی‌مورفیسم rs2236242 و خطر ابتلا به سندروم متابولیک را در گروهی از مردان و زنان لهستانی بررسی کردند که ارتباط معناداری بین پلی‌مورفیسم rs2236242 و خطر مؤلفه‌های سندروم متابولیک مشاهده نکردند [۱۹].
در پژوهش حاضر، سطح واسپین در ژنوتیپ‌های پلی‌مورفیسم rs223624 به‌طور جداگانه برای افراد سالم و بیماران بررسی شده است، اما تفاوت معناداری مشاهده نشد. بااین‌حال، برخی از محققان گزارش کرده‌اند که افراد حامل ژنوتیپ TA دارای واسپین خون پایین‌تری هستند [36]، درحالیکه در بسیاری از تحقیقات مشابه نتایج ما تفاوتی در سطح سرمی واسپین در حاملین ژنوتیپ‌های پلی‌مورفیسم‌های مختلف rs223624 یافت نشد [13، 37، 38]. در زنان مصری [13] و مطالعه النوری و همکاران، مشابه نتایج ما هیچ ارتباطی بین ژنوتیپ‌های پلی‌مورفیسم rs2236242 و سطوح سرمی واسپین یافت نشد [۱۴].
تحقیق حاضر، اولین مطالعه سطوح سرمی واسپین و پلی‌مورفیسم ژن واسپین rs2236242 در بیماران مبتلا به کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار است که محدودیت‌هایی مانند حجم نسبتاً کوچک نمونه وجود دارد. آدیپوکین‌ها نقش اساسی در تشخیص و پیشرفت سرطان‌ها و بیماری‌ها دارند؛ بنابراین مطالعه رابطه بین این پروتئین‌ها، مانند واسپین در جمعیت‌های مختلف و در حجم‌های بزرگ‌تر، برای درک سازوکار اثر آن، توسعه استراتژی‌های درمانی و روشن کردن سازوکارهای بالقوه آن ضروری است.
نتیجه‌گیری
در این مطالعه، تفاوت معناداری در سطوح واسپین در گروه‌های گواتر مولتی‌ندولار، کارسینوم پاپیلاری تیروئید و سالم مشاهده نشد. نتایج این مطالعه نشان داد پلی‌مورفیسم rs2236242 در ژن واسپین با گواتر مولتی‌ندولار مرتبط است.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله مطابق با اعلامیه هلسینکی بوده و با کد اخلاقی IR.IAU.TMU.REC.1396.309 به تأیید کمیته اخلاق پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران رسیده است.
حامی مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در آماده‌سازی این مقاله مشارکت داشتند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
از مریم زرکش و لاله حقیقی از پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی تشکر و قدردانی می‌شود.
سرطان تیروئید در جهان در حال گسترش است و شیوع آن در 30 سال گذشته در ایالات متحده و سایر کشورهای در‌حال‌توسعه به سرعت افزایش یافته است [1]. ۴ نوع هیستوپاتولوژیک سرطان تیروئید وجود دارد که سرطان پاپیلاری تیروئید، شایع‌ترین و کم‌تهاجمی‌ترین آن‌هاست و منشأ آن سلول‌های فولیکولی تیروئید است [2]. تقریباً 80 درصد از تمام موارد سرطان تیروئید را شامل می‌شود. کارسینوم پاپیلاری تیروئید می‌تواند در هر سنی رخ دهد و معمولاً در دهه سوم تا پنجم زندگی و با میانگین سنی 40 سال تشخیص داده می‌شود. بروز کارسینوم پاپیلاری تیروئید با افزایش سن افزایش می‌یابد و فراوانی آن در زنان 2 تا 4 برابر بیشتر از مردان است [3]. گواتر مولتی‌ندولار از شایع‌ترین اختلالات غده تیروئید است که درنتیجه اختلال در سلول‌های فولیکولی است. گواتر مولتی‌ندولار معمولاً در اثر فاکتورهای ژنتیکی و عوامل محیطی ایجاد می‌شود [4].
بافت چربی به‌عنوان یک اندام درون‌ریز عمل می‌کند که ترکیبات خاص به نام آدیپوکین‌ها ترشح می‌کند [5، 6]. ارتباط آدیپوکین‌ها و چندین نوع سرطان تأیید شده است. اخیراً باتوجه‌به اهمیت سرطان از یک‌سو و تأثیر آدیپوکین‌ها بر بسیاری از بیماری‌ها، ارتباط آدیپوکین‌ها و سرطان به یک بحث داغ تبدیل شده است [6]. گیرنده‌های هورمونی محرک تیروئید در بافت چربی نقش مهمی در تنظیم آدیپوسیتوکین دارند [7].
آدیپوکین‌ها واسطه بین بافت چربی و اندام‌های متابولیکی هستند که عدم تعادل آن‌ها موجب انواع اختلالات متابولیک می‌شود. در بیماران مبتلا به اختلال عملکرد تیروئید، تغییر در تولید آدیپوکین‌ها یا آدیپوسیتوکین‌ها گزارش شده است [5]. واسپین که یکی از آدیپوکین‌هاست و ارتباط آن با پارامترهای سندروم متابولیک گزارش شده [8]، یک پروتئین 395 آمینواسیدی با ساختاری شبیه به مهارکننده‌های سرین پروتئازهاست [9، 10].
نتایج متفاوتی از بررسی رابطه بین واسپین و تیروئید گزارش شده است. گونزالز و همکاران، تغییر در سطوح mRNA واسپین را در رت‌های مبتلا به اختلالات تیروئید مشاهده کردند و گزارش کردند اختلالات تیروئید بر بیان واسپین تأثیر می‌گذارد [11]، درحالیکه سینار و همکاران، گزارش کردند سطوح واسپین در افراد یوتیروئید و هیپوتیروئید مشابه است [12] و هورمون تیروئید بر سطح واسپین سرم تأثیر نمی‌گذارد [5، 12]. واسپین اثرات حساس‌کننده به انسولین بر سلول‌های چربی دارد و تحمل گلوکز را بهبود می‌بخشد [13، 14]. ژن واسپین روی کروموزوم 14 ۱۳.q32 قرار دارد و شامل 6 اگزون و 5 اینترون است [14].
از مطالعات گسترده در ژنوم، چندین پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی در ژن واسپین شناسایی شده که با سطح سرمی واسپین ارتباط دارد و به نظر می‌رسد جهش‌های ژنتیکی علت اصلی تغییرات سطح واسپین سرم باشد [15]. مطالعات محدود و متناقضی درزمینه ارتباط پلی‌مورفیسم rs2236242 ژن واسپین و بیماری‌ها انجام شده است مانند مطالعه هاشمی و همکاران [16] و ماهانا و همکاران [17] که نشان دادند خطر سندروم متابولیک در حاملان آلل A پلی‌مورفیسم rs2236242 ژن واسپین در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری کمتر است، اما در جمعیت مصر، ارتباطی بین پلی‌مورفیسم rs2236242 و خطر سندروم متابولیک مشاهده نشد [18].
مطالعه‌ای دیگر نشان داد آلل A پلی‌مورفیسم rs2236242 واسپین نقش محافظتی در برابر چاقی و دیابت دارد [14]. وجود بیومارکرهایی مانند آدیپوکین‌ها که به تشخیص سرطان تیروئید از بیماری‌های خوش‌خیم کمک می‌کند و می‌تواند روش مناسبی در تشخیص بیماران مبتلا به ندول‌های نامشخص باشد [19]. باتوجه‌به شیوع اختلالات غده تیروئید، روش‌های کمتر تهاجمی و قابل دسترس‌تر برای تشخیص، پیش‌آگهی و درمان گواتر مولتی‌ندولار و کارسینوم پاپیلاری تیروئید مورد نیاز است.
این مطالعه با هدف ارزیابی تغییرات سطوح واسپین و پلی‌مورفیسم rs2236242 به‌عنوان بیومارکر در تشخیص و پیش‌آگهی گواتر مولتی‌ندولار و کارسینوم پاپیلاری تیروئید در زنان انجام شد.
روش بررسی
افراد شرکت‌کننده در این مطالعه شامل 134 زن و از مراجعه‌کنندهای بیمارستان شریعتی تهران بودند که در ۳ گروه طبقه‌بندی شدند. 49 نفر مبتلا به کارسینوم پاپیلاری تیروئید، 30 نفر مبتلا به گواتر مولتی‌ندولار و 55 نفر گروه کنترل را تشکیل دادند. انتخاب این تعداد براساس امکانات تیم تحقیق انجام شد [20]. افراد با ویژگی‌هایی از قبیل مصرف داروهای دیابتی از هر نوع، مصرف آنتی‌بیوتیک، بارداری، بیماری قلبی، هپاتیت و ایدز، عفونت، بیماری کلیوی، سرطان، اعتیاد یا مصرف سیگار و الکل از مطالعه خارج شدند.
ابتدا به شرکت‌کنندگان واجد شرایط درباره طرح و هدف مطالعه توضیح کامل داده شد. در صورت موافقت افراد برای شرکت در طرح، رضایت کتبی از افراد دریافت شد. پروتکل مطالعه براساس اعلامیه هلسینکی سال 1964 انجام شد و در کمیته اخلاق دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران تأیید شد. از شرکت‌کنندگان پس از تأیید پزشک مبنی بر دارا بودن معیارهای حضور در هر‌یک از گروهها و قبل از جراحی برداشتن تیروئید، مقدار 10 میلی‌لیتر نمونه خون گرفته شد. 5 میلی‌لیتر خون وریدی محیطی برای استخراج DNA در لوله‌های حاوی EDTA ریخته شد و استخراج DNA به‌روش نمک‌زداییانجام شد [15] و 5 میلی‌لیتر در لوله فاقد EDTA ریخته شد، سانتریفیوژ و سرم تهیه شد. سپس برای جلوگیری از چرخه‌های انجماد/ذوب در میکروتیوب‌های 1 میلی‌لیتری تقسیم و در دمای 80- درجه سانتی‌گراد نگهداری شد. اندازه‌گیری مقادیر هورمون واسپین نمونه‌های سرم با استفاده از کیت ELISA خریداری‌شده از شرکت ZellBio ساخت آلمان انجام شد [9، 15].
تعیین ژنوتیپ‌های پلی‌مورفیسم rs2236242 بااستفاده‌از واکنش زنجیره‌ای پلیمراز تتراآرمز انجام شد. پلی‌مورفیسم rs2236242 در اینترون 4 ژن واسپین قرار دارد. ابتدا توالی از پایگاه مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی به دست‌آمد. سپس طراحی پرایمرها با نرم‌افزار اولیگو Gene Runner انجام و از شرکت پیشگام تهیه شد. توالی پرایمرهای استفاده‌شده برای تعیین ژنوتیپ و اندازه محصولات واکنش زنجیره‌ای پلیمراز در جدول شماره 1 آمده است [21].
برای انجام واکنش زنجیره‌ای پلیمراز تتراآرمز، مخلوط 20 میکرولیتری شامل 10 میکرولیتر مسترمیکس، 1 میکرولیتر DNA ژنومی با غلظت 50 تا 100 نانوگرم در میکرولیتر و 1 میکرولیتر پرایمر فوروارد داخلی، 1 میکرولیتر پرایمر ریورس داخلی، ۸/۰ میکرولیتر پرایمر فوروارد خارجی، ۸/۰ میکرولیتر پرایمر ریورس خارجی (غلظت پرایمرها 10 پیکومول / میکرولیتر) و ۴/۵ میکرولیتر آب آماده شد.
برنامه تکثیر این قطعه در دستگاه ترموسایکلر به شرح زیر است:
دناتوراسیون اولیه، 5 دقیقه در 95 درجه سانتی‌گراد، سپس 30 چرخه که در هر چرخه، دناتوراسیون 95 درجه سانتی‌گراد به مدت 30 ثانیه، اتصال پرایمرها در 3/57 درجه سانتی‌گراد برای 30 ثانیه، تکثیر در 72 درجه سانتی‌گراد به مدت 30 ثانیه، سپس آخرین مرحله تکثیر در دمای 72 درجه سانتی‌گراد به مدت 5 دقیقه انجام شد. محصول واکنش زنجیره‌ای پلیمراز روی ژل پلی آکریل آمید 8 درصد الکتروفورز شد و تعیین ژنوتیپ انجام شد. نتیجه الکتروفورز با دستگاه ترانس لومیناتور مشاهده و توزیع ژنوتیپ‌ها و تبعیت آن‌ها از تعادل هاردی واینبرگ بااستفاده از آزمون مجذور خی انجام شد.
تجزیه‌و‌تحلیل آماری بااستفاده از نسخه 20 نرم‌افزار(SPSS (SPSS, Chicago, IL, USA انجام شد. متغیرهای پیوسته به صورت میانگین±انحراف‌معیار و متغیرهای طبقه‌بندی به‌صورت عدد (درصد) نشان داده شدند. متغیرهای کمّی با آزمون کولموگروف‌اسمیرنف ازنظر وضعیت نرمال بودن بررسی شدند. توزیع متغیر سن نرمال و متغیر واسپین غیرنرمال بود. در مواردی که توزیع متغیر غیرنرمال بود، برای مقایسه گروه‌های آزمایش و کنترل از آزمون من‌ویتنی و اچ کراس‌کال والیس و در غیر این صورت از آزمون آنووا و آزمون های مقایسه چند گانه تعقیبی استفاده شد. آزمون رگرسیون لجستیک برای تخمین نسبت شانس ژنوتیپ‌های rs2236242 ژن واسپین در گروه‌های کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار نسبت به کنترل استفاده شد. سطح معناداری 05/0 در نظر گرفته شد.
یافته‌ها
نتایج تعیین ژنوتیپ پلی‌مورفیسم rs2236242 در تصویر شماره 1 آمده است. ستون M لدر bp 100 است، آلل T با طول bp174 و آلل A با bp 248 و باند کنترل با طول bp374 مشخص شد. ژنوتیپ TT شامل ۲ باند با طول‌های bp374 و bp174 و ژنوتیپ TA شامل ۳ باند با طول‌های bp374 ،bp174 و bp248 است. ژنوتیپ AA شامل ۲ باند با طول‌های bp374 و bp248 است که در مطالعه حاضر یافت نشد.
در این مطالعه، توزیع متغیرسن نرمال بود و برای مقایسه متغیر سن در ۳ گروه از آزمون آنووا استفاده شد که تفاوت معنادار بود (008/0=P). سپس برای مقایسه جفتی بین گروهها از‌آزمون‌های مقایسه چندگانه تعقیبی استفاده شد که تفاوت معنادار در متغیر سن بین گروه گواتر مولتی‌ندولار و سالم و همچنین گروه کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار نشان داده شد. توزیع متغیر واسپین غیرنرمال بود و برای مقایسه سطح واسپین در ۳ گروه از آزمون کراس‌کال والیس استفاده شد که تفاوت معناداری در سطح واسپین بین ۳ گروه کارسینوم پاپیلاری تیروئید، گواتر مولتی‌ندولار و سالم مشاهده نشد (P مقایسه ۳ گروه در جدول شماره 2 آمده است).
تعداد ژنوتیپ‌های TT، در گروه گواتر مولتی‌ندولار نسبت به گروه کنترل معنادار بود و تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها نشان داد که ژنوتیپ TT خطر گواتر مولتی‌ندولار را افزایش می‌دهد و ارتباط معناداری بین پلی‌مورفیسم rs2236242 و گواتر مولتی‌ندولار وجود دارد، اما در کارسینوم پاپیلاری تیروئید نسبت به گروه کنترل تفاوت معنادار مشاهده نشد.
جدول شماره 3 نشان می‌دهد که در تعداد ژنوتیپ‌های TA بین گروه‌های بیمار کارسینوم پاپیلاری تیروئید یا گواتر مولتی‌ندولار با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. تعداد ژنوتیپ TA در گروه کنترل نسبت به گروه‌های کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار بیشتر بود و ژنوتیپ TA اثر محافظتی نشان داد. این مطالعه ارتباطی بین آلل T پلی‌مورفیسم rs2236242 با خطر کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار نشان نداد، اما ژنوتیپ TA پلی‌مورفیسم rs2236242 با کاهش خطر کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار همراه بود. بررسی ارتباط ژنوتیپ‌ها و آلل‌ها با پلی‌مورفیسم با آزمون رگرسیون لجستیک انجام شد (جدول شماره 3).
در مطالعه حاضر ارتباطی بین سطوح واسپین و پلی‌مورفیسم rs2236242 یافت نشد و تفاوت معناداری بین حاملین ژنوتیپ‌های rs2236242 در سطح واسپین در گروه‌های کارسینوم پاپیلاری تیروئید، گواتر مولتی‌ندولار و افراد سالم مشاهده نشد. این بررسی با استفاده از آزمون من‌ویتنی انجام شد (جدول شماره 4).
بحث
در این مطالعه، تفاوت معناداری در سطوح واسپین در ۳ گروه سالم، گواتر مولتی‌ندولار و کارسینوم پاپیلاری تیروئید مشاهده نشد. سطح واسپین در بیماران مبتلا به گواتر مولتی‌ندولار نسبت به گروه کنترل بالاتر بود، اما معنادار نبود. در چندین مطالعه، برخلاف نتایج مطالعه حاضر سطح واسپین در بیماران بالاتر بود و تفاوت معناداری مشاهده شد، ازجمله پژوهش استقامتی و همکاران در جمعیت ایرانی مبتلا به سندرم متابولیک و مطالعه‌ای که بر روی زنان مصری مبتلا به سندروم متابولیک انجام شد.
همچنین در مطالعات دیگر، سطوح سرمی واسپین در گروه چاق [10، 13، 14] و در بیماران مبتلا به بیماری قلبی‌عروقی بیشتر از گروه کنترل [13، 22، 23] بود. تحقیقی در جمعیت زاهدان نیز نشان داد غلظت واسپین در بیماران مبتلا به چاقی مرکزی به‌طور معناداری بیشتر از افراد سالم است [16، 22]. همچنین مطالعه‌ای در جمعیت پاکستان سطح واسپین بالاتر را در زنان مبتلا به دیابت بارداری نشان داد [14]. بااین‌حال، در چندین مطالعه، تفاوتی در سطوح سرمی واسپین در بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی [19]، بیماران چاق و بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مشاهده نشد که مشابه نتایج مطالعه پیش‌رو است [10، 22، 23].
در برخی از مطالعات، سطح واسپین در بیماران کاهش قابل‌توجهی نشان داد، ازجمله پژوهشی که درزمینه چاقی انجام شد و سطح واسپین کمتری در دختران چاق نسبت به گروه کنترل مشاهده شد [22]. همچنین در بنگلادش [24] و هند [25] سطح واسپین در گروه مبتلا دیابت نوع 2 کمتر از افراد سالم بود. مطالعه‌ای بر روی ۳ گروه از شرکت‌کنندگان سالم، دیابتی‌ها و بیماران دیابتی تازه تشخیص داده‌شده در جمعیت چین انجام شد. این محققان گزارش کردند که سطح واسپین در افراد سالم بیشتر از دیابتی‌های تازه تشخیص داده‌شده است و در بیماران دیابتی کمتر از ۲ گروه دیگر است و ظاهراً با پیشرفت دیابت، سطح واسپین کاهش می‌یابد [26]، درحالیکه پژوهش دیگری در چین بر روی بیماران مبتلا به دیابت بارداری و بیماران دیابتی مبتلا به پلی نوروپاتی، سطوح بالاتری از واسپین را در گروه دیابتی نسبت به گروه کنترل نشان داد [27، 28].
واسپین باعث کاهش سطح اکسید نیتریک و آنیون سوپراکسید می‌شود [29] و بر تکثیر سلول‌های سرطانی مؤثر است [30]. در بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال افزایش قابل‌توجهی در سطح واسپین نسبت به گروه کنترل مشاهده شد [31]، اما در پژوهشی دیگر در بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال هیچ تفاوتی در سطوح سرمی واسپین بین افراد بیمار و سالم مشاهده نشد [32]. کَن و همکاران گزارش کردند که بیماران مبتلا به بیماری پیش‌رونده سرطان کلورکتال بیان واسپین بالاتری دارند و سطح واسپین می‌تواند به‌عنوان یک نشانگر بالقوه برای پیشرفت سرطان و تشخیص زودهنگام سرطان استفاده شود [33].
تحقیقات نشان داده است که غلظت کمتر واسپین خطر ابتلا به سرطان آندومتر [34، 35] و سرطان سینه را افزایش می‌دهد [36]. بررسی سطح واسپین در بیماران مبتلا به سرطان مدولاری تیروئید و افراد سالم نشان داد که اختلال عملکرد تیروئید ممکن است بر بیان واسپین تأثیر بگذارد، اما در برخی تحقیقات سطح هورمون‌های تیروئید تأثیری بر سطح واسپین نشان نداد [۷، ۱۲].در مطالعه دیگری برخلاف تحقیق حاضر نشان داد سطح سرمی واسپین در بیماران مبتلا به سرطان مدولاری تیروئید در مقایسه با گروه کنترل بالاتر است [۵، ۶].
باتوجه‌به نتایج متناقض مطالعات، برخی از محققان دلیل این یافته‌های متفاوت را نوع نمونه‌های مطالعه‌شده عنوان کردند. تحقیقاتی بر روی بیماران تازه شناسایی‌شده بدون سابقه مصرف دارو انجام شده و تحقیقات دیگری نیز بر روی بیماران شناسایی‌شده قبلی با سابقه مصرف دارو انجام شده است [26]. در برخی از پژوهش‌ها دلیل تفاوت نتایج، قومیت‌های مختلف گروه‌های مورد مطالعه، حجم و اندازه جامعه مطالعه‌شده، قدرت آماری یا مدل استفاده‌شده در تحلیل‌های آماری بیان شد [13].
در مطالعه حاضر، مقایسه تعداد ژنوتیپ‌ها و آلل‌ها بین افراد مبتلا به گواتر مولتی‌ندولار و کارسینوم پاپیلاری تیروئید و همچنین بین کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گروه کنترل تفاوت معناداری نداشت. بااین‌حال، مقایسه تعداد ژنوتیپ‌ها در افراد مبتلا به گواتر مولتی‌ندولار و افراد سالم تفاوت معنادار داشت. تجزیه‌و‌تحلیل رگرسیون برای ژنوتیپ‌ها و آلل‌ها در هر ۲ گروه سالم و بیمار (کارسینوم پاپیلاری تیروئید+گواتر مولتی‌ندولار) نشان داد ژنوتیپ TA پلی‌مورفیسم rs223624 در بروز بیماری نقش دارد.
باتوجه‌به نتایج مطالعه حاضر، تعداد ژنوتیپ TT پلی‌مورفیسم rs223624 در گروه بیماران گواتر مولتی‌ندولار بیشتر است و به نظر می‌رسد آلل A نقش محافظتی در برابر بیماری‌های تیروئید دارد. مطالعه کهن و همکاران، درباره ارتباط بین پلی‌مورفیسم rs2236242 و خطر ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک در بیماران ایرانی انجام شد که مشابه نتایج ما، کاهش خطر ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک را در ناقلین آلل A گزارش کردند [21]. همچنین هاشمی و همکاران گزارش کردند در جمعیت زاهدان خطر ابتلا به سندرم متابولیک در حاملان ژنوتیپ‌های TA نسبت به ژنوتیپ TT به‌طور معناداری کاهش یافته است که با نتایج ما مطابقت دارد [16].
ماهانا و همکاران نیز نشان دادند در زنان مصری، آلل نادر A و ژنوتیپ TA پلی‌مورفیسم rs2236242 در گروه شاهد بیشتر از گروه مبتلا به سندرم متابولیک است [17، 21]. مطالعات دیگر نشان داد آلل A این پلی‌مورفیسم، می‌تواند نقش محافظتی در برابر چاقی و دیابت داشته باشد [14]. برخلاف نتایج مطالعه حاضر، سولیگا و همکاران گزارش کردند تعداد آلل A پلی‌مورفیسم rs2236242 در زنان چاق نسبت به گروه کنترل کمتر است [18].
برخی مطالعات نیز نشان داد ژنوتیپ AA پلی‌مورفیسم rs2236242 در ژن واسپین، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در مقایسه با ژنوتیپ TT افزایش می‌دهد و آلل A خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می‌دهد [16]. سولیگا و همکاران، ارتباط پلی‌مورفیسم rs2236242 و خطر ابتلا به سندروم متابولیک را در گروهی از مردان و زنان لهستانی بررسی کردند که ارتباط معناداری بین پلی‌مورفیسم rs2236242 و خطر مؤلفه‌های سندروم متابولیک مشاهده نکردند [۱۹].
در پژوهش حاضر، سطح واسپین در ژنوتیپ‌های پلی‌مورفیسم rs223624 به‌طور جداگانه برای افراد سالم و بیماران بررسی شده است، اما تفاوت معناداری مشاهده نشد. بااین‌حال، برخی از محققان گزارش کرده‌اند که افراد حامل ژنوتیپ TA دارای واسپین خون پایین‌تری هستند [36]، درحالیکه در بسیاری از تحقیقات مشابه نتایج ما تفاوتی در سطح سرمی واسپین در حاملین ژنوتیپ‌های پلی‌مورفیسم‌های مختلف rs223624 یافت نشد [13، 37، 38]. در زنان مصری [13] و مطالعه النوری و همکاران، مشابه نتایج ما هیچ ارتباطی بین ژنوتیپ‌های پلی‌مورفیسم rs2236242 و سطوح سرمی واسپین یافت نشد [۱۴].
تحقیق حاضر، اولین مطالعه سطوح سرمی واسپین و پلی‌مورفیسم ژن واسپین rs2236242 در بیماران مبتلا به کارسینوم پاپیلاری تیروئید و گواتر مولتی‌ندولار است که محدودیت‌هایی مانند حجم نسبتاً کوچک نمونه وجود دارد. آدیپوکین‌ها نقش اساسی در تشخیص و پیشرفت سرطان‌ها و بیماری‌ها دارند؛ بنابراین مطالعه رابطه بین این پروتئین‌ها، مانند واسپین در جمعیت‌های مختلف و در حجم‌های بزرگ‌تر، برای درک سازوکار اثر آن، توسعه استراتژی‌های درمانی و روشن کردن سازوکارهای بالقوه آن ضروری است.
نتیجه‌گیری
در این مطالعه، تفاوت معناداری در سطوح واسپین در گروه‌های گواتر مولتی‌ندولار، کارسینوم پاپیلاری تیروئید و سالم مشاهده نشد. نتایج این مطالعه نشان داد پلی‌مورفیسم rs2236242 در ژن واسپین با گواتر مولتی‌ندولار مرتبط است.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله مطابق با اعلامیه هلسینکی بوده و با کد اخلاقی IR.IAU.TMU.REC.1396.309 به تأیید کمیته اخلاق پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران رسیده است.
حامی مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در آماده‌سازی این مقاله مشارکت داشتند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
از مریم زرکش و لاله حقیقی از پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی تشکر و قدردانی می‌شود.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشي |
موضوع مقاله:
بیوشیمی بالینی-عمومی
دریافت: 1401/6/13 | پذیرش: 1401/8/11 | انتشار: 1401/8/10
دریافت: 1401/6/13 | پذیرش: 1401/8/11 | انتشار: 1401/8/10
فهرست منابع
1. Hejaz HA, Abuzaina I, Aldeen RN, Saad S. Currently used and new molecular markers for thyroid cancer diagnosis. Middle East J Cancer. 2022; 13(2):193-215. [doi: 10.30476/mejc.2022. 87060.1392]
2. Razavi SA, Afsharpad M, Modarressi MH, Zarkesh M, Yaghmaei P, Nasiri S, et al. Validation of reference genes for normalization of relative qRT-PCR studies in papillary thyroid carcinoma. Sci Rep. 2019; 9(1):15241. [DOI:10.1038/s41598-019-49247-1] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1038/s41598-019-49247-1]
3. Abdullah MI, Junit SM, Ng KL, Jayapalan JJ, Karikalan B, Hashimi OH. Papillary thyroid cancer: genetic alterations and molecular biomarker investigations. Int J Med Sci. 2019; 16(3):450-60. [DOI:10.7150/ijms.29935] [PMID] [PMCID] [DOI:10.7150/ijms.29935]
4. Heydari I, Honardoost M, Moradi S, Golgiri F, Dehnad H, Moradi S, et al. Changes in the size of the thyroid in patients with benign non-toxic multinodular goiter after radioactive iodine therapy. Med J Islam Repub Iran. 2018; 32:131. [DOI:10.14196/mjiri.32.131] [PMID] [PMCID] [DOI:10.14196/mjiri.32.131]
5. Mishra M, Panta R, Miyares M, Solanki R. Association of diabetes mellitus and thyroid disorders: An adipocytokines prospective. J Endocrinol Thyroid Res. 2018; 3(3):555612. [DOI:10.19080/JETR.2018.03. 555612] [DOI:10.19080/JETR.2018.03.555612]
6. Jabbari S, Hedayati M, Yaghmaei Y, Parivar K. Medullary thyroid carcinoma-circulating status of Vaspin and retinol binding protein-4 in Iranian patients. Asian Pac J Cancer Prev. 2015; 16(15):6507-12. [DOI:10.7314/APJCP.2015.16.15.6507] [PMID] [DOI:10.7314/APJCP.2015.16.15.6507]
7. Cinar N, Gurlek A. Association between novel adipocytokines adiponectin, vaspin, visfatin, and thyroid: An experimental and clinical update. Endocr Connect. 2013; 2(4):R30-8. [DOI:10.1530/EC-13-0061] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1530/EC-13-0061]
8. Dimova R, Tankova T. The role of vaspin in the development of metabolic and glucose tolerance disorders and atherosclerosis. Biomed Res Int. 2015; 2015:823481. [DOI:10.1155/2015/823481] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1155/2015/823481]
9. Ehtesham R, Nezhadali M, Hedayati M. [Correlation of vaspin levels with anthropometric and biochemical parameters in patients with Non-alcoholic fatty liver disease in an Iranian population (Persian)]. Yafteh. 2021; 23(3):57-67. [DOI:10.32592/Yafteh.2021.23.3.6] [DOI:10.32592/Yafteh.2021.23.3.6]
10. Esteghamati A, Noshad S, Mousavizadeh M, Zandieh A, Nakhjavani M. Association of Vaspin with metabolic syndrome: The pivotal role of insulin resistance. Diabetes Metab J. 2014; 38(2):143-9. [DOI:10.4093/dmj.2014.38.2.143] [PMID] [PMCID] [DOI:10.4093/dmj.2014.38.2.143]
11. Gonzalez CR, Caminos JE, Vázquez MJ, Garces MF, Cepeda LA, Angel A, et al. Regulation of visceral adipose tissue‐derived serine protease inhibitor by nutritional status, metformin, gender and pituitary factors in rat white adipose tissue. J Physiol. 2009; 587(Pt 14):3741-50. [DOI:10.1113/jphysiol.2009.172510] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1113/jphysiol.2009.172510]
12. Cinar N, Gulcelik NE, Aydın K, Akın S, Usman A, Gurlek A. Serum vaspin levels in hypothyroid patients. Eur J Endocrinol. 2011; 165(4):563-9. [DOI:10.1530/EJE-11-0180] [PMID] [PMCID]] [PMID] [DOI:10.1530/EJE-11-0180]
13. Alnory A, Gad H, Hegazy G, Shaker O. The association of vaspin rs2236242 and leptin rs7799039 polymorphism with metabolic syndrome in Egyptian women. Turk J Med Sci. 2016; 46(5):1335-40. [DOI:10.3906/sag-1502-138] [PMID] [DOI:10.3906/sag-1502-138]
14. Lal KK, Jarwar R, Farhat S, Fatima SS. Association of Vaspin levels and its SNP rs2236242 with Gestational Diabetes at a tertiary care setting: research article. J Pak Med Assoc. 2018; 68(11):1736-40. [PMID]
15. Hosseini M, Nezhadali M, Hedayati M. Association of vaspin rs2236242 gene polymorphism with serum vaspin level, insulin resistance and diabetes in an Iranian diabetic/pre-diabetic population. J Med Biochem. 2021; 40(1):33-40. [DOI:10.5937/jomb0-24671] [PMID] [PMCID] [DOI:10.5937/jomb0-24671]
16. Hashemi H, Rezaei H, Eskandari-Nasab E, Zakeri Z, Taheri M. Association between chemerin rs17173608 and vaspin rs2236242 gene polymorphisms and the metabolic syndrome, a preliminary report. Gene. 2012; 510(2):113-7. [doi:10.1016/j.gene.2012.08.048] [PMID] [DOI:10.1016/j.gene.2012.08.048]
17. Mehanna ET, Mesbah NM, Ghattas MH, Saleh SM, Abo-Elmatty DM. Association of chemerin Rs17173608 and vaspin Rs2236242 gene polymorphisms with metabolic syndrome in Egyptian women. Endocr Res. 2016; 41(1):43-8. [DOI:10.3109/07435800.2015.1066802] [PMID]] [PMID] [DOI:10.3109/07435800.2015.1066802]
18. Suliga E, Kozieł D, Cieśla ERębak D, Wawszczak M, Adamus-Białek W, et al. Associations between vaspin rs2236242 gene polymorphism, walking time and the risk of metabolic syndrome. Balkan J Med Genet. 2019; 22(1):41-8. [DOI:10.2478/bjmg-2019-0013] [PMID] [PMCID] [DOI:10.2478/bjmg-2019-0013]
19. Razavi SA, Modarressi MH, Yaghmaei P, Tavangar SM, Hedayati M. Circulating levels of PTEN and KLLN in papillary thyroid carcinoma: Can they be considered as novel diagnostic biomarkers? Endocrine. 2017; 57(3):428-35. [DOI:10.1007/s12020-017-1368-4] [PMID] [DOI:10.1007/s12020-017-1368-4]
20. Razavi SA, Salehipour P, Gholami H, Sheikholeslami S, Zarif-Yeganeh M, Modarressi MH, et al. New evidence on tumor suppressor activity of PTEN and KLLN in papillary thyroid carcinoma. Pathol Res Pract. 2021; 225:153586. [DOI:10.1016/j.prp.2021.153586] [PMID] [DOI:10.1016/j.prp.2021.153586]
21. Kohan L, Zarei A, Fallahi S, Tabiee O. Association between vaspin rs2236242 gene polymorphism and polycystic ovary syndrome risk. Gene. 2014; 539(2):209-12. [DOI:10.1016/j.gene.2014.01.078] [PMID]] [PMID] [DOI:10.1016/j.gene.2014.01.078]
22. Montazerifar F, Bakhshipour AR, Karajibani M, Torki Z, Dashipour AR. Serum omentin‑1, vaspin, and apelin levels and central obesity in patients with nonalcoholic fatty liver disease. J Res Med Sci. 2017; 22:70. [DOI:10.4103/jrms.JRMS_788_16] [PMID] [PMCID] [DOI:10.4103/jrms.JRMS_788_16]
23. EL-Lebedy DH, Ebrahim AA, Ashmawy I. Novel adipokines vaspin and irisin as risk biomarkers for cardiovascular diseases in type 2 diabetes mellitus. Diabetes Metab Syndr. 2018; 12(5):643-8. [DOI:10.1016/j.dsx.2018.04.025] [PMID]] [PMID] [DOI:10.1016/j.dsx.2018.04.025]
24. Tasnim F, Faruque O, Hassan Z, Ali L. Serum vaspin levels are associated with decreased insulin sensitivity in newly diagnosed type 2 diabetes mellitus in Bangladesh. J Taibah Univ Sci. 2015; 10(3):327-32. [DOI:10.1016/j. jtumed.2015.02.010] [DOI:10.1016/j.jtumed.2015.02.010]
25. Sathyaseelan AJ, Adole PS, Wyawahare M, Saya RP. Assessment of serum Vaspin levels among type 2 diabetes mellitus patients with or without acute coronary syndrome. J Clin Diagn Res. 2016; 10(12):BC07-10. [DOI:10.7860/JCDR/2016/22417.8952] [PMID] [PMCID] [DOI:10.7860/JCDR/2016/22417.8952]
26. Fenga RN, Wang C, Sun CH, Guo FC, Zhao C, Li Y. Vaspin in newly and previously diagnosed Chinese type 2 diabetic females: A case-control study. Asian Biomed. 2011; 5(4):525-9. [DOI:10.5372/1905-7415.0504.069] [DOI:10.5372/1905-7415.0504.069]
27. Tang Y, Qiao P, Qu X, Bao Y, Li Y, Liao Y, et al. Comparison of serum vaspin levels and vaspin expression in adipose tissue and smooth muscle tissue in pregnant women with and without gestational diabetes. Clin Endocrinol (Oxf). 2017; 87(4):344-9. [DOI:10.1111/cen.13403] [PMID] [PMID] [DOI:10.1111/cen.13403]
28. Sun A, Xu C, Ni Y, Zhang J, Che S. The changes of serum levels of vaspin, adiponectin and leptin in type 2 diabetic polyneuropathy. Int J Clin Exp Pathol. 2016; 9(5):5700-05. [Link]
29. Skonieczna M, Hudy D, Hejmo T, Buldak RJ, Adamiec M, Kukla M. The adipokine vaspin reduces apoptosis in human hepatocellular carcinoma (Hep-3B) cells, associated with lower levels of NO and superoxide anion. BMC Pharmacol Toxicol. 2019; 20(1):58. [DOI:10.1186/s40360-019-0334-6] [PMID] [PMCID] [DOI:10.1186/s40360-019-0334-6]
30. Fazeli MS, Dashti H, Akbarzadeh S, Assadi M, Aminian A, Keramati MR, et al. Circulating levels of novel adipocy- tokines in patients with colorectal cancer. Cytokine. 2013; 62(1):81-5. [DOI:10.1016/j.cyto.2013.02.012] [PMID]] [PMID] [DOI:10.1016/j.cyto.2013.02.012]
31. Harwood Jr HJ. The adipocyte as an endocrine organ in the regulation of metabolic homeostasis. Neuropharmacology. 2012; 63(1):57-75. [DOI:10.1016/j.neuropharm.2011.12.010] [PMID]] [PMID] [DOI:10.1016/j.neuropharm.2011.12.010]
32. Erdogan S, Yilmaz FM, Yazici O, Yozgat A, Sezer S, Ozdemir N, et al. Inflammation and chemerin in colorectal cancer. Tumour Biol. 2016; 37(5):6337-42. [DOI:10.1007/s13277-015-4483-y] [PMID]] [PMID] [DOI:10.1007/s13277-015-4483-y]
33. Kan JY, Lee YC, Lin YD, Ho WY, Moi SH. Effect of baseline characteristics and tumor burden on vaspin expression and progressive disease in operable colorectal cancer. Diagnostics (Basel). 2020; 10(10):801. [DOI:10.3390/diagnostics10100801] [PMID] [PMCID] [DOI:10.3390/diagnostics10100801]
34. McCullough ML, Patel AV, Patel R, Rodriguez C, Feigelson HS, Bandera EV, et al. Body mass and endometrial cancer risk by hormone replacement therapy and cancer subtype. Cancer Epidemiol Biomark Prev. 2008; 17(1):73-9. [DOI:10.1158/1055-9965.EPI-07-2567] [PMID]] [PMID] [DOI:10.1158/1055-9965.EPI-07-2567]
35. Cymbaluk Płoska A, Chudecka Głaz A, Jagodzinska A, Pius Sadowska E, Sompolska Rzechuła A, Machaliński B, et al. Evaluation of biologically active substances promoting the development of or protecting against endometrial cancer. Onco Targets Ther. 2018; 11:1363-72. [DOI:10.2147/OTT.S155942] [PMID] [PMCID] [DOI:10.2147/OTT.S155942]
36. Asal DM, Mesbah NM, DAbo-Elmatty DM, Fathy H, Abdel-Hamed AR. Association of vaspin rs2236242 and Val109Asp omentin genes polymorphism and their serum levels with increased risk of breast cancer. Meta Gene. 2022; 31:101016. [DOI:10.1016/j.mgene.2022.101016] [DOI:10.1016/j.mgene.2022.101016]
37. Ghany SMA, Sayed AA, El-Deek SE, ElBadre HM, Dahpy MA, Saleh MA, et al. Obesity risk prediction among women of Upper Egypt: The impact of serum vaspin and vaspin rs2236242 gene polymorphism. Gene. 2017; 626:140-8. [DOI:10.1016/j.gene.2017.05.007] [PMID]] [PMID] [DOI:10.1016/j.gene.2017.05.007]
38. Li J, Li Q, Zhu YC, Wang YK, Gao CP, Li XY, et al. Association of vaspin rs2236242 gene variants with type 2 diabetes and obesity in a Chinese population: A prospective, single‐center study. J Cell Physiol. 2019; 234(9):16097-101. [DOI:10.1002/jcp.28267] [PMID]] [PMID] [DOI:10.1002/jcp.28267]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
حق تالیف (کپی رایت) برای مولفان محفوظ است.
صاحب امتیاز: دانشگاه علوم پزشکی قم
ناشر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی قم
شاپا چاپی: 7799-1375
شاپا الکترونیک: 1375-2008
ایمیل مجله: journal@muq.ac.ir
j.muq.ac@gmail.com
