مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: جهت اجرای طرح تفکیک از مبدأ، آگاهی از نظرات و مشارکت تولیدکنندگان پسماند ضروری است. هدف از این تحقیق تعیین وضعیت تفکیک از مبدأ پسماندهای شهری و ارائه راهکارهای اصلاحی آن از دیدگاه شهروندان کشور می‌باشد. روش بررسی: این مطالعه به‌صورت توصیفی - مقطعی از طریق تکمیل 1400 پرسشنامه با مصاحبه حضوری در 3 استان قم، یزد و آذربایجان شرقی، در قالب طرح جامع مدیریت پسماند انجام شد. در این مطالعه آگاهی مردم در قالب پرسشنامه‌ای با 31 سؤال اختصاصی و عمومی سنجیده شد. جهت بررسی ارتباط بین متغیرهای کیفی و جداول متقاطع از آزمون کای‌دو در سطح معنی‌داری 5% استفاده گردید. یافته‌ها: حدود 90% از شهروندان برای اجرای طرح‌ تفکیک از مبدأ پسماندهای شهری اعلام آمادگی کردند. مهم‌ترین دلایل شهروندان برای انجام این امر به ترتیب: بازیافت بهتر با کیفیت مناسب مواد (79%)، حفاظت از محیط زیست و ارتقای سطح بهداشت (65%) و کمک به شهرداری‌ها (43%) و علل مهم عدم موفقیت این برنامه از دیدگاه شهروندان به ترتیب: عدم اجرا و یا اجرای نامنظم برنامه‌ها از طرف شهرداری (45%)، کافی نبودن آموزش‌های شهروندان (32%) و همکاری ضعیف مردم به دلیل مسایل فرهنگی و اجتماعی و یا نداشتن توجیه اقتصادی (25%) عنوان شد. نتیجه‌گیری: براساس نتایج این مطالعه، درصد بالایی از شهروندان با طرح تفکیک از مبدأ پسماندهای شهری آشنا بوده و مزایای آن را می‌دانند، که در صورت انجام اصلاحاتی از طرف مسئولین شهرداری‌ها، درصد مشارکت و همکاری شهروندان در این طرح به‌نحو مطلوبی افزایش خواهد یافت.