مجله دانشگاه علوم پزشکی قم

زمینه و هدف: امروزه، سازمان‌های موفق از کارکنان خود انتظار دارند رفتارهایی فراتر از نقش خود انجام دهند. این رفتارهای فرانقشی که در سیستم پاداش، مزایایی برای آن تعریف نشده است، به رفتار شهروندی سازمانی تعبیر می‌شود. سازمان‌های مراقبت بهداشتی و درمانی نیز به دلیل ماهیت کاری خود نیازمند چنین کارکنانی با رفتارهای فرانقشی هستند. تحقیق حاضر با هدف تعیین وضعیت رفتار شهروندی در پرستاران انجام شد.

روش بررسی: این تحقیق به‌صورت توصیفی - همبستگی بر روی 96 پرستار شاغل در بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان نور انجام شد. نمونه‌ها به‌ روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل: دو بخش اطلاعات جمعیت‌شناختی و رفتار شهروندی سازمانی در پنج بُعد {نوع‌دوستی، تواضع، جوانمردی، وظیفه‌شناسی و ادب (عفت) اجتماعی} بود. داده‌ها با استفاده از آزمون همبستگی و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: در این مطالعه، آزمون آماری پیرسون، همبستگی معنی‌داری را میان رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن در میان پرستاران نشان داد (001/0p<). آزمون مدل معادلات ساختاری نیز نشان داد متغیرهای نوع‌دوستی (87/0=β)، تواضع (80/0=β)، جوانمردی (63/0=β)، وظیفه‌شناسی (58/0=β) و ادب (عفت) اجتماعی (96/0=β)، تبیین‌کننده رفتار شهروندی سازمانی هستند. همچنین وضعیت رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن در شرایط مطلوبی قرار داشتند (001/0Sig=).

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج و اهمیت رفتار شهروندی سازمانی به‌عنوان رفتار متعالی در سازمان، به مدیران بیمارستانی پیشنهاد می‌گردد با سیاست‌ها و برنامه‌های سازمانی معطوف به رفتار شهروندی سازمانی، وضعیت این متغیر را در سازمان بهبود بخشند.