مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: سندرم متابولیک به‌عنوان شاخه‌ای از اختلالات متابولیکی، پیش‌زمینه بیماری‌های قلبی - عروقی، دیابت نوع 2 و سکته مغزی شناخته شده است. یکی از راهکارهای اصلی کنترل و مراقبت این بیماری، خودمراقبتی تغذیه‌ای در این بیماران است. این مطالعه با هدف تعیین همبستگی خودمراقبتی تغذیه‌ای زنان مبتلا به سندرم متابولیک با سازه‌های الگوی ارتقای سلامت صورت گرفت.

روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی – همبستگی بر روی زنان مبتلا به سندرم متابولیک در شهر اصفهان انجام شد. 329 نفر از بین مراجعین مبتلا به سندرم متابولیک مراکز پنجگانه درمان صنعت نفت اصفهان در سال 1391 انتخاب شدند. داده‌ها توسط پرسشنامه محقق‌ساخته، براساس سازه‌های الگوی ارتقای سلامت که طی مرحله‌ای جداگانه طراحی و روایی و پایایی آن بررسی شده بود، در 11 بخش گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تی مستقل، واریانس و ماتریس همبستگی پیرسون در سطح اطمینان 95% صورت گرفت.

یافته‌ها: میانگین نمره خودمراقبتی تغذیه‌ای در این بیماران 1/35 نمره به دست آمد. میانگین نمرات حاصل از سازه‌های الگوی ارتقای سلامت نیز در حد متوسط یا کمتر از متوسط بود. همچنین بین خودمراقبتی تغذیه‌ای با آگاهی، فواید درک‌شده، خودکارآمدی درک‌شده، تأثیرگذارنده‌های وضعیتی، حمایت اجتماعی همسر و تعهد نسبت به اجرای خودمراقبتی، همبستگی مستقیم معنی‌دار و با موانع درک‌شده، احساس مرتبط با رفتار، ترجیحات و رقابت‌کننده‌ها، همبستگی معکوس معنی‌داری وجود داشت.

نتیجه‌گیری: با توجه به ارتباط خودمراقبتی تغذیه‌ای در زنان مبتلا به سندرم متابولیک می‌توان با سازه‌های الگوی ارتقای سلامت جهت مداخلات آموزشی در زمینه اتخاذ رژیم غذایی مناسب در این بیماران از این الگو استفاده نمود.