مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: دیابت ملیتوس، شایع‌ترین بیماری آندوکرین است و به گروهی از اختلالات متابولیکی همراه با افزایش قندخون (هیپرگلیسمی) گفته می‌شود که با نقص‌ ترشح، عملکرد انسولین و یاهر دو مشخصه همراه است. این مطالعه با هدفتعیین تأثیر عصاره هیدروالکلی ریشه ریواسبر قندوتغییرات هیستوپاتولوژیکی پانکراس در رت‌های دیابتی انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه24 رت ماده به4 گروه تقسیم شدند. یک گروه به‌عنوان گروه کنترل سالم که نرمال سالین دریافت کردند و3گروه دیگر پس از القای دیابت،یک گروه‌ نرمال سالین را به‌صورت گاواژ دریافت کردند،گروه بعدی عصاره ریشه ریواس را (با دوز 150 میلی‌گرم بر کیلوگرم) دریافت کردند وبه گروه آخر گلی‌بنکلامید (با دوز 6/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم)داده شد. القای دیابت به‌وسیلهالوکسان(با دوز120 میلی‌گرم بر کیلوگرم) به روشIP انجامشد. پس از 4 هفته تیمار، موش‌ها آسان‌کشی شده وخونگیری انجام گرفت. در ادامه، میزان قند خون و فاکتورهای بیوشیمیایی اندازه‌گیری شد.سپس بافت پانکراس جدا و پس از تثبیت و رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلین - ائوزین به‌وسیله میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده ازآزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه و توکی تجزیه و تحلیل شدند. سطح معنی‌داری، 05/0>pدر نظر گرفته شد.

یافته‌ها: در این مطالعه، میزان گلوکز، کلسترول، تری‌گلیسرید و افزایش وزن در رت‌های تیمارشده با عصاره ریشه ریواس نسبت به گروه کنترل دیابتی، کاهش معنی‌داری یافت (05/0p<). همچنین عصاره ریشه ریواس باعث افزایش قطر جزایر لانگرهانس در مقایسه با گروه دیابتی شد (05/0p<).

نتیجه‌گیری:طبق نتایج این مطالعه، ریشه ریواس دارای اثرات هیپوگلیسمیک بودهو در درمان دیابت مؤثر می‌باشد.